Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2024 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko J. S. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 107.430,56 ( sto siedem tysięcy czterysta trzydzieści 56/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 marca 2024 roku do dnia zapłaty;

2.  znosi pomiędzy stronami koszty procesu;

3.  wyrokowi nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I C 140/24

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 24 maja 2024 roku

w zakresie punktu 2 dotyczącego rozstrzygnięcia o kosztach postępowania

Powód A. S. w pozwie z dnia 12 stycznia 2024 r. [data nadania] wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 107 430,56 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty, na którą to kwotę składały się kwoty:

1.  39 083,34 zł tytułem zachowku po zmarłym P. S. (1),

2.  36 736,11 zł tytułem zachowku po zmarłej I. S. (1),

3.  31 611,11 zł tytułem roszczenia o zachowek po zmarłym P. S. (2) odziedziczonego przez powoda po zmarłej I. S. (2),

oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Uzasadniając roszczenie wskazał m.in., że powód A. S. oraz pozwany J. S. (2) są rodzeństwem. Rodzice stron I. S. (1) oraz P. S. (2) zmarli odpowiednio w dniu 28 marca 2021 roku oraz w dniu 19 marca 2021 roku. Spadek po I. S. (1) w drodze dziedziczenia ustawowego nabyli z dobrodziejstwem inwentarza jej synowie: J. S. (1) oraz A. S. – każdy w udziale 1/2, natomiast spadek po P. S. (2) nabyli w drodze dziedziczenia ustawowego z dobrodziejstwem inwentarza nabyli: jego żona I. S. (1) oraz synowie J. S. (1) i A. S. – każde w udziale po 1/3 części.

Powód wskazał, że na stan czynny spadku po zmarłym P. S. (1) składa się:

1.  udział 1/2 w prawie własności nieruchomości lokalowej położonej w T. przy ul (...) o szacunkowej wartości 100 000 zł,

2.  udział 1/2 w prawie własności nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w N. przy ul (...) o szacunkowej wartości 250 000 zł – darowizna doliczona do spadku, oraz

3.  udział 1/2 w prawie własności nieruchomości rolnej składającej się z działek ewidencyjnych o numerach (...) położonych w S. o szacunkowej wartości 84.500 złotych

Powód wskazał, że na stan czynny spadku po zmarłej I. S. (1) składa się:

1.  udział 2/3 w prawie własności nieruchomości lokalowej położonej w T. przy ul. (...) o szacunkowej wartości 133 333,33 zł

2.  udział 1/2 w prawie własności nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w N. przy ul (...) o szacunkowej wartości 250 000 zł – darowizna doliczona do spadku, oraz

3.  udział 1/2 w prawie własności nieruchomości rolnej składającej się z działek ewidencyjnych o numerach (...) położonych w S. o szacunkowej wartości 84.500 złotych

4.  roszczenie o zapłatę zachowku po zmarłym P. S. (2) przysługujące spadkodawczyni względem pozwanego w wysokości 63 222, 22 zł.

Wartość nieruchomości powód oszacował na podstawie powszechnie dostępnych cen nieruchomości podobnych oraz w oparciu o wartości przekazywane powodowi przez pozwanego w toku wymiany korespondencji przedprocesowej (pozwany oświadczał wówczas, że posiada operaty dwóch nieruchomości.

Powód podał również, że strony podejmowały próby ugodowego załatwienia sprawy, poza nieoficjalnymi rozmowami, powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty sporządzone przez kwalifikowanego pełnomocnika, nadto pomiędzy stronami doszło do wymiany licznych pism przedprocesowych. Stronom nie udało się jednak dojść do porozumienia w zakresie ustalenia kwoty należnego powodowi zachowku.

W odpowiedzi na pozew [k.59 i nast.] pozwany uznał powództwo w całości w zakresie żadnej kwoty w wysokości 107 430,56 zł tytułem:

1.  zachowku po zmarłym P. S. (1) w wysokości 39 083,34 zł

2.  zachowku po zmarłej I. S. (2) w wysokości 36 736,11 zł

3.  roszczenia o zachowek po zmarłym P. S. (2) odziedziczonego przez powoda po zmarłej I. S. (2) w wysokości 31 611,11 zł.

Pozwany wniósł o nieobciążanie go kosztami postępowania oraz wzajemne zniesienie kosztów postępowania w zakresie kosztów zastępstwa prawnego z uwagi na fakt, iż pozwany był gotów do ugodowego załatwienia sprawy i zapłaty zachowku na rzecz powoda, jednakże kwoty, których uprzednio żądał powód stanowczo odbiegają od roszczenia o zachowek.

Uzasadniając powyższe stanowisko pozwany zanegował wartość nieruchomości lokalowej położonej w T. przy ul (...) wskazując że wynosi ona 198 00 zł zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym, zgodził się że wartość nieruchomości rolnej składającej się z działek ewidencyjnych o numerach (...) położonych w S. wynosi 169 000 zł zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym, oraz zakwestionował wartość nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w N. przy ul (...) wskazując że wartość całej nieruchomości wynosi 330 000 zł zgodnie z operatem szacunkowym.

Pozwany odnosząc się do stanowiska powoda w zakresie prób polubownego załatwienia sprawy skazał, że roszczenia powoda w ich toku były stanowczo zawyżone, a początkowe roszczenie opiewało na wartość prawie dwukrotnie wyższą, co wynika z pisma powoda z dnia 30 czerwca 2022 r. dołączonego do pozwu. Wskazał również, że pomimo braku zgodności stron co do wartości poszczególnych nieruchomości oraz wyliczeń powództwa uznaje powództwo w całości.

Sąd po rozpoznaniu sprawy uznał roszczenie powoda za zasadne w całości, orzekając jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. uznając, że przy tak określonym żądaniu pozwu oraz stanowiskach stron w toku procesu, jak i postawie stron bezpośrednio poprzedzających wytoczenie powództwa, zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek, przemawiający za zniesieniem kosztów stron pomiędzy stronami.

Analiza wezwania do zapłaty i dalszej korespondencji stron w zakresie prób polubownego załatwienia sporu [k. 28-51] potwierdza, że powód, opierając się wprawdzie na tożsamych podstawach faktycznych wskazywanych w pismach wymienianych między stronami wystąpił w niniejszej sprawie z roszczeniem istotnie odbiegającym od żądań, jakie były przedmiotem prowadzonych prób polubownego załatwienia sporu, przy czym powód nawet w ostatniej propozycji polubownego załatwienia sporu występował z roszczeniem wyższym niż dochodzonym w niniejszej sprawie. Jednocześnie treść pism przedsądowych obu stron wskazuje jednoznacznie, że pozwany uznawał co do zasady roszczenie powoda, a w niniejszej sprawie przy pierwszej czynności procesowej uznał roszczenie powoda zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Zgodzić należy się z powodem, że wobec braku zapłaty jakiejkolwiek kwoty zachowku przez pozwanego oraz przeciągających się negocjacji między stronami, nie sposób uznać, by pozwany nie dał podstaw do wytoczenia powództwa, co wyłącza w niniejszej stosowanie art. 101 k.p.c., a powód wygrał niniejszą sprawę w całości. Jednakże w ocenie Sądu treść pism procesowych pozwanego wskazuje na jego realną, a nie tylko pozorowaną wolę polubownego rozwiązania sporu, do czego nie doszło poza okolicznościami leżącymi po stronie pozwanego również przez formułowanie przez powoda zawyżonych względem wartości nieruchomości wchodzących w skład czynny spadków żądań i postawie samego powoda, który nie poczytywał się do ponoszenia jakichkolwiek kosztów ustalenia wartości nieruchomości (Sąd dostrzega, że operaty zmierzały głównie do ochrony interesu pozwanego, jednak ustalenie wartości nieruchomości w sposób pewny wprost rzutowało na ocenę zasadności i wysokości roszczenia powoda, który zresztą sam na wartości wynikające z operatów się powoływał w niniejszym postępowaniu, co uzasadniało częściową partycypację powoda w kosztach tych operatów), które doprowadziły do zerwania zaawansowanych negocjacji między stronami. Brak wyartykułowania w ich toku przez powoda żądania zbieżnego z żądaniem pozwu w ocenie Sądu pozbawił pozwanego możliwości jego uznania przed wytoczeniem powództwa. Nadto wskazać należy, że ustawodawca w art. 100 zd 2 k.p.c. przewidział możliwość ponoszenia przez jedną ze stron kosztów procesu w wyższym stosunku niż wynikającym jedynie z wyniku procesu, w sytuacji, gdy przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Sytuacja ta jest wprawdzie odmienna od występującej w niniejszej sprawie, jednak stanowi wyraz woli ustawodawcy, by w wyjątkowych wypadkach wiązać wysokość kosztów z postawami stron. W świetle powyższych, Sąd doszedł do przekonania, że zasady słuszności sprzeciwiają się w niniejszej sprawie obciążaniu pozwanego, który wprawdzie dał częściowe podstawy do wytoczenia powództwa, ale pierwszą czynnością po zaznajomieniu się z doprecyzowanym żądaniem powoda, uznał powództwo, całością kosztów procesu, a przemawiają za tym by koszty procesu były między stronami zniesione.

Sędzia Tadeusz Trojanowski

.