Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski
Protokolant:	Tomasz Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 60.000 (sześćdziesiąt tysięcy 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.599,00 (siedem tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt dziewięć 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a)  w zakresie kwoty 6.171,00 (sześć tysięcy sto siedemdziesiąt jeden 00/100) złotych od dnia 28 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty;

b)  w zakresie kwoty 1.428,00 (jeden tysiąc czterysta dwadzieścia osiem 00/100) złotych od dnia 17 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.769,45 (jeden tysiąc siedemset sześćdziesiąt dziewięć 45/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a)  w zakresie kwoty 212,13 (dwieście dwanaście 13/100) złotych od dnia 17 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

b)  w zakresie kwoty 1.557,32 (jeden tysiąc pięćset pięćdziesiąt siedem 32/100) złotych od dnia 4 lutego 2019 roku do dnia zapłaty;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.000 (pięć tysięcy 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lutego 2019 roku do dnia zapłaty;

5.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.800 (dziesięć tysięcy osiemset 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 marca 2022 roku do dnia zapłaty;

6.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

7.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.676 (dwanaście tysięcy sześćset siedemdziesiąt sześć 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

8.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 848,61 (osiemset czterdzieści osiem 61/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Tadeusz Trojanowski

I C 419/22 Uzasadnienie

Powód-po ostatniej zmianie powództwa w piśmie procesowym z 7.12.2021 r.(k.258)- domagał się zasądzenia od pozwanego: kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwoty 7.599 zł tytułem kosztów opieki, kwoty 1769,45 zł tytułem kosztów związanych z leczeniem, wyłożenia kwoty 5.000 zł na koszty leczenia oraz zasądzenia kwoty 10.800 zł tytułem kosztów leczenia związanych z pielęgnacją blizny pooperacyjnej; od wskazanych kwot zażądano ustawowych odsetek za opóźnienie.

Powód wzywał pozwanego do zapłaty kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz dalszych kwot zł tytułem zwrotu kosztów leczenia(k.32). Pozwany przed procesem wypłacił powodowi kwotę 20.00 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 2.307,25 zł tytułem odszkodowania(k.37).

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł oddalenie powództwa(k.56) i o zasądzenie kosztów procesu .Pozwany nie kwestionując zasady swojej odpowiedzialności zakwestionował wysokość zadośćuczynienia i zakwestionował w całości roszczenie z tytułu kosztów leczenia, odsetek i ustalenia odpowiedzialności na przyszłość.

Sąd ustalił co następuje.

W dniu 1.10.2017 roku powód jako motocyklista był uczestnikiem wypadku komunikacyjnego. Sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

W związku z wypadkiem z dnia 2.01.2012 roku powód doznał urazu obręczy barkowej lewej ze zwichnięciem stawu barkowo-obojczykowego, utrzymującą się niestabilnością tego stawu, wymagającą leczenia operacyjnego oraz urazu prawego stawu kolanowego z wieloodłamowym, zmiażdżeniowym złamaniem kłykcia bocznego kości piszczelowej, leczonego operacyjnie, wygojonego ze znacznym uszkodzeniem powierzchni stawowej, utrzymującym się przewlekłym zespołem bólowym, ograniczeniem ruchomości stawu i upośledzeniem funkcji motorycznych w zakresie chodu długodystansowego. Biegły ortopeda oszacował uszczerbek na zdrowiu powoda łącznie na 30 %(k. 135 v.).Powoda czekają dalsze zabiegi operacyjne naprawcze, a być może wymiana przedziału bocznego stawu kolanowego. Przebieg leczenia powoda był długotrwały, o wysokim stopniu uciążliwości( 8 do 10 w skali VAS) z tendencja stopniowo malejącą przez okres 3 miesięcy. Powód korzystał z pomocy placówek medycznych w C., P. i B.; cyklicznie korzystał z rehabilitacji w U. i ambulatoryjnie. Powód wymagał pomocy innych osób przez kolejne 3 miesiące(k. 136), biegły ocenił wymiar tej pomocy na 4,3 i 2 h w kolejnych miesiącach; drugi biegły (k. 240) ocenił że powód wymagał opieki przez okres 3 miesięcy nieprzerwanie, następnie przez 3 miesiące przez 5-6 godzin dziennie. Poniesione przez powoda wydatki zgłoszone w toku procesu były związane z wypadkiem a ich poniesienie było uzasadnione (k. 136,k.153 verte).

Główną dysfunkcją u powoda jest niestabilność lewego stawu barkowo-obojczykowego; poziom tej niestabilności jest czwartego stopnia, co oznacza że uniemożliwia ona wykonywanie wszystkich czynności siłowych i oporowych; upośledza ona sprawność całej obręczy barkowej a nie tylko stawu barkowo-obojczykowego( uzupełniające opinie ortopedy k,172; k. 212).Powodowi podawano osocze bogato-płytkowe w kolano prawe. Powód był poddawany zabiegom operacyjnym 10.10.2017 oraz 7.11.2018 –usunięto materiał zespalający z podudzia prawego. Następstwem operacji jest bolesna blizna pooperacyjna podudzia. W leczeniu blizny powód stosował żele silikonowe, (...), (...) w na noc w postaci plastrów .Biegły specjalista chirurgii plastycznej oszacował stopień uszczerbku na zdrowiu powoda na 10 % (k. 240), rana pooperacyjna skóry mogła powodować dolegliwości bólowe na poziomie 3-4 w skali VAS przez okres 1 miesiąca z tendencją do stopniowego zmniejszania się przez okres ok.6 miesięcy. Blizna pooperacyjna jest trwałym i nieodwracalnym następstwem zabiegu operacyjnego, nie ma wskazań aby podejmować się korekcji chirurgicznej opisywanej blizny.

Wszystkie koszty związane z pielęgnacją blizny pooperacyjnej – stosowanie preparatów odkażających, optymalizujących proces gojenia rany, dermokosmetyków w tym wysokiej jakości filtrów mineralnych UV było uzasadnione. Średni koszt takiej terapii to 300-500 zł miesięcznie – przez okres do 3 lat po urazie ( k. 241 in fine).Preparat (...) stosowany w terapii blizn nie podlega refundacji(k.242).Postępowanie operacyjne skutkujące wytworzeniem opisywanych blizn pooperacyjnych( w dolnym biegunie blizny są dwie okrągłe blizny po drenach) jest jednoznacznie powiązane z urazem jakiego doznał powód w wypadku komunikacyjnym .Blizny mają charakter defektu estetycznego i funkcjonalnego , gdyż powodują również zaburzenia czucia .

Stosowanie wymienionych w opinii uzupełniającej (k. 302 v.) preparatów jest uzasadnione gdyż większość tkanin stosowanych do produkcji odzieży nie chroni przez promieniowaniem UV; pamiętać również należy ,że w sezonie wiosenno-letnim podudzie jest odsłonięta częścią ciała. Ponadto powód pracuje jako przewodnik co łączy się z wyjazdami do ciepłych krajów.

Na zabieg wstrzyknięcia osocza bogato płytkowego powód musiał jechać do S.(k. 111 in fine) , zawiozła go tam partnerka K. D.. Powód po wypadku przebywał w W. gdzie mieszkał z partnerką, która początkowo musiała go prowadzić nawet do toalety, wszystko przynosić, robić jedzenie, pomagać wstać, pomagać kąpać się. Partnerka siedziała z powodem od rana do wieczora kosztem swojej działalności gospodarczej( prowadzenie pensjonatu).Jak powód szedł po szklankę wody do stawiał sobie co pół metra taborety by skacząc na jednej nodze o kuli dojść do wody( zeznania powoda k. 110-112).U powoda po wypadku wystąpiła apatia, depresji nie leczył .Do stycznia 2018 K. D. zajmowała się powodem przez czas nieograniczony. Od wiosny 2018 powód był w stanie zostać w domu kilka godzin sam- mógł zrobić sobie posiłek(zeznania świadka K. D. k. 122-123).Obecnie powód pozostaje w stałym leczeniu następstw wypadku, operacja obręczy barkowej została odłożona po konsultacjach lekarskich. Powód cały czas się rehabilituje . Co pół roku ma wstrzykiwany kwas hialuronowy, jest to koszt 850 zł; lekarze przewidują że powoda czeka kolejna operacja- rekonstrukcja kolana. Wszystkie wydatki poniesione przez powoda zgłoszone w sprawie są związane z wypadkiem i nie zostały pokryte przez ubezpieczyciela , jest ich jeszcze więcej. Powód wykonuje ćwiczenia EMS- ich koszt to 1200 zł (k. 338).

Powód przed wypadkiem był bardzo aktywnym człowiekiem , zdobył Koronę Ziemi, wielokrotnie brał udział w zdobywaniu najtrudniejszych szczytów górskich, prowadził specjalistyczne wyprawy górskie, brał udział w wielu festiwalach i imprezach. Po wypadku życie powoda diametralnie się zmieniło. Nie mogąc zdobywać trudnych szczytów górskich, powód przestał być zapraszany na festiwale, gdyż na festiwalu nikt nie będzie chciał słuchać o wejściu na szczyt górski dostępny dla każdej zdrowej osoby. Ambitne plany górskie powoda -zawodowe i osobiste- legły w gruzach, przekłada się to na jego samopoczucie ale także na prowadzenie działalności gospodarczej powoda; powód jest przewodnikiem i wiele osób przychodziło do jego firmy ze względu na osobę powoda . Zawodowo powód cofnął się jak szacuje o 10-15 lat; powód jest w stanie wrócić do wejścia na Kilimandżaro, ale uprzednio był na tej górze kilkadziesiąt razy i wejście na tą górę nie jest dla powoda żadnym wyczynem.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu złożone do niniejszych akt dokumenty z dokumentacji medycznej, faktury i rachunki obrazujące koszty związane z leczeniem, opinie biegłego ortopedy(k.133,172 i 212) oraz opinie biegłego z zakresu chirurgii plastycznej( k.236,302). Dokumenty wątpliwości nie budziły jako nośniki informacji. Ustalenia poczyniono także w oparciu o zeznania świadka K. D. (k.122) i powoda(k.111,337). Dano wiarę dokumentom medycznym obrazującym przebieg wypadku i jego następstwa . Opinie biegłych złożone do akt po ich uzupełnieniu wątpliwości nie budziły.

Opinie te-po ich uzupełnieniu- są wyczerpujące, zasługują na wiarę i mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia. Opinie są wewnętrznie spójne, nie zawierają wewnętrznych sprzeczności, są zupełne i w ocenie Sądu stanowcze i jednoznaczne. W opiniach biegli wyczerpująco opisali proces leczenia powoda wskutek przedmiotowego wypadku dokonując rozgraniczenia następstw wypadku.

W ostatniej opinii (k.302) biegły wyczerpująco wyjaśnił celowość stosowania dermokosmetyków. Pozwany ponownie podważał opinię (k.320) zaprzeczając twierdzeniem specjalisty, że większość materiałów nie chroni przed promieniowaniem UV. Samo niezadowolenie z opinii biegłego nie wystarcza by wnioskować o kolejną opinię. Biegły ma wiadomości specjalne, których nie Sąd i strony, i jeżeli specjalista stanowczo wyraża dany pogląd, to samo gołosłowne wyrażenie przeciwnego poglądu nie jest wystarczające. Proces cywilny nie jest rodzajem gry losowej, w której można liczyć na to ,że kolejne uczestnictwo w grze zakończy się powodzeniem grającego. Nie można dopuszczać możliwości poszukiwania dla pozwanego korzystniejszej opinii, niż ta z która się pozwany nie zgadza przez dopuszczenie kolejnego biegłego .Także pozostałe okoliczności kwestionowane przez pozwanego znalazły potwierdzenie w przeprowadzonych dowodach. Partnerka powoda w swych zeznaniach potwierdziła faktyczny wymiar opieki na powodem a zeznania samego powoda- w nawiązaniu do treści opinii-są wiarygodnym dowodem na poniesienie tych wydatków , które nie są potwierdzone dokumentami .

Sąd zważył co następuje:

Zasada odpowiedzialności pozwanego nie była kwestionowana, pozwany dokonał częściowej wypłaty świadczenia pieniężnego .Zgodnie z art.361 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła. Pozwany odpowiada jako ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności cywilnej.

Normalnymi następstwami przedmiotowego wypadku są te opisane w opiniach. Żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia jest wygórowane, niemniej jednak wobec rozmiaru cierpień powoda opisanych w opiniach biegłych kwota przyznana w wyroku, łącznie z kwotą uprzednio wypłaconą, nie jest zawyżona.

Sąd nie neguje cierpienia psychicznego i fizycznego powoda. Cierpienia opisywane w pozwie i w zeznaniach w pełni zasługują na wiarę. Opinia biegłych są także w pełni wiarogodne i daje podstawy do zasądzania kwoty podanej w pozwie, która jest adekwatna do ustalonego stopnia uszczerbku na zdrowiu. Podkreślić należy ,że w rozszerzeniu powództwa z pisma procesowego z 13.12.2019 r. (k.152) powód podał, że kwota uzupełniająca 60.000 zł zadośćuczynienia (k. 153v.) będzie stanowić odpowiednią rekompensatę cierpień powoda Podkreślić należy ,że już wtedy były znane „złe rokowania na przyszłość” a zatem to ta kwota w ocenie Sądu jest kwotą uzasadnioną.

Zgodnie z art.445 par. 1kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Orzekając Sąd miał na uwadze wielokrotnie w orzecznictwie podkreślany fakt, iż pojęcie „ sumy odpowiedniej” użyte w art.445 kc w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria , którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu , ze powinna być- przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego- utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa(wyrok SN z 28.09.2001r.,III CKN 427/00 LEX nr n52766);zaznaczyć jednak należy, że najnowsze orzecznictwo akcentuje indywidualne podejście do konkretnej sprawy.

Ponadto zadośćuczynienie, choć niewątpliwie zawiera w sobie funkcję represyjną, nie jest karą lecz sposobem naprawienia krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, czy rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia itp. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Winno mieć ono charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne. Przy ocenie „odpowiedniej sumy” w niniejszej sprawie wzięto pod uwagę wszystkie okoliczności wypadku mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy(wyrok SN z 3.02.2000 r.,I CKN 969/98 LEX 50824). Jak ustalono wyżej życie powoda po wypadku zmieniło się i będzie ulegać zmianie (czekają go kolejne zabiegi i rehabilitacja). W tym miejscu należy odnieść się do zastosowanego przez biegłych rozporządzenia z 2002 roku . Zdaniem Sądu nie ma ono w niniejszej sprawie bezpośredniego stosowania gdyż jedyną podstawą roszczenia powoda są przepisy kodeksu cywilnego. Stanowisko Sądu Najwyższego jest w tym aspekcie jednoznaczne. Praktyką jest pomocnicze stosowanie omawianego rozporządzenia ale jedynie odpowiednio.

Reasumując na krzywdę normowaną w art.445 kc należy patrzyć całościowo a nie dokonując sumarycznych obliczeń. Oczywistym jest iż nie można cierpienia ludzkiego przeliczać na procenty; w realiach niniejszej sprawy, ustalone w wyroku świadczenie w jest odpowiednie. Nie uszło uwadze Sądu iż powód wciąż przeżywać będzie skutki zdarzenia ,te skutki są więc trwałe i zadośćuczynienie objęło także tę krzywdę nowo-ujawnianą. Poszkodowanemu przysługuje z tytułu cierpień fizycznych i psychicznych tylko jedno roszczenie(OSNCP 1963 nr2 poz.36” krzywda moralna i cierpienia fizyczne nie stanowią podstawy dwóch odrębnych roszczeń”). Powyższe nakazuje uwzględnienie w kwocie zasądzonego zadośćuczynienie należności z tytułu ”przyszłych cierpień fizycznych” i „przyszłej krzywdy” jaką można i powinno się przewidywać w związku ze specyfiką schorzeń powoda.

Jednocześnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego w ostatnim okresie podkreślane jest przede wszystkim i traktowane jako zasada to , ze wysokość odpowiedniej sumy , której przyznanie przewiduje art. 445 kc zależy przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez Sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. Zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia ma bowiem charakter uzupełniający w stosunku do kwestii zasadniczej jaką jest wymiar szkody niemajątkowej. Różna waga każdego z tych elementów nie może zatem prowadzić do sytuacji, ze zasądzone na rzecz powoda zadośćuczynienie w nieodpowiedniej wysokości nie rekompensowałoby należycie doznanej przez powoda krzywdy(por. wyroki Sądu Najwyższego z 30.01.2004r., I CK 131/03 OSNC 2005 , nr 2, poz.40 i z dnia 10.03.2006 r. IV CSK 80/05 OSNC 2005 , nr 10, poz. 173). Roszczenie powoda było zasadne do kwoty wynikającej pośrednio z opinii biegłego, kwota z pozwu była adekwatna wobec specyficznego rodzaju utraty zdrowia, biorąc pod uwagę kwotę już uprzednio wypłaconą.

Żądanie zapłaty kwoty 1769,45zł tytułem odszkodowania-art.444par.1 kc- za poniesione wydatki na koszty leczenia oraz wydatki z tym związane okazało się uzasadnione wobec treści opinii. Nie można narzucić pacjentowi placówki leczniczej w której ma być leczony, bowiem wybór miejsca leczenia jest jednym z podstawowych praw pacjenta. Zakup paliwa na dojazd do odległej placówki medycznej (k,136,153 v.) jest uzasadniony. Wydatki związane ze stawiennictwem przez ZUS są uzasadnione, gdyż przed wypadkiem powód był zdrowy a stawiennictwo przed ZUS jest jedynie skutkiem wypadku.

Kwotę 7599,00 zł tytułem kosztów opieki zasądzono na zasadzie art.444 par.1 kc jako wykazaną zeznaniami świadka i powoda przez pryzmat wniosków z opinii biegłych; zaznaczyć należy, że nakład pracy osoby najbliższej jest z pewnością porównywalny z nakładem pracy wykfalifikowanej pielęgniarki, a świadek opiekę nad powodem sprawowała kosztem zaniedbywania prowadzenia pensjonatu.

Kwotę 5.000 zł zasądzono na zasadzie art. 444 par. 1 zd.2 kc gdyż w świetle ustaleń sądu wyłożenie „z góry” takiej kwoty jest w pełni uzasadnione ; ratio legis tego przepisu to uniknięcie przyszłych sporów , w realiach sprawy wydatkowanie takiej kwoty w przyszłości na cele leczenia powoda jest w pełni wiarygodne.

Kwota 10.800 zł wynika z opinii biegłego z zakresu chirurgii plastycznej (k.241) przy czym przyjęto dolny wskazany próg kwotowy ( 300 zł x 12 miesięcy x 3 lata).

O odsetkach orzeczono w oparciu o art.481 kc i art.817 kc. Odsetki należą się od dat wskazywanych w piśmie procesowym powoda z 7.12.2021r. - w ocenie Sądu w tym czasie pozwany mógł już ostatecznie oszacować prawidłowo wysokość świadczeń. Część roszczeń zgłoszono już w korespondencji przedsądowej. Pozostałe uwzględnione w wyroku roszczenie nie były objęte omawianym wezwaniem do zapłaty. Odsetki wskazywanych kwot zasądzono od daty doręczenia odpisu pozwu. Odsetki od rozszerzonego żądania od daty doręczenia odpisu pisma zawierającego zmienione żądanie. Zmienione żądania wynikały z opinii biegłych a zatem już od chwili otrzymania opinii biegłego w tym zakresie pozwany winien liczyć się z obowiązkiem zapłaty danej kwoty.

Dalej idące żądania powoda oddalono jako nieuzasadnione w zakresie zadośćuczynienia z przyczyn podanych powyżej.

O kosztach orzeczono na zasadzie art.100 kpc zdanie drugie in fine biorąc pod uwagę że powód wygrał w całości roszczenie w zakresie odszkodowania a wysokość zadośćuczynienia w dużej mierze zależy od -verba legis- „oceny sądu” .Ponadto w przypadku deliktów należy elastycznie stosować zasady dotyczące kosztów. W tej sytuacji całością kosztów obciążono pozwanego; koszty procesu powoda to poniesione opłaty od pozwu, zaliczka i wynagrodzenie adwokata .

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono na zasadzie art.113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych mając na uwadze powyższe ustalenia; jest to brakująca część poniesionych wydatków Sądu na opinie biegłych, pozostała po uwzględnieniu zaliczek poniesionych przez strony.

.