Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2022 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. B. (1), D. B., B. B. (2)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powódki B. B. (2) kwotę 235.322,76zł (dwieście trzydzieści pięć tysięcy trzysta dwadzieścia dwa złote 76/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 grudnia 2022r.

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 11.800zł (jedenaście tysięcy osiemset złotych) tytułem kosztów procesu

SSO Wojciech Hajduk

IC 153/21 UZASADNIENIE

Powodowie B. B. (2), D. B. i B. B. (1) domagali się zasądzenia od pozwanego (...) SA w W. na rzecz B. B. (2) kwoty 235.322,76zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11.10.2019r.tytułem nienależnie pobranych rat kapitałowo odsetkowych w okresie od 15.12.2008 do 15.11.2018r. w związku z nieważnością umowy

ewentualnie

żądali zasądzenia 78.909,16zł tytułem zwrotu zawyżonych rat uiszczanych w okresie od 15.02.2011 do 15.09.2020r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11.10.2018r. tytułem nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych przy założeniu ważności umowy lecz usunięciu klauzul abuzywnych [pozew oraz postanowienie o zawiadomieniu o toczącym się procesie D. i B. B. (1) k-149, oświadczenia o przystąpieniu do sprawy w charakterze powodówk-158 i 156].

Uzasadnili, że w dniu 16.10.2008 r. powódka B. B. (2) i jej mąż K. B. jako konsumenci zawarli z (...), poprzednikiem prawnym pozwanego - (...) Spółki Akcyjnej, na podstawie funkcjonującego wzorca, umowę kredytu hipotecznego dla osób fizycznych nr (...). Celem kredytowania było sfinansowanie zakupu nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym. Bank stosował własne kursy kupna i sprzedaży walut ustalane wg własnej Tabeli kursów walut, które ustalał w sposób dowolny.

Postanowienia umowne w §1ust.3a; §10ust4; §12ust5 i §15ust4 umowy nie zostały indywidualnie uzgodnione między stronami, a jednostronnie narzucone przez bank powodując dezorientację co do wysokości świadczeń mających zostać spełnionych w przyszłości. Powodowie nie mieli żadnego wpływu na treść i charakter wskazanych postanowień. Nie otrzymali prawdziwej i rzetelnej informacji na temat sposobu ustalania wysokości raty kapitałowo-odsetkowej, sposobu, warunków i przyczyn ustalania kursów wymiany walut mających wpływ na wysokość rat kapitałowo-odsetkowych. Nie mieli wiedzy na temat mechanizmu indeksacji, nie negocjowano z nimi postanowień umowy, nie uzyskali informacji o specyfice mechanizmu indeksacji. Nie poinformowano ich o przyczynach i konsekwencjach ekonomicznych wiążących się lub mogących się wiązać z zawarciem umowy o kredyt indeksowany do kursu waluty obcej. Nie mieli wiedzy w jaki sposób ich zobowiązanie o będzie przeliczane w praktyce przez Bank: a co za tym idzie - nie wiedzieli i nie mogli się dowiedzieć w jakiej wysokości w przyszłości będą spłacać raty kapitałowo- odsetkowe z tytułu salda kredytowego. Prowadzi to do unieważnienia umowy w rozumieniu art. 353 ¹ kc i art. 58kc. Posiadają interes materialnoprawny w rozumieniu art. 189 k.p.c., albowiem orzeczenie wydane w sprawie doprowadzi do zniwelowania skutków prawnych nieważnego stosunku prawnego. W dniu 18.04.2012r K. B. zmarł. Do 15.11.2018 powódka B. B. (2) łącznie spłaciła 235.322,76zł (CAŁOŚĆ???). W roszczeniu ewentualnym zażądali zwrotu 78.909,16złzł tytułem zwrotu nadpłaconych rat po usunięciu postanowień abuzywnych, w sytuacji gdyby uznano, że umowa jest ważna.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. Zaprzeczył aby umowa była nieważna i aby zawierała klauzule abuzywne. Pozew ma na celu podważenie umowy sprzecznie z rolą i funkcją indywidualnej kontroli postanowień umownych, które zostały indywidualnie uzgodnione. Bank stosował rynkowe kursy waluty obcej. Powodowie nie mają interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy, a samo żądanie stanowi nadużycia prawa. Zarzucił również przedawnienie roszczenia.

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu dnia 16.10.2008r.powodkaBarbara B. i jej mąż K. B. zawarli z (...) umowę kredytu hipotecznego (...) nr (...) na kwotę 285.238,20zł indeksowaną do CHF, na okres 281 miesięcy. Celem kredytowania było sfinansowanie zakupu domu jednorodzinnego. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji, wg kursu kupna waluty z tabeli kursowej (...) Bank na koniec dnia 8.10.2008 wynosi 130.837,20CHF, przy czym kwota ta ma charakter informacyjny, a wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu może być różna od podanej [umowa § 1 pkt 2-5 k-20], raty kapitałowo odsetkowe spłacane będą w złotych, poprzez obciążenie rachunku powodów, po ich uprzednim przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej (...) banku obowiązującego na dzień spłaty [ umowa § 10pkt 4 oraz §6 pkt1 k-21]. Również regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych - w ramach (...) w analogiczny sposób odwoływał się do tabeli kursowej (...) banku [Regulamin §1pkt 2 k-27v; §22pkt2 k- 31]. Zastosowano stopę procentową LIBOR3M dla CHF. W umowie zawarto również oświadczenie, że kredytobiorcę dokładnie zapoznano z warunkami udzielenia kredytu złotowego waloryzowanego kursem waluty obcej, co akceptuje, nadto jest świadomy ryzyka kursowego i jego konsekwencji wynikających z niekorzystnych wahań kursu złotego względem walut obcych, co może mieć wpływ na wzrost kosztów obsługi kredytu [ umowa § 29 pkt 2 k-23v]. Umowa odwoływała się również do bankowej tabeli kursowej w §12pkt5 dotyczącym sytuacji wcześniejszej spłaty kredytu oraz §15 ust 4 ustalenia wysokości wierzytelności banku w razie wypowiedzenia umowy i wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego [k-22]. Do zawarcia umowy doszło gdy powódka z mężem poszukiwali możliwości sfinansowania zakupu domu jednorodzinnego. Wszystkie formalności, za wyjątkiem podpisania umowy, zostały przeprowadzone w oddziale banku. W trakcie spotkania w siedzibie pośrednika zaproponowano im kredyt indeksowany do CHF jako najkorzystniejszy, o najniższej racie. Nie przekazano szczegółowej informacji o ryzyku kursowym i nie wyjaśniono wpływu wahań kursowych na wysokość kapitału do spłaty i raty kredytowej, nie przedstawiono symulacji obrazujących takie zmiany, nie poinformowano o możliwości spłaty w walucie kredytu. Powodowie nie mieli świadomości, o możliwości jakiegokolwiek negocjowania warunków umowy, nie zostali o tym poinformowani, nie poinformowano o dotychczasowym kształtowaniu się kursu CHF. Żadne postanowienia umowne nie były indywidualnie negocjowane/uzgadniane z wyjątkiem tych, które dotyczyły wysokości kredytu i czasu spłaty. Poinformowano powodów, że otrzymają kredyt w złotówkach i będą spłacali w złotówkach, następnie umowę podpisano. Kredyt wypłacono 21.11.2008r. [zeznania powódki k-139-140 umowa kredytu §1pkt1 k-20, wniosek kredytowy k-94-97 zaświadczenie banku k-35v, wnioski o wypłatę kredytu k- 106].

W dniu 18.04.2012 K. B. zmarł. Spadek na podstawie ustawy nabyli wprost powodowie w częściach równych [poświadczenie dziedziczenia k-145]. [zaświadczenie k-35-38]. Kredyt został spłacony w całości 3.12.2019r. w kwocie 235.322,76zł. W dniu 28.10.2022r. B. B. (1) i D. B. zawarli z B. B. (2) umowy przelewu wierzytelności z tytułu zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych na rzecz pozwanego w wyniku wykonania umowy kredytu, na mocy których przenieśli na B. B. (2) przysługujące im wierzytelności [umowy przelewu k-224-224 i 226-227].

Powyższy stan faktyczny ustalono głównie w oparciu o powołane wyżej dokumenty i częściowo zeznania powódki. Zeznania świadka M. D. [protokół z zeznaniami złożonymi przed SO w Warszawie 16.01.2020 sygn IIC 591/19 k-109-117] mają dla sprawy drugorzędne znaczenie, świadek nie miał kontaktu z powodami, nie brał udziału przy sporządzaniu umowy. Zeznania dotyczyły min. obowiązków pracowników banku w zakresie udzielania informacji klientom, w okresie gdy zawierana była umowa, w oderwaniu od konkretnej sytuacji powodów, sposobu przedstawienia im oferty i okoliczności zawarcia umowy. Zeznania powódki również mają drugorzędne znaczenie, nie zapamiętała szczegółów przebiegu spotkań z doradcą kredytowym, a nawet ile ich było spotkań, zapamiętała, że nie mogli otrzymać kredytu w PLN, nie mieli zdolności z uwagi na wiek. Do odpowiedzi na pozew dołączono aneks nr (...) z 5.11.2008r. dotyczący oprocentowania kredytu, powódka nie pamięta czy umowa była doprecyzowana aneksem, dokument nie zawiera podpisów, brak więc podstaw do przyjęcia , że strony dokonały zmian umowy.

Pozostałe dokumenty dołączone do akt nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, prywatne opinie i artykuły prasowe generalnie przedstawiają poglądy i opinie związane z kredytami denominowanymi i indeksowanymi, zgodne ze stanowiskiem pozwanego.

ROZWAŻANIA PRAWNE

Okoliczność, że pozwany jest następcą prawnym (...) pozostaje poza sporem, została przyznana przez pozwanego, wynika również z Krajowego Rejestru Handlowego KRS (...). Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyt indeksowany do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ¹ kc.

Analiza spornej umowy kredytu przez pryzmat art. 385 ¹ §1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powódki i jej męża jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ¹ §1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron.

Powodowie w pierwszej kolejności zarzucili, że zawarte w umowie klauzule ryzyka walutowego są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii).

Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ^{( 1 )}§1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego ( §1pkt3A , §10pkt4, §12ust5 także §15pkt 4 umowy, oraz §1pkt 2 i § 22 pkt2 regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych, stanowiącego integralną część umowy) zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Umowa kredytowa oraz Regulamin zastrzegają warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursowej (...)" obowiązującej w banku. Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Kredytobiorcy jako konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywali się dopiero w związku z podjęciem odpowiedniej sumy z ich rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza ich interesy w rozumieniu art. 385 ^{( 1)} kc. Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów pozwanych jako konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego. Należy wskazać również, że nie jest wystarczające określenie w umowie, że „ kredytobiorca został zapoznany z warunkami kredytu…, jest świadomy ryzyka kursowego i niekorzystnych wahań kursu złotego, które może mieć wpływ na wzrost kosztów obsługi kredytu” (§29pkt2 umowy). Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumentów. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahania kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, co nie miało miejsca. Powódka z mężem nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione, a przedstawiciel baku wskazywał jedynie korzyści wynikające z niskiej raty i stabilnego kursu franka. Argumentacja pozwanego odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nie odbiegających w wysokości od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena jest niezależna od sposobu wykonywania umowy. Powoduje to, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy.

Powodowie poinformowani przez Sąd na rozprawie w dniu 25.05.2022r. oraz 28.10.2022r. o możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy (nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy) jest uzasadnione.

Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21].

Tym samym osoba wzbogacona zobowiązana jest do zwrotu korzyści.

Oceny prawnej umowy nie zmienia okoliczność, że kredyt został spłacony.

Postulat wykładania postanowień umowy, w miarę możliwości w sposób pozwalający utrzymać je w mocy, który jest szczególnie aktualny wtedy, gdy strony spełniły lub wymieniły już świadczenia przewidziane w umowie i w jakimś przynajmniej zakresie osiągnęły cel, do zrealizowania którego zmierzały przez jej zawarcie, w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania. Umowa została wykonana wobec świadomości, że jej niespłacanie spowoduje wystąpienie z roszczeniami przez bank. Spłata nastąpiła wobec narastającej inflacji, osłabienia PLN i wzrostu kursu CHF. Celem spłaty było uniknięcia zwiększania zadłużenia. Powodowie poszukiwali pomocy prawnej w dochodzeniu swoich roszczeń i gdy ją uzyskali wytoczyli powództwo. Spłacali raty chcąc uniknąć procesu sądowego.

Nie może to wykluczać ustalenia nieważności umowy, bowiem stawiałoby w gorszej sytuacji konsumentów, którzy spłacili świadczenia z bezskutecznej umowy. Można przytoczyć stanowisko ETS, że w przypadku braku skutecznej kontroli potencjalnie nieuczciwego charakteru warunków danej umowy nie można zagwarantować poszanowania praw przyznanych przez dyrektywę 93/13 (wyrok TS z dnia 13 września 2018 r., Profi Credit Polska, C-176/17, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo). Szczególną rolę pełnią sądy, które jako podmiot trzeci, niezależny od stron umowy, mogą zrównoważyć nierówność między konsumentem, a przedsiębiorcą poprzez przez aktywną interwencję (por. wyrok TS z 4 czerwca 2020 r., Kancelaria Medius, C-495/19, pkt 36). Należy więc stwierdzić, że kontrola może również nastąpić po spełnieniu umowy.

W sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 411 pkt 1 kc według, którego nie można żądać zwrot świadczenia nienależnego jeżeli spełniający je wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Kredyt był spłacany w przekonaniu, że umowa jest prawidłowa i nie zawiera niedozwolonych postanowień umownych, powódka i jej mąż nie wiedzieli więc, że nie byli zobowiązany do spełnienia, a w efekcie spełnili świadczenie z warunkowo bezskutecznej czynności prawnej, więc miała charakter umowy ważnej. Również art. 411pkt 4 kc nie ma zastosowania. Według tego przepisu nie można żądać zwrotu świadczenia nienależnego, jeżeli zostało spełnione zanim wierzytelność stała się wymagalna. Przypadki, w których podstawa świadczenia jest nieważna, nie są objęte zakazem unormowania art. 411 pkt 4 k.c., co pozwala na zwrot kwot nienależnie wpłaconych. Przepis art. 411 pkt 4 k.c. nie ma w ogóle zastosowania do świadczenia nienależnego, gdyż dotyczy zobowiązań istniejących, acz niewymagalnych (min. SN postanowienie z 6.07.2021 IIICZP 41/20; SA w Gdańsku w wyroku z 30.11.2021 IACa 625/21).

Żądanie zapłaty obejmowało świadczenia uiszczone na rzecz pozwanego i jest uzasadnione. Początkowo spłaty rat kredytu były dokonywane przez B. B. (2) oraz jej męża B. B. (3), a po jego śmierci jedynie przez B. B. (2). Powodowie przyjęli spadek po zmarłym B. B. (3). W świetle umów przelewu z dnia 28.10.2022r. legitymowaną do żądania zapłaty całości nienależnych świadczeń jest powódka B. B. (2). Udział pozostałych powodów był uzasadniony z uwagi na konieczność przesłankowego stwierdzenia nieważności umowy i przysługujące im roszczenia z tytułu dziedziczenia po K. B. (do chwili zawarcia umów przelewu).

Zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia jest bezzasadny. W świetle art. 120 §1 kc bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne lub gdy wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Możliwość taką otworzyły orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości. Pierwszymi były wyroki z 30.04.2014r C-26/13, z 20.09.2017 r. C-186/16, z 20.09.2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z 3.10 2019 r. C-260/18. Dla kredytobiorcy obecnie jest to termin 6 letni [art. 120§kc w zw. z art. 5 ust 1 ustawy z dnia 13.04.2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw] , okres ten należy liczyć od 20.09.2017r. [wyrok Trybunału Sprawiedliwości 20 września 2017 r. C-186/16 jednoznacznie określający sytuację prawną konsumenta]. Pozew złożono 19.02.2021r. Tym samym termin przedawnienia został przerwany.

Postanowieniem z 28.10.2022r. na zasadzie art. 235 ² §1 pkt 2kpc pominięto dowód z opinii biegłego z zakresu bankowości i finansów oraz biegłego rachunkowości finansowej. Wniosek ten jest bezzasadny wobec ustalenia nieważności umowy w świetle art. 385 ¹ §1kc ponadto zastępowanie klauzul abuzywnych np. średnim kursem waluty ogłaszanym przez NBP jest niedopuszczalne jako sprzeczne z celem Dyrektywy 93/13.

W świetle powyższego na zasadzie art. na zasadzie art. 15zzs ² ustawy z 2.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zamknięto rozprawę na posiedzeniu niejawnym i na mocy art. 405kc w pkt 1 uwzględniono żądanie zapłaty w zakresie roszczenia głównego zasądzając je na rzecz powódki B. B. (2). O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc, zasądzono je od dnia wyrokowania. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodów poinformowano na rozprawie 25.05.2022 i 28.10.2022 Tym samym odsetki należą się od wyrokowania. W pkt 3 w pozostałej części powództwo co do odsetek oddalono jako bezzasadne. W pkt 4 na zasadzie art. 98 kpc zasądzono koszty postepowania opłatę od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki.