Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2020 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Tadeusz Trojanowski

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2020 roku w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ulicy (...) w G.

o uchylenie uchwały oraz wydanie orzeczenia zastępującego oświadczenie woli

oddala powództwo (art. 191 ¹ kpc).

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I C 455/20

UZASADNIENIE

Powód P. K. reprezentowany przez adwokata domagał się uchylenia zaskarżonej uchwały (...) nr (...) z dnia 29 lipca 2020 roku podjętą przez pozwaną wspólnotę, wydanie przez Sąd orzeczenia zastępującego oświadczenie woli pozwanej oraz obciążenie pozwanej kosztami postępowania. Zaskarżonej uchwale zarzucił naruszenie przepisów ustawy o własności lokali a nadto przepisów Kodeksu cywilnego oraz Konstytucji. Z uzasadnienia pozwu wynika, iż powód jest w sporze z pozwaną wspólnotą w różnych kwestiach; zarzuca on wspólnocie ograniczanie go w prawach właściciela lokalu przez co jest zmuszony wytaczać różnego rodzaju powództwa.

Z dołączonych do pozwu dokumentów wynika, iż w dniu 29 lipca 2020 roku w drodze indywidualnego zbierania głosów głosowano nad uchwałą nr (...) (numeracja przerobiona z (...)) o treści następującej: „W związku z przegranym procesem sądowym sygn. akt I C 195/19 z dnia 11 marca 2020 roku Wspólnota Mieszkaniowa W. 10 postanawia zmienić stanowisko i wydać zgodę w formie niniejszej uchwały na przywrócenie wejścia na klatkę schodową i dalej do piwnicy z lokalu użytkowego będącego własnością P. K. zgodnie z oryginalnym nadprożem i wyrażoną zgodą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia”. Za podjęcie uchwały głosowali właściciele reprezentujący 31,5% udziałów. Przeciwko uchwale oddali głos właściciele skupiający 68,50% udziałów.

Żądanie powoda było niezasadne. Zgodnie z art. 23 ust. 1 i 2 ustawy o własności lokali uchwały właścicieli lokali są podejmowane bądź na zebraniu, bądź w drodze indywidualnego zbierania głosów przez zarząd; uchwała może być wynikiem głosów oddanych częściowo na zebraniu, częściowo w drodze indywidualnego ich zbierania. Uchwały zapadają większością głosów właścicieli lokali, liczoną według wielkości udziałów, chyba że w umowie lub w uchwale podjętej w tym trybie postanowiono, że w określonej sprawie na każdego właściciela przypada jeden głos. Treść tego przepisu a zwłaszcza ust. 2 jednoznacznie wskazuje, iż uchwałą staje się taki akt (dokument) za podjęciem którego oddała głos większość głosów właścicieli lokali liczona bądź to według wielkości udziałów bądź według reguły „jeden właściciel – jeden głos”. Tylko takie uchwały (przegłosowane pozytywnie) podlegają zaskarżeniu w trybie art. 25 ustawy o własności lokali.

Zaskarżony dokument takiego wymogu nie spełnia. Wyżej przytoczono wyniki głosowania jakie otrzymało skarżone przez powoda rozstrzygnięcie (za 31,50%; przeciwko 68,50%). Projekt uchwały nie osiągnął wymaganej przepisami większości głosów. Stanowi on jedynie przegłosowany negatywnie projekt uchwały opisany w poprzedniej części uzasadnienia. „Uchwała” objęta pozwem nie istnieje w obrocie prawnym i w ocenie Sądu nie można jej zaskarżać. Orzecznictwo w tej sprawie nie pozostawia wątpliwości jednoznacznie wskazując, że skuteczne podjęcie uchwały we wspólnocie mieszkaniowej wymaga uzyskania więcej niż 50% głosów liczonych według wysokości udziałów w nieruchomości wspólnej, zatem niespełnienie tego wymogu powoduje, że uchwała w rzeczywistości nie istnieje (zob. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 czerwca 2016 r. VI ACa 28/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 czerwca 2016 r. I ACa 290/16). Odmowa podjęcia postulowanej przez powódkę uchwały mogłaby stanowić ewentualny przyczynek do oceny pracy zarządu, zarządcy czy też postawy pozostałych członków wspólnoty jednakże temu celowi nie służy postępowanie o uchylenie uchwały.

Nie można utożsamiać negatywnie przegłosowanego projektu uchwały z pozytywnie przegłosowaną uchwałą wyrażającą sprzeciw wobec konkretnego działania. Jest to rozumowanie ewidentnie sprzeczne z treścią art. 23 ust. 2 ustawy o własności lokali, nie do przyjęcia nawet przy najdalej idącym liberalizmie co do zastosowania reguł interpretacyjnych; analiza treści uchwały przy użyciu każdego możliwego rodzaju wykładni nie daje podstaw do takich wniosków. Podzielenie argumentacji powoda wprowadzałoby w błąd właścicieli lokali, samą wspólnotę czy też osoby trzecie; wprowadzałoby nieuzasadniony stan niepewności w obrocie prawnym co do stanowiska wspólnoty w tej konkretnej sprawie. W rozpatrywanym przypadku członkom wspólnoty poddano pod głosowanie projekt uchwały (zapewne z inicjatywy samego powoda) o konkretnej treści pozytywnej, w myśl którego wspólnota miała wyrazić zgodę na konkretną czynność. Wobec nie uzyskania większości głosów projekt ten nie stał się uchwałą; nie funkcjonuje w obrocie prawnym a co za tym idzie substrat zaskarżenia (przedmiot postępowania) zarówno w chwili składania pozwu nie istniał. Przedmiot zaskarżenia istniałby, gdyby wspólnota przegłosowała uchwałę literalnie wyrażającą sprzeciw wobec planów powoda (w tym wypadku odmowa zgody na przywrócenie wejścia na klatkę schodową i dalej do piwnicy) i projekt ten uzyskałby większość głosów. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi a zatem oddalenie żądania uchylenia uchwały jest uzasadnione.

Oczywiście niezasadne jest również żądanie wydania orzeczenia zastępującego oświadczenie woli pozwanej wyrażające zgodę na wykonanie powyższych prac, żądanie to zostało zgłoszone na wypadek uwzględnienia żądania uchylenia uchwały; jest ono sprzeczne z istotą procesu o uchylenie uchwały w którym Sąd pełni funkcję jedynie kasatoryjną tj. może jedynie uchylić orzeczenie, nie może natomiast wydawać orzeczeń reformatoryjnych, zastępujących oświadczenia woli wspólnoty (uchwały). Byłoby to niedopuszczalne wkraczanie przez Sąd w samodzielność (samorządność) pozwanej wspólnoty oraz w sposób wykonywania przez nią prawa własności. W ocenie Sądu żądanie zostało zgłoszone przez powoda w celu obejścia prawa wymagającego przeprowadzenia ponownej procedury głosowania w przedmiocie objętym pozwem. Można jedynie domniemywać iż powód zakładał, iż rezultat takiego głosowania będzie dla niego niekorzystny i usiłował w taki sposób uzyskać pożądane przez siebie rozstrzygnięcie jednakże z powodów przytoczonych wyżej nie mogło ono zostać uwzględnione. Podkreślić należy akcesoryjność żądania wydania orzeczenia zastępującego uchwałę w stosunku do żądania uchylenia uchwały ,której w istocie nie ma. Ponadto próba uzyskania orzeczenia zastępującego uchwałę stanowiłaby obejście przepisu art. 26 ustawy o własności lokali dotyczącego zarządcy przymusowego.

Zagadnieniami omówionymi powyżej zajmował się już Sąd Apelacyjny w Katowicach. W uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2020 roku sygn .akt V ACa 65/20 ( I C 719/18) wyrażono pogląd :”Sąd w sprawie I C 613/18 wyjaśnił powodowi prawidłowo, że jeżeli jakaś „uchwała” nie uzyskała większości głosów „za”, to oznacza, że jest ona jedynie projektem uchwały, z oczywistych powodów nieobowiązującym w obrocie prawnym, zatem nie jest możliwym jej uchylenie, ani zaskarżenie do sądu” a także:” Nawet jeśli polegają na prawdzie twierdzenia powoda, ze zaskarżona uchwala jest wynikiem braku życzliwości sąsiadów, to trzeba wyraźnie podkreślić, że nie jest zadaniem Sądu naprawianie relacji pomiędzy powodem i sąsiadami w drodze kształtowania treści uchwał wspólnoty mieszkaniowej”.

Biorąc pod uwagę wyżej wskazaną argumentację powództwo należało oddalić wobec nieistnienia przedmiotu postępowania jako oczywiście bezzasadne w rozumieniu art. 191 ¹ kpc. Zgodnie z tym przepisem Sąd może oddalić powództwo na posiedzeniu niejawnym bez nadawania sprawie biegu jak w klasycznym postępowaniu rozpoznawczym (tj. bez doręczania odpisu pozwu czy rozpoznawania zawartych w nim wniosków dowodowych). Z powyższych względów uzasadnienie wyroku sporządzono z urzędu zgodnie z art. 191 ¹ par. 3 kpc.

Sygn. akt I C 455/20

z./

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Gliwice, dnia 30 września 2020 roku

SSO Tadeusz Trojanowski