Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	stażysta Karolina Fojcik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 października 2024 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa A. J. (1), A. J. (2)

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

1.  ustala, że umowa o kredyt mieszkaniowy (...) nr (...)z dnia 14 kwietnia 2011r zawarta pomiędzy poprzednikiem prawnym pozwanej (...) w G., a powodami jest nieważna;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3.500zł (trzy tysiące pięćset złotych) oraz 490,18CHF (czterysta dziewięćdziesiąt franków szwajcarskich i 18/100) obydwie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 czerwca 2023 r

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwoty 3.500zł (trzy tysiące pięćset złotych) oraz 490,18CHF (czterysta dziewięćdziesiąt franków szwajcarskich i 18/100) obydwie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 czerwca 2023r

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwoty 131.419,38zł (sto trzydzieści jeden tysięcy czterysta dziewiętnaście złotych i 38/100) oraz 17.176,56CHF (siedemnaście tysięcy sto siedemdziesiąt sześć franków szwajcarskich i 56/100) obydwie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r;

5.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 11.800 zł (jedenaście tysięcy osiemset złotych) tytułem kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku

SSO Wojciech Hajduk

IC 189/24 UZASADNIENIE

Powodowie A. J. (1) i A. J. (2) w pozwie przeciwko (...) domagali się:

-ustalenia, że umowa o kredyt mieszkaniowy (...) nr (...) z dnia 14.04.2011r zawarta pomiędzy (...) w G., a powodami jest nieważna,

-zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3.500zł oraz 490,18CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r

- zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 3.500zł oraz 490,18CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r

-zasądzenia na rzecz powodów kwoty 131.419,38zł oraz 17.176,56CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r.

Uzasadnili, że zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w G. umowę o kredyt mieszkaniowy, opiewający na kwotę 350.000zł, na okres do 10.04.2041r. Przyznana kwota kredytu została przeznaczona na budowę domu jednorodzinnego. Nie mieli możliwości negocjowania ani w zakresie wyboru sposobu uruchomienia kredytu, sposobu spłat rat kapitałowo-odsetkowych, mogli jedynie zaakceptować propozycję pozwanego. Bank stosował własne kursy walut obcych. Nie wyjaśniono im mechanizmów ustalania kursu waluty przez bank, które powodowały jego dodatkowy zysk. W efekcie nie znali faktycznej wysokości zobowiązania. Kredyt spłacali w PLN. Zarzucili abuzywność §1ust1i2,Częsci Szczególnej Umowy oraz §16ust4, §19ust1, §23ust3pkt5 Części Ogólnej umowy. Wg powodów umowa nie tylko nie określa wysokości kredytu w złotych polskich, ale także nie precyzuje mechanizmu dokonania przeliczenia, co daje bankowi możliwość jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania co powoduje, że jest sprzeczna z art. 353 ^{( 1)}kc i 358 ^{( 1)} kc. Stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie naruszono obowiązek informacyjny banku. Powoduje to nieważność umowy i uzasadnia żądanie ustalenia nieważności oraz zasądzenie nienależnie spełnionego świadczenia.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zarzucił brak konsumenckiego charakteru umowy, powód wykonywał działalność gospodarczą w kredytowanej nieruchomości. Zaprzeczył aby umowa była nieważna i aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Powodowie sami wybrali kredyt w CHF, nie byli namawiani do jego zawarcia, byli poinformowani o ryzyku kursowym, zaprezentowano im symulacje obrazujące skutki ryzyka, a wbrew twierdzeniom pozwu mogli indywidualnie negocjować warunki wypłaty i spłaty kredytu. Wysokość kursów waluty CHF ustalana przez bank odpowiadała kursom rynkowym i nie naruszały dobrych obyczajów. Na rozprawie w dniu 15.10.2024r. pełnomocnik pozwanego złożył zarzut zatrzymania świadczenia powodów do czasu przedstawienia kwoty udzielonego kapitału.

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 14.04.2011r. roku powodowie zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w G., umowę o kredyt hipoteczny (...) (...) indeksowany do waluty CHF na kwotę na kwotę 350.000zł na okres do 10.04.2041r, oprocentowany stawką LIBOR. Celem kredytowania było sfinansowanie budowy domu jednorodzinnego. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku.

Wskazano w niej min. że kwota udzielonego kredytu wynosi 350.000zł z zastrzeżeniem, że ostateczna wysokość zobowiązania do spłaty wyrażona w CHF, określona będzie po wypłacie całej kwoty i po przeliczeniach na tę walutę po kursie kupna zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w banku w dniach i momentach poszczególnych uruchomień środków [§1pkt1 części szczególnej umowy k-27].

Spłata kredytu nastąpi w równych ratach kapitałowo-odsetkowych w CHF na rachunek techniczny, bądź osobisty [§5pkt 2i3 części szczególnej umowy k-28].

Harmonogram spłat jest wyrażony w walucie do jakiej kredyt jest indeksowany, spłata następuje w złotych lub zadeklarowanej przez kredytobiorcę walucie kredytu ...[…]. W przypadku spłaty w PLN, spłata następuje w równowartości kwot wyrażonych w walucie obcej, przy czym do przeliczeń wysokości rat kapitałowo odsetkowych stosuje się kurs sprzedaży danej waluty wg Tabeli kursów obowiązującej w Banku w dniu i momencie spłaty [§19 ust 1-3 części ogólnej umowy k- 41-41v].

Wszystkie formalności zostały przeprowadzone w oddziale banku w K.. W trakcie rozmów z doradcą kredytowym, jeszcze przed złożeniem wniosku kredytowego, w dniu 28.02.2011r. powodowie podpisali również „informację o ryzyku walutowym i ryzyku stopy procentowej dla kredytobiorców hipotecznych”. Wskazano w niej min., że „ kredytobiorcy narażeni są na ryzyko zmiany kursów walutowy, oraz ryzyko zmiany wysokości spreadu walutowego, które mają wpływ na wysokość zaciągniętego kredytu oraz ostateczną wysokość raty kapitałowoodsetkowej. Występowanie wyżej wymienionych ryzyk sprawia, że ostateczna wysokość zadłużenia z tytułu zaciągniętego kredytu, wyrażona kreślenia dopiero w momencie wypłaty ostatniej transzy kredytu, a wysokość raty spłaty, podlega ciągłym wahaniom, w zależności od aktualnego kursu waluty. Ryzyko kursowe związane ze spłatą kredytu, jest znacznie mniejsze, jeżeli o kredyt walutowy ubiega się Kredytobiorca, osiągający dochody w tej samej walucie obcej. Warto rozważyć zaciągnięcie długoterminowego kredytu w PLN lub w walucie, w jakiej Kredytobiorca uzyskuje dochód, jako korzystną alternatywę w stosunku do kredytów walutowych, które mimo atrakcyjnych aktualnie warunków cenowych w długim okresie mogą okazać się droższe skutek wzrostu kursów walutowych lub zmiany stóp procentowych”. Informacja zawierała również niewypełnioną tabelę „modelowych sytuacji” zmiany stopy procentowej, kursu waluty i spreadu na wysokość raty [k-147].

W dniu 28.02.2011r. podpisali wniosek kredytowy i zawarte w nim oświadczenie, wg którego zostali poinformowani przez bank o ryzyku wynikającym ze zmiany kursu waluty i zmiany spreadu walutowego, przyjmują do wiadomości i akceptują to ryzyko, przyjmują do wiadomości, że ze zmiany kursów walut w trakcie kredytowania- mają wpływ na wysokość zobowiązania z tytułu kredytu tj kwotę kredytu do spłaty i wysokość raty kapitałowo odsetkowej [wniosek pkt VI pkt 6i7kredytowy k- 136]. Powodom nie przekazano jednak szczegółowej ustnej informacji o ryzyku kursowym i wpływie wahań kursowych na wysokość kapitału do spłaty i raty kredytowej, np. nie przedstawiono symulacji obrazujących takie zmiany. Z „ informacji dla wnioskodawców o ryzyku zmiennej stopy procentowej, ryzyku kursowym, ryzyku zmiany spreadu walutowego i ryzyku zmian cen rynkowych nieruchomości” nie wynika by doręczono ten dokument powodom.

Umowa została podpisana w siedzibie banku z udziałem pracownika banku. Dokumenty zostały przygotowane wcześniej.

W czasie starania się o kredyt powód nie prowadził działalności gospodarczej. We wrześniu 2013r. podjął działalność w zakresie nauki języków obcych. Wykonywana była w Prowadził ją w wynajmowanych szkolnych klasach do 2017r.

Powodowie spłacili [zeznania powoda k-208-209, zeznania powódki k-209 , informacja da wnioskodawców k-147, wydruk z CEIDG k-134].

Wypłata kredytu nastąpiła w transzach 22.04.2011r., 13.07.2011r., 27.12.2011r., 1.10.2012., 4.07.2013r. [zaświadczenie banku k-62-63, wniosek o wypłatę transzy kredytu k-140].

Strony podpisały dwa aneksy do umowy. Obydwa dotyczyły zmiany rocznej stopy procentowej, ubezpieczenia i przedłużenia terminu do przedłożenia dokumentu potwierdzającego przyjęcie nieruchomości do użytkowania [Aneks nr(...) z 27.08.2012 k-59, Aneks nr (...) z 24.06.2013r.

Do dnia 23.04.2023r powodowie spłacili kwotę objętą żądaniem pozwu , pismem z dnia 23.05.2023 wezwali pozwanego do jej zapłaty [zaświadczenie banku k-62-70, pismo z 23.05.2023 k-77-80].

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dokumenty i zeznania powodów. Pozwany dołączył do odpowiedzi na pozew „informację o ryzyku walutowym i ryzyku stopy procentowej dla kredytobiorców hipotecznych” [k-143-146. Z żadnego dokumentu nie wynika by była doręczona powodom. Dowód z zeznań świadka W. G. został cofnięty [k-183]. opinia dr. J. T. na temat wybranych aspektów funkcjonowania rynku kredytów hipotecznych indeksowanych lub denominowanych w walutach obcych oraz kształtowania się kursu walutowego PLN/CHF; wyciąg z projektu ustawy…; ocena KNF dotycząca wpływu na sytuację sektora bankowego …; Raport UOKiK dotyczący spreadów, Biała księga kredytów frankowych [na płycie CD k-151] pozostają bez znaczenia dla oceny sprawy.

ROZWAŻANIA PRAWNE

Okoliczność, że pozwany jest następcą prawnym (...) w G. pozostaje poza sporem. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyty indeksowane do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ¹ kc.

Analiza spornej umowy kredytu przez pryzmat art. 385 ¹ §1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesu powodów jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ¹ §1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia (klauzule ryzyka walutowego), jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii).

W pierwszym rzędzie należy ocenić zarzut braku konsumenckiego charakteru umowy, z uwagi na działalność gospodarczą powoda. Zarzut ten jest oczywiście bezzasadny. Gdy powodowie starali się o kredyt działalność nie była prowadzona. O statusie konsumenta nie decyduje to, czy dana osoba prowadzi formalnie zarejestrowaną działalność gospodarczą w ogóle, ale to, czy czynność prawna, którą dokonuje pozostaje w bezpośrednim związku z taką działalnością. W przypadku powodów, w momencie zawierania umowy kredytu nie była działalność nie była prowadzona. Później przez kilka lat powód prowadził szkołę języków obcych. Była zarejestrowana pod adresem powodów z przyczyn ewidencyjnych. Kredyt służył sfinansowaniu rodzinnego domu mieszkalnego, przede wszystkim dla potrzeb osobistych, a nie zawodowych.

Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ¹ §1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego [§1pkt2 części szczególnej umowy oraz §16ust4 i §19ust1-3, §23ust3pkt5 części ogólnej umowy] zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Umowa kredytowa, w §1pkt2 części szczególnej oraz §16ust4, §19ust1-3 oraz §23ust3pkt5 części ogólnej, zastrzega warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w Tabeli kursów obowiązującej w banku. Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Powodowie jako konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować całości kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywali się dopiero w związku z podjęciem odpowiedniej sumy z ich rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powoda w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza ich interesy w rozumieniu art. 385 ¹kc.

Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego.

Co prawda w umowie wskazano, że spłata kredytu może nastąpić w walucie CHF, jednakże powodowie nie wpływa to więc na ocenę sprawy. W kredytach indeksowanych do waluty obcej, możliwość spłaty rat w walucie kredytu pozostaje bez znaczenia dla oceny prawnej umowy, gdyż wobec swobodnego przeliczenia przez bank na obcą walutę wypłacanej kwoty kredytu, kredytobiorca w chwili zawierania umowy nie znał wysokości świadczenia, które ma spłacić bankowi.

Należy wskazać również, że nie było wystarczające popisanie oświadczeń o ryzyku walutowym we wniosku kredytowym oraz „informacji dla wnioskodawców o ryzyku zmiennej stopy procentowej, ryzyku kursowym, ryzyku zmiany spreadu walutowego, ryzyku zmiany cen rynkowych nieruchomości”, podpisanej jeszcze przed decyzją o złożeniu wniosku.

Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumenta. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahania kursów wymiany i rzeczywiste wysokie ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty.

Pozwany nie wykazał by takie pouczenie miało miejsce. Informacja dla wnioskodawców o ryzyku zmiennej stopy procentowej, ryzyku kursowym, ryzyku zmiany spreadu walutowego, ryzyku zmiany cen rynkowych nieruchomości nie była im doręczona by mogli ją przeanalizować, a dołączona do odpowiedzi na pozew „informacja o ryzyku walutowym i ryzyku stopy procentowej ..” w ogóle nie została powodom udostępniona, okoliczność ta nie wynika z umowy ani wniosku kredytowego.

Powodowie nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione, a przedstawiciel baku wskazywał korzyści wynikające z niskiej raty i stabilnego kursu franka. Stanowisko, że przyjęcie przez konsumenta oferty banku oznacza rezygnację z pertraktacji i akceptację umowy, a jej podpisanie jest równoznaczne z indywidualnym uzgodnieniem postanowień umownych, nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 385 ¹ § 3 k.c. stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Przez rzeczywisty wpływ należy rozumieć realną możliwość oddziaływania na treść postanowień umownych. Okoliczność, iż konsument znał treść danego postanowienia i nawet rozumiał je, nie może przesądzać o tym, że zostało ono indywidualnie uzgodnione. Uzgodnionymi indywidualnie są tylko takie klauzule umowne, na których treść istotnie mógł on w praktyce oddziaływać. W niniejszej sprawie powodowie nie mieli realnego wpływu na ewentualną zmianę klauzul proponowanych przez przedsiębiorcę nawet nie zdawał sobie z tego sprawy. Przyjęli propozycję kredytu jako najkorzystniejszą, podpisali przygotowaną umowę.

Argumentacja odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nie odbiegających w wysokości od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena jest niezależna od sposobu wykonywania umowy.

Powoduje to, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy.

Powodowie poinformowani przez Sąd na rozprawie w dniu 16.10.2024r. o możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 189kpc powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny w ustaleniu występuje tylko wówczas gdy istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, interes prawny nie istnieje, gdy możliwe jest wytoczenie powództwa dalej idącego w swych skutkach. W niniejszej sprawie powodowie mają interes prawny w żądaniu ustalenia. Umowa została zawarta do 04.2041, okres ten nie upłynął. Żądanie ustalenia jej nieważności gwarantuje im pewność swojej sytuacji prawnej na przyszłość. Samo żądanie zapłaty, pomimo że przesłankowo ustalałoby nieważność umowy, nie gwarantowałoby takiej pewności prawnej.

Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21].

Tym samym osoba wzbogacona zobowiązana jest do zwrotu korzyści. Żądanie zapłaty obejmowało świadczenia uiszczone na rzecz pozwanego i jest uzasadnione.

Roszczenie nie jest przedawnione. W sytuacji żądania ustalenia nieważności umowy konsumenckiego kredytu indeksowanego do waluty obcej i zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia z tytułu nienależnie uiszczonych rat, całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Tym samym dopiero z tym momentem można mówić o wymagalności roszczenia i rozpoczęciu biegu przedawnienia.

Złożony zarzut nie został skutecznie zgłoszony. Ma charakter materialnoprawny i żeby odniósł procesowy skutek musi zostać zgłoszony przez odpowiednio (materialnoprawnie) umocowaną osobę. Pełnomocnik banku zgłaszający zarzut nie miał stosownego umocowania (pełnomocnictwo substytucyjne k-206).

W związku z powyższym na mocy art. 189kpc w pkt 1 ustalono, że umowa kredytu hipotecznego (...) nr nr (...) z dnia 14.04.2011r zawarta pomiędzy (...) w G. i powodami jest nieważna, w pkt(...) uwzględniono żądanie zapłaty.

-zasądzono od pozwanej na rzecz powodów kwoty 131.419,38zł oraz 17.176,56CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r.

-zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3.500zł oraz 490,18CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r

- zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 3.500zł oraz 490,18CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.06.2023r

O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc zgodnie z żądaniem, pozwany był wezwany do zapłaty pismem z dnia 21.03.2023r. pozostawał więc w opóźnieniu [k-40]. W pkt 4 na zasadzie art. 98 kpc zasądzono koszty postepowania opłatę od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki.