Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Elżbieta Leszczewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko L. J.

o zapłatę

1.  uchyla wyrok zaoczny wydany przez Sąd Okręgowy w Gliwicach dnia
14 października 2021 roku w sprawie I C 117/21;

2.  oddala powództwo;

3.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I C 117/21

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego L. J. następujących kwot:

– należność główna w wysokości 693.365,15 zł;

– odsetki umowne naliczone od należności głównej za okres od 30 stycznia 2017 roku do 25 lutego 2018 roku w kwocie 3.865,87 zł;

– odsetki przeterminowane/karne naliczone od należności głównej za okres od 22 marca 2017 roku do 26 lutego 2018 roku w kwocie 552,41 zł;

– odsetki przeterminowane/karne naliczone od należności głównej za okres od 27 lutego 2018 roku do 28 grudnia 2020 roku w kwocie 157.084,56 zł;

- koszty w kwocie 5.009,96 zł;

– wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie (przeterminowane) obliczane wg zmiennej stopy procentowej zgodnie z postanowieniami umowy, oraz art. 481 § 2-2 ¹ kc naliczanych od należności głównej od dnia 29 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty naliczane w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego narodowego banku Polskiego.

W uzasadnieniu wniesionego pozwu wskazano, iż dochodzona należność wynika z zawartej z pozwanym w dniu 30 czerwca 2008 roku umowy o kredyt hipoteczny nr (...) (...), która w związku z niewywiązywaniem się przez pozwanego z obowiązku spłaty rat została pismem z 11 stycznia 2018 roku wypowiedziana, a całość zobowiązania stała się wymagalna w dniu 27 lutego 2018 roku (pozew k. 3 i nast.).

Sąd Okręgowy w Gliwicach w dniu 14 października 2021 roku (k.107) w wyroku zaocznym zasądził od pozwanego na rzecz powodowego banku kwotę 859.877,95 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotnej stopy procentowej kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie naliczanymi od kwoty 693.365,15zł od dnia 29 grudnia 2020 roku.

Pozwany w sprzeciwie od wyroku wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz podniósł zarzut nieudowodnienia roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Pozwany powołał się na abuzywność zapisów umownych, brak informacji o ryzyku kursowym i jego konsekwencjach, brak informacji o sposobie kształtowania kursów CHF przez Bank oraz brak wpływu na treść umowy zawartej przy użyciu wzorca. Powołał się na przepisy art. 69 prawa bankowego, art. 385 ¹ § 1 k.c. art. 385 ² k.c. i art. 58 k.c., (pismo z 14 czerwca 2023 roku k.118 i nast., sprzeciw od wyroku zaocznego wydanego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach w dniu 14 października 2021 roku k.184 i nast..).

Sąd ustalił co następuje:

Pozwany zaciągnął umowę kredytu hipotecznego na kupno i remont domu. Przy zawieraniu umowy w oddziale (...) zaoferowano pozwanemu pożyczkę we franku szwajcarskim jako najkorzystniejszy i najtańszy produkt banku. Pozwanemu nie przedstawiono symulacji wysokości zobowiązania w zależności od wahań kursowych franka szwajcarskiego, w sposób ogólny został poinformowany o zachodzącym ryzyku kursowym związanym z zaciągnięciem kredytu walutowego, jednocześnie był zapewniany o wyjątkowej stabilności franka. Pozwanemu nie wyjaśniono szczegółów stosowanych do przeliczeń kursów waluty, nie informowano o stosowaniu kursów kupna i sprzedaży, ani jak tworzona jest stosowana przez Bank Tabela Kursów, nie wyjaśniono zasad dotyczących spreadu walutowego (zeznania pozwanego na rozprawie w dniu 30 listopada 2023 orku k.234-235).

W dniu 30 czerwca 2008 roku pomiędzy powodem (...), a pozwanym L. J. podpisana została Umowa o kredyt Hipoteczny nr (...) (...) (sporządzona w dniu 24 czerwca 2008 roku, k.17 i nast.).

Umowa zawarta została przy użyciu wzorca. Zgodnie z § 2 umowy kwota kredytu to 706.800 PLN. Kredyt jest indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. Po uruchomieniu kredytu lub pierwszej transzy kredytu wypłacanego w transzach Bank wysyła do Kredytobiorcy pismo, informujące o wysokości pierwszej raty kredytu, kwocie kredytu w CHF oraz jego równowartości w PLN zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu/transzy, przy czym zmiany kursów walut w okresie kredytowania mają wpływ na wysokość kwoty zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo – odsetkowe. Celem kredytu była budowa domu metoda gospodarczą, w kwocie 706.400 zł, oraz koszty wliczone w kredyt: 400 zł.

Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej (§ 6 ust. 1). Oprocentowanie kredytu wynosiło 4.1850 % w stosunku rocznym, co stanowiło sumę stopy referencyjnej LIBOR 3m (CHF) obowiązującej w dniu sporządzenia Umowy oraz marży w wysokości 1.3000 p. p., stałej w całym okresie kredytowania (§ 6 ust. 3).

Z § 7 umowy wynika, że kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu w CHF ustaloną zgodnie z § 2 w złotych polskich, z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z Tabelą Kursów Walut Obcych(...) Kredyt miał być spłacany w 240 ratach miesięcznych, w tym 10 rat obejmujących odsetki w okresie karencji spłaty kredytu oraz 230 równych ratach miesięcznych, które zawierają malejącą część odsetkową oraz rosnąca część rat kapitałowej . Umowa dopuszczała bezpośrednie potrącanie przez Bank należnych mu kwot z rachunku kredytobiorcy o numerze (...).

Zabezpieczeniem spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami była hipoteka kaucyjna do sum 1.201.560 PLN ustanowiona na kredytowanej nieruchomości, położnej w Z. przy ul. (...) (§ 9 ust.1 umowy).

Kredytobiorca był obowiązany do zwrotu Bankowi kosztów ubezpieczenia w wysokości 6.715 PLN za pierwszy 36- miesięczny okres trwania ochrony ubezpieczeniowej (§ 9 ust.8).

Ze stanowiącego część umowy regulaminu kredytowania osób fizycznych w ramach usług bankowości hipotecznej w (...) (k. 24 i nast.) wynika, że kredyt w walucie obcej to jest kredyt udzielony w PLN, indeksowany kursem waluty obcej według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (§ 2 ust. 18 regulaminu). Kredyt udzielony jest w PLN, przy czym może być indeksowany kursem waluty obcej na podstawie obowiązującej w (...) (§ 3ust 1 i 2 regulaminu).

W przypadku kredytu indeksowanego kursem waluty obcej, kwota raty obliczana jest według aktualnego kursu sprzedaży dewiz dla danej waluty, obowiązującego w Tabeli Kursów Walut Obcych Banku w dniu spłaty raty. Tabela Kursów Walut Obcych ustalana jest nie rzadziej niż raz dziennie, na podstawie kwotowań rynkowych poszczególnych par walut przy możliwym odchyleniu dla kursu kupna i kursu sprzedaży nie większym niż 10% od kwotowań rynkowych Rata pobierana jest na koniec dnia, w którym przypada jej płatność. W przypadku, gdy Tabela Kursów Walut Obcych ustalana jest w danym dniu co najmniej 2-kronie, do ustalenia wysokości raty przyjmowany jest kurs sprzedaży dewiz dla danej waluty najkorzystniejszy dla Kredytobiorcy z kursów obowiązujących w dniu płatności raty (§ 8 ust.3 regulaminu). W przypadku kredytu indeksowanego kursem waluty obcej Kredytobiorca może zastrzec w umowie kredytu, iż Bank będzie pobierał ratę spłaty z rachunku w walucie, do jakiej kredyt jest indeksowany, o ile ten rachunek jest dostępny w aktualnej ofercie Banku (§ 8 ust.4 Regulaminu).

Wobec niewywiązywania się przez pozwanego z ciążącego na nim obowiązku spłaty zobowiązania powodowy Bank pismem z 11 stycznia 2018 roku (k.11) wypowiedział pozwanemu umowę i postawił całą należność w stan wymagalności.

Ustaleń w zakresie przedstawionego powyżej stanu faktycznego, dokonano na podstawie dowodów w postaci przywołanych wyżej dokumentów oraz przesłuchania pozwanego na rozprawie w dniu 30 listopada 2023r.

Sąd zważył co następuje:

Istotą umów indeksowanych do waluty obcej jest określenie wysokości kapitału w chwili zawarcia umowy w złotych, a przeliczenie na walutę obcą następuje w chwili wypłaty środków, a więc czasem w terminie odległym od dnia zawarcia umowy. Wysokość kapitału jaki pozostaje do spłaty nie jest więc z góry znana ani w walucie indeksacji ani w PLN.

Zgodnie z konstrukcją przyjętą w spornej umowie kredyt był wypłacony w jednej transzy i podczas wypłaty dokonywano przeliczenia kwoty wyrażonej w złotych na CHF wedle kursu kupna stosowanego przez Bank. Ustalony ostatecznie w ten sposób kapitał miał być spłacany w ratach kapitałowo odsetkowych, określonych w CHF, przy czym na

potrzeby spłaty dokonywano powtórnego przeliczenia wysokości raty na PLN, albowiem w takiej walucie rata była pobierana przez pozwanego ze wskazanego w umowie rachunku, tym razem wedle kursu sprzedaży ustalanego przez Bank.

W myśl art. 69 ust. 1 Prawa bankowego przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Za zasadny w tej sytuacji Sąd uznał zarzut dotyczący przyjętej w umowie klauzuli przeliczeniowej tj. oparcie jej na własnych kursach kupna i sprzedaży CHF, określanych dowolnie przez Bank w tabelach kursów, skutkiem czego umowa na skutek indeksacji nie zawierała określenia głównego świadczenia kredytobiorcy, a konkretnie nie określała kapitału kredytu. Jednocześnie na skutek zobowiązania kredytobiorcy do spłaty rat w PLN i zastosowania ponownego przeliczenia rat na PLN, znowu przy zastosowaniu kursów (tym razem kursów sprzedaży) dowolnie ustalanych przez Bank, nie określała również w sposób jednoznaczny sposobu wyliczenia rat kapitałowo - odsetkowych. Co prawda pierwotnie były one oznaczone w CHF, niemniej wzorzec umowy nie przewidywał spłaty bezpośrednio w CHF (choć możliwość tak wskazana była w regulaminie), co skutkowało wynikającą z umowy koniecznością przeliczania każdej raty na PLN po kursie sprzedaży określonym jednostronnie przez Bank.

Zgodnie z art. 3 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich warunki umowy, które nie były indywidualnie uzgadniane mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikająca z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, Warunki umowy zawsze zostaną uznane za nie wynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał w związku z tym wpływu na ich treść, zwłaszcza jeżeli zostały przedstawione konsumentowi w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej. Zgodnie z art. 4 ust 2 dyrektywy ocena nieuczciwego charakteru warunków nie dotyczy ani określenia głównego przedmiotu umowy, ani relacji ceny i wynagrodzenia do dostarczonych w zamian towarów lub usług, o ile warunki te zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem.

Z kolei zgodnie z art. 385 ¹ k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w' sposób jednoznaczny (§ 1). Jeżeli postanowienie umowy nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§3).

Klauzula przeliczeniowa wpływająca bezpośrednio na wysokość świadczeń kredytobiorców stanowiła element określający wysokość tych świadczeń. Biorąc pod uwagę, że art. 69 prawa bankowego jako elementy przedmiotowo istotne umowy kredytu wskazuje obowiązek zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami stwierdzić należy, że klauzula ta wprost określała świadczenie główne kredytobiorców.

Możliwość uznania postanowień umownych za niedozwolone w pierwszej kolejności wymaga ich zakwalifikowania albo jako postanowień, które nie określają głównych świadczeń stron, albo jako postanowień określających główne świadczenia stron (w tym cenę lub wynagrodzenie), które nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W niniejszej sprawie postanowienia umowy, odwołujące się do bliżej nieokreślonych kursów obowiązujących w banku począwszy od uruchomienia kredytu, poprzez okres spłat poszczególnych rat nie określały stałego i jednoznacznego, obiektywnie weryfikowalnego kryterium przeliczeniowego stanowiły scedowanie na rzecz banku prawa do kształtowania kryteriów przeliczeniowych (kursu waluty obcej w procesie wypłaty kredytu i jego spłaty) w taki sposób, że nie były one ani jasne (transparentne) ani zrozumiałe dla konsumenta. Tym samym postanowienie umowne określające główne świadczenie stron w postaci obowiązku zwrotu kredytu i uiszczenia odsetek nie było jednoznacznie określone w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. oraz art.4 ust. 2 Dyrektywy 93/13 z 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

Otwiera to drogę do oceny kwestionowanych postanowień umownych pod kątem art. 385 ¹ § 1 zd. 1 k.c. oraz art. 3 ust. 1 Dyrektywy 93/13, który stanowi, że warunki umowy mogą być uznane za nieuczciwe, jeżeli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta.

Dobre obyczaje to także normy postępowania polecające nienadużywanie w stosunku do słabszego uczestnika obrotu posiadanej przewagi ekonomicznej. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem przez działanie wbrew dobrym obyczajom należy rozumieć wprowadzenie do wzorca klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron, zaś rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję na jego niekorzyść praw i obowiązków wynikających z umowy (tak m.in. SN w wyrokach: z 19 marca 2007 roku, III CSK 21/06, z 29 sierpnia 2013 roku, I CSK 660/12 i z 13 sierpnia 2015 roku, ICSK 611/14).

Postanowienie umowne jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, gdy można rozsądnie założyć, że kontrahent konsumenta, traktujący go w sposób sprawiedliwy i słuszny i uwzględniający jego prawnie uzasadnione roszczenia, nie mógłby racjonalnie się spodziewać, że konsument zaakceptowałby w ramach negocjacji klauzulę będącą źródłem braku równowagi stron (wyrok Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2016 roku, I CSK 125/15). Klauzula, która nie zawiera jednoznacznej treści i przez to pozwala na pełną swobodę decyzyjną przedsiębiorcy w kwestii bardzo istotnej dla konsumenta, dotyczącej w istocie wysokości jego zobowiązania, jest klauzulą niedozwoloną.(wyrok SN z 4 kwietnia 2019 roku. III CSK 159/17). Taki też wniosek przyjął TSUE w wyroku C 26/13 (Kasler) pkt 2: Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku warunku umownego takiego jak ten rozpatrywany w postępowaniu głównym wymóg, zgodnie z którym warunek umowny musi być wyrażony prostym i zrozumiałym językiem, powinien być rozumiany jako nakazujący nie tylko, by dany warunek był zrozumiały dla konsumenta z gramatycznego punktu widzenia, ale także, by umowa przedstawiała w sposób przejrzysty konkretne działanie mechanizmu wymiany waluty obcej, do którego odnosi się ów warunek, a także związek między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych warunkach dotyczących uruchomienia kredytu, tak by rzeczony konsument był w stanie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne.

Dokonując oceny opisywanych wyżej warunków umownych Sąd brał pod uwagę również okoliczności zawierania umowy. Pozwany został poinformowany o ryzyku kursowym i wiedział, że wysokość kapitału do spłaty w złotych ulegać będzie zmianom stosownie do zmian kursu waluty - wynika to wprost z treści umowy, a należy przyjąć, że przeciętny konsument ma ogólną wiedzę dotyczącą czym jest kurs waluty i tego, że podlega on zmianom w zależności od sytuacji na rynku. Tym niemniej nie ma podstaw do przyjęcia że pozwanemu udzielono w odpowiednim zakresie informacji co do zasad przeliczania świadczeń stron, skutków wynikających z zastosowania tabel kursowych obowiązujących w chwili przeliczenia, a także że wyjaśniono mu dostatecznie jaki wpływ na wysokości jego zobowiązania będzie miał znaczący wzrost kursu CHF wobec złotego. Przeciwnie, pozwany był zapewniany o bezpieczeństwie oferowanego mu produktu i stabilności kursu franka, co powodować mogło u niego nieuzasadnione obiektywnymi czynnikami rynkowymi przekonanie, o braku ryzyka wiążącego się z zawarciem umowy o kredyt indeksowany. Bez znaczenia jest przy tym, czy pozwany przed zawarciem umowy wykazywał własną inicjatywę celem ustalenia istnienia takiego ryzyka - obowiązek informacyjny oraz obowiązek jasnego i jednoznacznego sformułowania postanowień umownych jest obowiązkiem bezwzględnym przedsiębiorcy.

Podsumowując - ponieważ treść kwestionowanych postanowień umowy umożliwia powodowi jednostronne kształtowanie sytuacji konsumenta w zakresie wysokości jego zobowiązań wobec banku, zakłócona zostaje równowaga pomiędzy stronami umowy, a takie postanowienie staje się sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz dodatkowo w sposób rażący narusza interesy konsumentów. Zostały więc spełnione wszystkie przesłanki określone w art. 385 ¹ § 1 k.c., nakazujące uznać to postanowienie za niedozwoloną klauzulę umowną.

Konsekwencją abuzywności postanowień umownych jest brak związania nimi pozwanego, co determinuje konieczność pominięcia kursów walut obcych ustalanych jednostronnie przez bank. W umowie powstaje zatem luka, powodująca brak możliwości przeliczenia zobowiązania powoda do CHF i wysokości zadłużenia w poszczególnych okresach po waloryzacji, jak i powrotnego przeliczenia na złote. Tym samym dochodzi do niemożności określenia zarówno wysokości wykorzystanego kapitału, jak i poszczególnych rat. Ponieważ klauzula indeksacyjna stanowiła przedmiotowo istotny element umowy, stanowiący podstawę do zastosowania oprocentowania LIBOR właściwego dla waluty obcej, co niewątpliwie było głównym celem takiego, jak w przedmiotowej sprawie ukształtowania umowy, pominięcie tej klauzuli prowadzi do wynaturzenia całego stosunku prawnego i definitywnej zmiany charakteru umowy.

Zdaniem Sądu w niniejszym przypadku brak jest podstaw, aby w miejsce abuzywnych klauzul waloryzacyjnych wprowadzać inny miernik wartości. Dopuszczalność zastąpienia klauzul niedozwolonych zgodnie z orzecznictwem TSUE, ze względu na cel „odstraszający" Dyrektywy 93/13, który w razie naruszenia równowagi stron umowy to stronie słabszej daje możliwości decyzyjne, uzależniona jest od woli konsumenta. W orzeczeniu Kasler (C-26/13) Trybunał dopuścił zastąpienie nieuczciwego warunku dyspozytywnym przepisem krajowym jedynie wówczas, gdy wyeliminowanie nieuczciwego warunku oznacza na mocy prawa krajowego unieważnienie całej umowy (co zdaniem sądu ma miejsce w niniejszej sprawie) oraz kumulatywnie jeżeli unieważnienie to naraża konsumenta na szczególnie niekorzystne konsekwencje (co jak wynika z jednoznacznego stanowiska pozwanego w niniejszej sprawie nie występuje).

Z kolei ponieważ wyeliminowanie wadliwej klauzuli indeksacyjnej całkowicie zmieniłoby charakter umowy stron, a w szczególności charakter świadczenia głównego kredytobiorcy, to uznać należało, że nie jest możliwe dalsze jej utrzymanie. Jak wynika z orzeczenia TSUE w sprawie Dziubak (C-260/18:1) artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjął, zgodnie z prawem krajowym, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy.

Ostatecznie zatem - skoro w niniejszej sprawie po wyłączeniu nieuczciwych warunków, ze względu na zmianę charakteru umowy nie jest możliwe jej obowiązywanie, a brak jest zgody na ich zastąpienie należało uznać ją za nieważną i w konsekwencji uchylić wyrok zaoczny z 14 października 2021 roku oraz oddalić powództwo banku.

Orzekając o kosztach Sąd miał na względzie, że pozwany zaprzestał spłacania zobowiązań wynikających z umowy w roku 2016, a jednocześnie nie zainicjował postępowania w przedmiocie ustalenia nieważności umowy, ani nie zaoferował powodowi zwrotu otrzymanego kapitału (pomimo, iż wysokość udostępnionego na podstawie umowy kapitału przewyższa sumę kwot wpłaconych przez pozwanego tytułem rat kapitałowo – odsetkowych). Pozwany zatem z jednej strony uznawał umowę za nieważną, zaś z drugiej przez okres sześciu lat nie wykazywał aktywności zmierzającej do rozliczenia świadczeń otrzymanych z tytułu nieważnej umowy, co budzi wątpliwości co do faktycznych intencji pozwanego, a jednocześnie mogło po stronie powoda wzbudzać przekonanie, iż pozwany zmienił stanowisko i nie zamierza umowy kwestionować. W tych warunkach pomimo oddalenia powództwa Sąd odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu i uznał, że zasadnym będzie zastosowanie art. 102 k.p.c.

SSO Łucja Oleksy - Miszczyk

.