Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski
Protokolant:	Tomasz Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2020 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) w likwidacji z siedzibą w P. oraz L. G. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - (...) w W. oraz (...) z siedzibą w G.

o ochronę praw autorskich

1.  oddala roszczenia o zapłatę;

2.  oddala żądania w przedmiocie wydania dokumentacji projektu;

3.  odstępuje od obciążenia powoda kosztami;

4.  przyznaje adw. A. R. kwotę 19.680 (dziewiętnaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt 00/100) złotych w tym podatku VAT kwotę 3.680 (trzy tysiące sześćset osiemdziesiąt 00/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodom z urzędu.

SSO Tadeusz Trojanowski

I C 184/18

UZASADNIENIE

Powodowie L. G. (2) oraz (...) w likwidacji w P.(dalej: (...)) wnosili –ostatecznie, po rozszerzeniu powództwa (k.437) o zasądzenie kwoty 274.901.429.30 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie wg zestawienia podanego w piśmie z 26.02.2020 r.; ponadto wnosili o zobowiązanie pozwanych do zwrotu i wydania dokumentacji związanej z projektem mostu przez W. pod T. ( pkt 8 i 10 z trzeciej strony pisma ;k.438,k.574).

Wobec pozwanych W. D. i Z. G. postępowanie umorzono (k.554).

Pozostali pozwani wnosili o oddalenie powództwa:

Pozwany (...) Spółka zo.o. w G. (dalej: (...)) swoje stanowisko przedstawił w odpowiedzi na pozew z 15.11.2018 r.(k.245)

(...) przedstawił swoje stanowisko w odpowiedzi na pozew z 20.11.2018 r. , k.258, a odnośnie rozszerzonego powództwa w piśmie procesowym z 16.03.2020 r. k.452) .

Sąd ustalił co następuje.

L. G. (2) był prezesem powodowej spółki w likwidacji a potem jej likwidatorem. Spółka (...) opatentowała dwie technologie dotyczące budowy mostów- metodą nasuwania podłużnego z kablami zewnętrznymi i likwidacja podpór pośrednich poprzez zastosowanie specjalnego awandetu. Pierwszy patent był zgłoszony w 1990 roku, świadectwo uzyskał w 1990 roku, drugi patent był zgłoszony w 1995 roku, świadectwo uzyskał w2000 roku. Przy pierwszym patencie współuprawnionymi byli panowie J., S., G. i spółka (...); z drugiego patentu uprawnionymi byli: panowie J., G. i spółka (...)- po 1/3 części.(opisy patentowe k.83-85, 86-88, Patenty wygasły w 2003 roku wobec braku wniesienia stosownych opłat(k.457).

W 1992 r. (...) w B. ogłosiła przetarg na budowę mostu autostradowego przez rzekę W. koło T.( warunki ogólne k.57-72, warunki specjalne k.73-82).Przetarg wygrały wspólnie dwie firmy :(...)( (...)) w W. i (...) ”(...) „ w P.(kosztorys ofertowy k.172 oferta k.212, telex k.213). Spółka (...) współpracowała z firmą szwajcarska (...) z B.. W oparciu o procedurę przetargową (...) w B. jako inwestor zawarła w dniu 3.06.1992 r. z (...) w W. jako wykonawcą przy udziale (...) (...) w P. –zobowiązanego solidarnie z wykonawcą umowę (kontrakt) na realizację budowy mostu(umowa k.50-56).Wykorzystano alternatywny projekt budowalny wykonany na koszt firmy (...). Dnia 29.01.1993 r. sporządzono protokół odbioru wykonanych robót z elementu B (k.184). Do końca roku 1993 realizacja przedmiotowej inwestycji przebiegała bez większych zakłóceń.

Na przełomie 1993/1994 roku pojawiły się opóźnienia w terminie realizacji budowy mostu. Inwestor wystąpił więc do wykonawcy o przedłożenie programu naprawczego gwarantującego terminową realizację umowy. Efektem programu restrukturyzacji były aneksy nr (...) do umowy z 3.06.1992 r. Aneks nr (...) eliminował (...) (...) z dalszej realizacji umowy; całą odpowiedzialność za realizację budowy mostu wobec inwestora przejął (...) W., zwalniając (...) (...) od solidarnej odpowiedzialności(k.55).Aneks nr(...) precyzował odpowiedzialność za realizację umowy (kontraktu) i dokumentacji technicznej, która spoczęła od tego momentu na (...) W.. W wyniku restrukturyzacji (...) W. został zobowiązany do wprowadzenia na budowę podwykonawcy, który zapewniłby finansowanie i realizację budowy mostu; wybór padł na (...) SA ze S..

Pomiędzy (...) W., (...) SA ze S. oraz (...) (...) w P. prowadzone były rozmowy zmierzające do określenia ich współpracy przy dalszej budowie mostu autostradowego. Odzwierciedleniem prowadzonych uzgodnień pomiędzy trzema w/w firmami była umowa przedwstępna z 7.06.1995 r. Wobec nieporozumień (...) pismem(...) 3.08.1995 r., na podstawie art.635 kc rozwiązał z (...) (...) powyższą umowę z dniem 25.08.1995 r.(k.194); w piśmie tym podano że tempo wykonywanych prac nie wskazuje aby (...) zdołał je zakończyć w umówionym terminie; podano także że po dniu rozwiązania umowy (...) jako nie posiadający umocowania w postaci umowy nie będzie mógł wykonywać robót na terenie przekazanym (...). Plac budowy przekazano pisemnie na rzecz (...) (190-193).

(...) pismem z dnia 24.08.1995 r stwierdził, że rozwiązanie umowy jest niezgodne z prawem i sprzeczne z zawartymi umowami(k.196).(...) zawiadomił o zaistniałej sytuacji Prokuraturę, policję oraz Państwową Inspekcję Pracy(k.201-209); pismo do Prokuratury w sprawie konfliktu pomiędzy (...) a (...) wystosował w dniu 25.09.1995 r także poseł na sejm B. S. (k.210).

Aneks do kontraktu w którym skreślono postanowienie, że wykonawcą jest także (...) wszedł w życie w dniu 18.04.1995 r. (...) postanowił nie wydawać urządzenia trakcyjnego i sklejki (k.485). W dniu 10.04.1995 r pomiędzy (...) W. a firmą (...) doszło do podpisania protokołu uzgodnień. Konsekwencją tego protokołu była umowa z czerwca 1995 roku w sprawie przejęcia przez (...) dokumentacji projektowej (k. 535/536).

(...) (...) w piśmie z 29.081995 do Ministra (...) (k.186) opisał konflikt występujący na budowie mostu pod T. przedstawiając możliwości wybrnięcia z powstałego impasu. W odpowiedzi z 13.09.1995 (k.185) Minister podał, że wyniki postepowania wyjaśniającego nie potwierdziły zasadności przedstawionych przez (...) zarzutów a propozycje zostały ocenione jako nie stwarzające szansy rozwiązania problemów budowy.

Firma (...) SA ze S. rozpoczęła prace na terenie budowy mostu na podstawie protokołu przekazania placu budowy z dnia 11.07.1995 r. ale nie mogła wykonywać prac przy podporze nr 6 albowiem w dalszym ciągu prace w tym zakresie były kontynuowane przez pracowników firmy (...). Wpisem do dziennika budowy z dnia 6.09.1995 przedstawiciel inwestora zobowiązał wykonawcę do usunięcia z placu budowy wszystkich osób niezwiązanych z dalsza realizacją budowy. W oparciu o wpis do dziennika budowy dyrektora budowy z 11.09.1995r. firma (...) tego samego dnia zawarła umowę z firmą ochroniarską (...) z T. na ochronę podpory nr (...).W wyniku zawartej umowy w dniu 12.09.1995 r. pracownicy firmy ochroniarskiej nie dopuścili pracowników firmy (...) do prac przy podporze nr 6. Od dnia 12.09.1995 r prace przy realizacji budowy mostu przez W. koło T. realizowane były przez (...) W. oraz (...) (k.531).Po rozwiązaniu umowy z (...) (...) sporządzono kosztorys celem rozliczenia robót(kosztorys k.144, załącznik (...) k.168, załącznik c k.170).

Pozwana spółka (...) powstała w 1995 roku. Jej prezesem był dr J. , który wcześniej był wiceprezesem I. i szefem biura projektowego , które było własnością Spółki (...). Dr J. był głównym projektantem przedmiotowego mostu. Do 1998 roku dr J. prowadził nadzór autorski przy budowie mostu. Dr J. już nie żyje .Obecny prezes spółki (...) był pracownikiem jego zespołu w latach 1993-1995, potem zmienił pracodawcę i wrócił do współpracy z dr J. już w spółce (...) w 1999 roku(k.431/432). Spółka (...) brała udział w pracach dotyczącej drugiej nitki mostu- wykonywała usługi dla podwykonawcy do którego obowiązku należało wykonanie konstrukcji nośnej mostu. Firma ,która była podwykonawcą swoje prace wykonywała korzystając z metody nasuwania podłużnego oraz betonowania nawisowego, które są skomplikowane i pozwana (...) konsultowała podwykonawcę w zakresie technologii.

Spółka (...) nie ma dokumentacji dotyczącej budowy pierwszej nitki mostu; zachodzi możliwość , że oryginał dokumentacji projektowej nie istnieje(k.432); w czasie budowy I nitki mostu nie korzystano z technologii komputerowej, dokumentacja była robiona na kalkach technicznych, na które nanoszone były wszystkie wielkości, z tych kalek kopiowano dokumentacje. Taka dokumentacja archiwizowana była przez 10 lat a w spółce (...) na początku XXI wieku kalki zostały zniszczone. Kopie kalek były przekazywane na budowę i do inwestora .W archiwum spółki (...) pozostało jedynie pudło z rękopisami i notatkami dr J.- jego prywatne archiwum (k.432).

Obecny prezes pozwanej Spółki nie ma wiedzy o zakresie zmian wprowadzanych w okresie sprawowania nadzoru autorskiego w latach 1999-1998, wówczas w spółce pracował pan S. będący współautorem patentu, poprzedni zespół (...) rozpadł się w 1998 roku, gdy obecny prezes rozpoczął prace w 1999 roku nikt z poprzednich pracowników już nie pracował.

Wynalazek pt.”(...) chroniony patentem nr (...) nie był stosowany na budowie mostu przez W. k/T. w ciągu (...); wynalazek pt.” (...) stanowiący przedmiot zgłoszenia dodatkowego nr (...) do patentu nr (...) nie był stosowany na budowie mostu przez W. k/T. w ciągu (...)( opinia rzecznika patentowego J. G. dla Prokuratury Rejonowej (...)z dnia 31.03.1996 r. k.524).Po odejściu (...) z placu budowy opracowano nowe dokumenty projektowe i na ich podstawie kontynuowano roboty. Realizacja I nitki mostu zakończyła się w 1998 roku.

Skarb Państwa był zamawiającym tylko przy budowie I nitki mostu. Podmiotem zamawiającym przy II nitce był (...) a wykonawcą było konsorcjum (...) SA. Budowa II nitki mostu rozpoczęła się w 2008 roku a zakończyła się w 2010 roku.

Rozwiązania techniczne zastosowane przy budowie mostu były przedmiotem artykułów w prasie branżowej oraz w książce(...) wydanej w 1999 roku (k.89-119, k.120-122, k181-183).

W październiku 2006 powodowie i S.J. prowadzili korespondencję w przedmiocie wykorzystania na budowie mostu patentów (k.478,k.480).

Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Toruniu z 5.11.1996 r. orzekano w przedmiocie zagarnięcia mienia w postaci urządzenia trakcyjnego (...) materiału sprężającego oraz sklejki K. (k.11,k.486); przedstawiciel firmy (...) został uniewinniony w tamtej sprawie.

Wyrokiem z 12.03.2001 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w sprawie z powództwa Skarbu Państwa- (...) przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Sp.z o o w P. oddalono powództwo o ustalenie że urządzenie trakcyjne nasuwu (...) stanowi własność powoda; przedmiotem sporu było urządzenie zamknięte w jednym pomieszczeniu na budowie Urządzenie trakcyjne nasuwu (...) było urządzeniem specjalnie zaprojektowanym i wykonanym na potrzebę budowy mostu przez W. koło T.; urządzenie to nie jest częścią składową mostu. Urządzenie to można było wykorzystać do budowy innych mostów o identycznej konstrukcji i technologii jak most przez W. koło T.; w przypadku zaś zbliżonych konstrukcji mostów i takiej samej technologii budowania jak przedmiotowego mostu, urządzenie to można było zastosować po odpowiednich modyfikacjach i przeróbkach( opinia biegłego A. P. k. 139).

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z 30.01.2020 r. oddalił apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 12.03.2001 r.(k.490).

Urządzenie trakcyjne do nasuwu (...) było wielokrotnie i bezskutecznie oferowane przez Skarb Państwa powodom do wydania (k.456).

Skarb Państwa nie posiada dokumentacji projektowej o której mowa w żądaniu powodów (k.466).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone do akt:

- dokumenty dołączone do pozwu opisane w zestawieniu k.22; k.24-213

-dokumenty dotyczące sytuacji majątkowej powodów dołączone do wniosku o zwolnienie od kosztów k.228-232

-odpis z KRS k.249

- dokumenty dołączone do odpowiedzi na pozew pozwanego Skarbu Państwa k.270-275

-dokumenty rejestrowe k.363-366

- dokumenty dołączone do pisma pozwanego Skarbu Państwa z 16.03.2020 wymienione na k.473; k.474-517

-opinia rzecznika patentowego z 31.03.1996 r. k.523

-opinia biegłego A. P. (2) k.498

-postanowienie PR w T. z 12.04.1996 o umorzeniu śledztwa k.928

Pisma procesowe stron nie było spóźnione gdyż potrzeba ich składania wynikała z zakresu spornych okoliczności ujawnianych w toku sprawy. Dokumenty jako nośniki informacji wątpliwości nie budziły .Wyliczenia powoda (k.24-49) potraktowano jako stanowisko strony. Opinia rzecznika patentowego- mająca po nowelizacji kpc walor opinii wydanej w sprawie- zawiera szczegółowe uzasadnienie wykazujące różnice między zbiorem czynności stanowiących istotę wynalazku chronionego patentem i opisanych w zgłoszeniu dodatkowym a realizowanym faktycznie sposobem budowy ustroju nośnego mostu. Nie wykazano niespójności czy braku logiki w rozumowaniu rzecznika patentowego. W tej sytuacji zarzut iż rzecznik patentowy zbyt wąsko ujął problem nie opierając się na europejskiej konwencji patentowej(k.573) jest gołosłowny; rzecznik właśnie odwoływał się do pojęcia „istoty wynalazku” a nie opierał się na literalnym brzmieniu patentu.

Powód L. G. przyznał, że jego pełnomocnik spóźnił się z zaskarżeniem postanowienia prokuratury o umorzeniu postępowania- co stanowi przejaw braku staranności przedsiębiorcy w dbałości o swoje interesy- ale w ocenie Sądu orzekającego opinia rzecznika patentowego jest spójna i przekonywująca i ma pierwszeństwo przed innymi opracowaniami nawet z branżowych publikacji.

Oddalono wniosek o opinię biegłego na okoliczność wysokości odszkodowania, wysokości bezpodstawnie uzyskanych korzyści, wartości opisanych urządzeń oraz wartości korzyści jakie osiągnięto z tytułu nieuprawnionego korzystania z urządzeń (k.438) wobec braku ustalenia zasadności odszkodowania i braku bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

Przesłuchanie stron było zbędne, gdyż powód L. G. (2)(k.430,573) i prezes pozwanej spółki(k.431)wyczerpująco naświetlili fakty istotne w sprawie. Nie było celowe dalsze prowadzenie postepowania ze źródeł osobowych, gdyż zmierzałoby to jedynie do przedłużenia postępowania. Prowadzenie dowodów osobowych w sytuacji gdy istnieją lub powinny istnieć dokumenty jest ograniczona a dowód z przesłuchania stron ze swej istoty jest dowodem subsydiarnym(art.299 kpc).

Sąd zważył co następuje.

Po zmianie pozwu przeciwko pozwanemu (...) pozostało roszczenie dotyczące „ wydania posiadanej dokumentacji projektu I jezdni” (k.438 pkt 10).Jak ustalono pozwany (...) nie jest w posiadaniu tej dokumentacji (pozostało jedynie prywatne archiwum dr J.) a zatem już tylko z tej przyczyny nie może jej wydać .Pozwany ten w tym zakresie istotnie nie ma legitymacji procesowej, co wystarcza do oddalenia powództwa. Ponadto nie wskazano rzeczywistej podstawy prawnej, gdyby (...) był nadal w posiadaniu takowej dokumentacji. W znaczeniu prawnym wydanie oznacza także pozbawienie władztwa a (...) był uprawniony do posiadania takowej dokumentacji .

Wobec pisemnej formy pozwu ustne wywody powoda – w przedmiocie uzyskania przez pozwaną spółkę (...) dokumentacji od Skarbu Państwa , jej skopiowania i potwierdzenia –nie wymagają rozważań. Jedynie na marginesie stwierdzić można ,że takie żądanie jest nieuzasadnione, wszak gdyby powód uzyskał kopie dokumentacji z archiwum, nie potrzebował by potwierdzenia jej tożsamości; ustnie wyrażone swoiste roszczenie uwierzytelniania dokumentacji nie ma podstawy prawnej- wzmiankowo można odesłać do prawa o notariacie.

Dla porządku, wobec wielokrotnego formułowania roszczeń i zarzutów powodów względem pozwanych sąd stwierdza, ze wszystkie te roszczenia są bezzasadne, pozbawione rzeczywistych konkretnych podstaw prawnych i jako takie wszystkie zostały oddalone.

Roszczenie wobec pozwanego Skarbu Państwa uległo przedawnieniu a zarzut pozwanego w tym zakresie okazał się skuteczny. Zdarzenie na budowie mostu w dniu 12.09.1995 r. -niedopuszczenie pracowników firmy (...) do budowy mostu- nie było przestępstwem, gdyż jak wynika z powyższych ustaleń firma (...) w oparciu o czynności cywilnoprawne utraciła tytuł do prowadzenia prac przy budowie mostu. Nie wykazano także aby w toku budowy doszło do przestępstw przeciwko mieniu.

Nie można również wywodzić , że nie doszło do przedawnienia z uwagi na treść art.58 ustawy z 19.10.1972 r. o wynalazczości w związku z art. 315 ustawy z 30.06.2000 r. prawo własności intelektualnej. Sąd nie daje wiary twierdzeniom L. G. (1) , że dopiero we wrześniu 2017 roku powód dowiedział się- z książki otrzymanej od S. J., wydanej w 1999 roku- o wykorzystaniu patentów, projektów i urządzeń stanowiących własność powodów. Powodowie brali udział przy budowie I nitki mostu do 1995 r. Mieli zatem pełną wiedzę jakie urządzenia i jakie technologie są przy tej budowie wykorzystywane; nie mogą twierdzić ,że o tym jakie urządzenia lub technologie były wówczas wykorzystywane dowiedzieli się kilkanaście czy dwadzieścia lat późnej, byłoby to absurdalne. Nie jest możliwe aby nie interesowali się budową II nitki mostu. Przetarg jest publiczny i wszystkie dokumenty przetargowe powinny być jawne dla powodów .Jako osoby „ z branży „ powodowie nie mogli takiej pozycji w literaturze ((...)) tak po prostu przeoczyć. Należy tu wskazać na zasadę należytej staranności przedsiębiorców w zakresie dbania o ich interesy związane z realizowana działalnością gospodarczą.

Ponadto powodowie byli stroną sporu o własność urządzenia (...); w tamtej sprawie pojawiły się ustalenia dotyczące tego urządzenia, rozliczeń stron a zatem najpóźniej od wydania wyroku II instancji przez SA w G. w 2002 roku powodowie mieli pełną świadomość okoliczności , które kilkanaście lat później ujęli w pozwie złożonym w niniejszej sprawie.

Najpóźniejszym momentem, w którym powodowie dowiedzieli się o wykorzystywaniu urządzeń i technologii, w tym patentów , przy budowie I nitki mostu jest październik 2006 r.( aczkolwiek Sąd podtrzymuje ,że ową wiedzę powodowie już mieli w 1995 roku przy zejściu z placu budowy).Powodowie w październiku 2006 roku otrzymali od S. J. odpowiedź na swoje pismo, że przy wykonywaniu mostu wykorzystywane były patenty I.( pismo L. G. z 18.09.2006 r.,k.478; odpowiedź S.J. z 20.10.2006 r., k.480).Realizacja I nitki zakończyła się w 1998 roku, upłynęło zatem 3 lata do dochodzenia roszczeń związanych z działalności gospodarczą(art.118 kc) a także znacznie więcej niż 10 lat od utraty-niewykazanych- zysków przez powodów.

Także roszczenie odszkodowawcze za „przejęte od 1 lipca 1998 r. urządzenia technologiczne” jest przedawnione ; a niezależnie do tego-niewykazane. Już co najmniej od powołanego wyroku SA w Gdańsku powodowie wiedzieli kto dysponuje urządzeniem i mogli je odebrać, do czego byli wzywani ; upłynęło zatem 10 lat od daty kiedy powodowie dowiedzieli się kto dysonuje urządzeniem.

Budowa II nitki mostu zaczęta w 2008 roku, zakończyła się w 2010 roku, zatem roszczenia powodów dotyczące II nitki mostu przedawniły się najpóźniej w 2013 roku na podstawie art.289 par.1 ustawy z 30.06.2000 r. -Prawo własności przemysłowej – stanowiącego lex specialis w stosunku do ogólnych terminów przedawnienia- bez względu na to kiedy powodowie dowiedzieli się o naruszeniu swego prawa i o osobie , która naruszyła patent. Zaznaczyć należy, że te elementy rozważań-odnośnie stosowania patentów- dotyczą kwestii przedawnienia , gdyż merytorycznie- jak to wynika z opinii rzecznika patentowego – do naruszenia patentu nie doszło.

Roszczenia powodów są nieuzasadnione z każdego punktu widzenia, także z tego względu, że ochrona patentowa wygasła.

Roszczenia powodów są zatem w całości przedawnione tym niemniej z uwagi na specyfikę sprawy stwierdzić należy, że nie wykazano aby przy budowie pierwszej lub drugiej nitki mostu wykorzystywane były urządzenia dostarczone przez powodów w latach 1992-1995.

Co do zasady każdy z uprawnionych do patentu może samodzielnie i bez zgody pozostałych uprawnionych korzystać patentu i wykorzystywać go do prowadzonej działalności(zob.art.45 ustawy z 19.10.1972 r. o wynalazczości- obowiązujący w czasie budowy I nitki mostu). Skoro (...) jako jeden z uprawnionych do patentów, nie był już od 1995 roku strona umowy o roboty na budowę I nitki mostu, to J. w ramach swojej działalności w firmie (...) mógł kontynuować wykorzystanie patentów do dalszej realizacji umowy. Nie ma tu żadnej bezprawności ani naruszenia patentów.

Zamawiający współfinansował wytworzenie urządzenia (...) (vide opinia A. P.), zatem pozwany Skarb Państwa jest współuprawniony do przedmiotowego urządzenia; jednakże wobec wyroków SO w Bydgoszczy i SA w G. kwestia ta została przesądzona, przy czym przypomnieć należy że nie wykazano aby Skarb Państwa uchylał się od wydania przedmiotowego urządzenia. Oczywiście trzeba mieć na uwadze zarzut powodów z niniejszej sprawy, iż zakres niniejszej sprawy jest szerszy gdyż dotyczy nie tylko urządzenia (...) będącego przedmiotem opinii biegłego ale „ całej infrastruktury użytej do budowy mostu”. Pozwany Skarb Państwa w toku niniejszej sprawy zwracał uwagę na ciągłe zmiany stanowiska powodów. Istotnie, zgodnie z aktualnym kpc już w pozwie należy dostatecznie zakreślić granice rozpoznania sprawy.

Zdaniem sądu w świetle opisanego powyżej materiału nie było innych urządzeń-pozostawionych przez (...) na budowie mostu- poza opisanym urządzeniem (...), bo gdyby tak było , zostałoby to ujawnione w toku sprawy sadowej czy w toku postepowania karnego prowadzonego przez prokuraturę.

Prawomocne orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku dotyczące własności urządzenia wiąże nie tylko strony tamtego postepowania ale również Sąd w niniejszej sprawie (art. 365 par1 kpc).Granice powagi rzeczy osadzonej określa art.366 kpc, wskazując na to co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia pomiędzy tymi samymi stronami; zakres ten wskazano powyżej; z uzasadnienia orzeczenia oddalającego wynika ,że przedmiotem orzekania ostatecznie było jedno-opisywane- urządzenie. Logicznym jest zatem pogląd, że pozostałe przedmioty :sklejka i materiał rozprężający utraciły dla powodów znaczenie ekonomiczne , skoro nie były przedmiotem procedowania.

Postanowienie Prokuratury o umorzeniu postępowania nie korzysta z powagi rzeczy osadzonej ale Sąd obecnie orzekający autonomicznie stwierdza, że nie doszło do popełnienia żadnego z czynów w karalnych będących przedmiotem badania przez Prokuraturę. Nie doszło w dniu 12.09.1995 roku do bezprawnego uniemożliwienia pracownikom firmy (...) wykonywania pracy. Jak ustalono na mocy czynności cywilnoprawnych a to aneksu do umowy (kontraktu) i pisma w przedmiocie rozwiązania umowy z 23.08.1995 roku firma (...) utraciła tytuł do dysponowania placem budowy. Umowa z firmą ochroniarską została zawarta wskutek wpisów do dziennika budowy a zatem działania firmy ochroniarskiej były zgodne z prawem.

Rozróżnienie dokonane przez Prokuraturę Rejonową ( str.3 uzasadnienia postanowienia o umorzeniu k. 532) na działania przeciwko firmie (...) „ jako takiej- a nie wobec przystępujących do pracy pracowników tej firmy ” nie ma obecnie znaczenia wobec ustalenia ,że działania firmy ochroniarskiej były legalne.

Bezprawności powołanych czynności prawnych powodowie nigdy dotąd, mimo wielu interwencji(policja, inspekcja pracy, poseł na Sejm) nie zdołali wykazać. Także właściwy Minister zajął stanowisko w sprawie(k.185). Kodeks cywilny w art.7 statuuje ogólna zasadę domniemania dobrej wiary. Powodowie nie dysponują żadnym dokumentem który podważałby legalność dokonywanych czynności.

Nie wykazano aby przy budowie mostu od marca i lipca 1995 roku do 1996 roku doszło do naruszenia prawa twórcy projektu wynalazczego i prawa do patentu nr (...) w zakresie sposobu budowy oraz konstrukcji ustroju nośnego mostu betonowego sprężonego kablami zewnętrznymi przysługującemu (...) czyli przestępstwa z art. 121 ust.2 i 123 ust.2 ustawy o wynalazczości z 1972 roku.

Nie wykazano by doszło do przywłaszczenia dokumentacji technicznej ustalającej technologię budowy mostu przez W. koło T. stanowiącej własność firmy (...). Sąd Najwyższy w orzeczeniach z 12.03.1987 r. III PRN5/86 i z 2.07.1987 r., IV PR 194/87 (vide k.534) wypowiedział się czym jest stosowanie wynalazku. Różnice w technologii budowy jak i konstrukcji mostu przekraczają sferę wyznaczoną ekwiwalencją prostą, co łącznie z występującą ilością różnic całkowicie eliminuje możliwości uznania budowy mostu jako reprodukcji wynalazku w formie ekwiwalentnie zmodyfikowanej( ustalenia Prokuratury w oparciu ustalenia rzeczoznawców z Politechniki (...)- k. 534; pogląd podzielony przez Sąd orzekający jako wniosek wynikający także z dopuszczonej jako dowód opinii rzecznika patentowego).

Odnośnie dokumentacji projektowej została ona umownie przekazana do (...). O ewentualnym przywłaszczeniu lub kradzieży myśli technicznej można byłoby mówić wtedy gdyby w oparciu o dokumentacje techniczna wybudowano inny most, co nie miało miejsca.

Nie wykazano również – a nawet nie uprawdopodobniono- popełnienia innych przestępstw przeciwko mieniu wymienionych na stronie 11 pozwu; samo wskazanie artykułów kodeksu karnego, przytoczenie ich treści i wymienienie imion, nazwisk i pełnionych funkcji nie jest wystarczające do dalszych rozważań , nawet tylko w zakresie czy z uwagi na –niekreślony bliżej w sferze faktów- czyn karalny doszło do przedłużenia okresu przedawnienia cywilnego. Przesłanki i pobudki zmian podmiotowych opisane na stronie szóstej pozwu po 25 latach są niemożliwe do odtworzenia a poza przypuszczeniami i swoistym wnioskowaniem powoda nie zaoferowano żadnego dowodu, same twierdzenie zainteresowanej strony są tu niewystarczające.

Postepowanie S. J. (2) który założył konkurencyjną spółkę celem dalszego projektowania mostu –wobec śmierci tej osoby, która nie była strona w sprawie- pozostaje poza zakresem rozważań Sądu ale rzuca światło na obecne motywacje powodów. Zdaniem Sądu nie wymaga to ustaleń, ale nie jest wykluczone że powodowie złożyli pozew dopiero po śmierci pana J. aby nie mógł on wyjaśnić wszystkich okoliczności związanych z utworzeniem spółki (...) – która faktycznie zastąpiła spółkę (...) przy dalszych pracach przy budowie mostu- a także by uniknąć sporu z panem J. co do uprawnień z patentów i wzajemnych rozliczeń. To pan J. miał wiedzę z pierwszej ręki czy- po zejściu (...) z placu budowy w 1995 roku- i w jakim zakresie- były kontynuowane prace przy użyciu patentów i projektów, do których miał uprawnienia pan J..

Spory- i ich tło- między firmami pracującymi przy budowie mostu i ich prezesami mają już znaczenie historyczne. Spór z jakich przyczyn powodowie opuścili plac budowy 25 lat temu jest bezprzedmiotowy. Jeśli chodzi o technologie lub projekty to (...) przekazał je do (...), Skarb Państwa nie dokonywał w tym zakresie żadnych czynności.

Zaznaczyć także należy ,że Skarb Państwa jako inwestor nie uzyskał korzyści „ z patentu” tylko zapłacił wykonawcom za wykonaną pracę w postaci mostu; przepis art.79 pkt 3b prawa autorskiego nie ma tu zastosowania, gdyż materię tę reguluje całkowicie art. 647 kodeksu cywilnego. Zarzut powoda wykonywania budowy „po zaniżonych kosztach”(k.430) jest bezpodstawny wobec zasad prawa zamówień publicznych w którym instytucja przetargu ma zapewnić właśnie optymalną dla inwestora publicznego cenę.

Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postepowania dowodowego a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej ponosi powód; jak wskazał SN w wyroku z 7.11.2007 r.(II CSK 293/07):” ciężar udowodnienia faktu rozumieć należy nie tylko jako obarczenie jednej ze stron procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o prawdziwości swoich twierdzeń , ale również konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności”. Powodowie swoich twierdzeń nie wykazali. Wobec tego orzeczono jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art.102 kpc (pkt 3 wyroku) , biorąc pod uwagę, że do czasu wydania wyroku pierwszej instancji powód L. G. (2) pozostawał w subiektywnym –błędnym- przekonaniu, że nie doszło do przedawnienia z uwagi na użycie uzbrojonej formacji w stosunku do pracowników byłego kontrahenta; wzięto również pod uwagę sytuację majątkową powodów ujawnioną w toku postepowania (k.221-233) w tym fakt, że Skarb Państwa dochodzi już kosztów od L. G. (1) (k.232) a egzekucja kolejnej kwoty kosztów mogłaby zrujnować życie rodziny emerytów. Odnośnie powoda (...),to spółka pozostaje w likwidacji i obciążanie jej kosztami jawi się jako bezcelowe wobec ustaleń z postanowienia z 19.09.2018 r.(k.233).

O kosztach adwokata z urzędu orzeczono na zasadzie przepisów rozporządzenia w sprawie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.