Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Andrzej Kieć
Protokolant:	Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2023 roku w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w W.

przeciwko A. F. (F.)

o zapłatę

zasądza od pozwanego A. F. na rzecz powoda (...) z siedzibą w W. kwotę 103.712,96 (sto trzy tysiące siedemset dwanaście ⁹⁶/100) złotych wraz z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 86.837,04 (osiemdziesiąt sześć tysięcy osiemset trzydzieści siedem ⁰⁴/100) złotych w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego lecz nieprzekraczającymi wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 28 października 2020 roku do dnia zapłaty

zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.378,28 (trzynaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt osiem 28/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

przyznaje kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego – adw. P. C. – wynagrodzenie w kwocie 2.656 (dwa tysiące sześćset pięćdziesiąt sześć) złotych brutto.

SSO Andrzej Kieć

Sygn. akt I C 84/23

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. F. kwoty 103 712,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 86837,04 zł od dnia 28 października 2020 roku do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanego kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazał, iż wyżej wymienionej należności dochodzi w związku z nieuregulowaniem przez pozwanego zadłużenia z tytułu wypowiedzianej mu umowy pożyczki gotówkowej z 23 stycznia 2017 roku. Przed wniesieniem pozwu strony zawierały umowę ugody mimo to pozwany nie wywiązywał się z obowiązku spłaty zadłużenia. W związku z tym powód umowę wypowiedział. Przed wniesieniem pozwu powód bezskutecznie wzywał pozwanego do zapłaty dochodzonych roszczeń.

Sąd wydał nakaz zapłaty (sygn. akt I Nc 237/21 z 8 listopada 2021 roku), do którego kurator pozwanego złożył skutecznie sprzeciw, skutkiem czego nakaz stracił moc (art. 505 par. 2 kpc).

Pozwany działający przez kuratora wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, iż kwestionuje powództwo co do zasady, jak i co do wysokości. Nadto zaprzeczył ażeby podpis na umowie pożyczki oraz na umowie ugody pochodził od pozwanego.

Sąd ustalił:

W dniu 23 stycznia 2017 roku strony zawarły umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Na mocy jej postanowień powód udzielał pozwanemu pożyczki w kwocie 100 000 zł (+ kredytowana prowizja 112990 zł). Umowę zawarto na okres 84 miesięcy. RRSO wynosiło 12,77%, nominalne roczne oprocentowanie 8,990% (stała stopa) przy czym gdy nominalne roczne oprocentowanie będzie wyższe niż stopa odsetek maksymalnych bank w okresie przekroczenia do naliczania należnych odsetek zastosuje stopę odsetek maksymalnych. Pożyczka miała być spłacana od marca 2017 roku w równych ratach po 1817,33 zł miesięcznie plus rata wyrównująca. Łączna kwota odsetek przy założeniu terminowej spłaty pożyczki 41238,68 zł; całkowity koszt pożyczki 54228,68 zł; całkowita kwota do zapłaty wynosiła 154 228,68 zł. W przypadku nieterminowej spłaty zadłużenia powód nie wcześniej niż 5 dnia w okresie każdych 30 dni był uprawniony do czynności windykacyjnych w postaci oznaczonej liczby smsów, listów monitujących, dwóch wezwań do zapłaty z zachowaniem co najmniej dwutygodniowego odstępu pomiędzy wysłaniem każdego z wezwań. Przy zawieraniu umowy pozwany podał adres do korespondencji (...)-(...) G. ul. (...). (umowa k. 7 - 9).

W dniu 15 lutego 2019 roku strony zawarły umowę ugody na mocy której ustalono zadłużenie pozwanego z tytułu umowy na kwotę 98.999,04 zł wg salda z 11 lutego 2019 roku. Pozwany jako dłużnik miał zadłużenie to – powiększone o naliczone odsetki maksymalne, spłacić w 72 miesięcznych ratach płatnych 10 dnia każdego miesiąca w wysokości po 600 zł (pierwsze 12 rat), 1961,85 zł (kolejne 59 rat) oraz rata wyrównująca płatna do dnia 10 lutego 2025 roku. Pierwsza rata miała został uiszczona do 10 marca 2019 roku. W razie ponad 14 dniowego opóźnienia w spłacie którejkolwiek z rat upoważniało powoda do rozwiązania ugody w drodze wypowiedzenia w terminie 14 dni. W takim wypadku całość niespłaconego zadłużenia łącznie z odsetkami stawała się w pełni wymagalna i podlega natychmiastowej spłacie. Wypowiedzenie winno było być wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. (ugoda k. 10 - 14) Pozwany początkowo realizował ugodę i spłacał pożyczkę. Ostatnia regularna wpłata miała miejsce w dniu 10 marca 2020 roku (zestawienie transakcji k. 30, regulamin k.28,29)

Pismem z 17 maja 2020 roku powód wezwał do zapłaty wymagalnego zadłużenia w kwocie 4872,11 zł w terminie 14 dni wskazując na możliwość wypowiedzenia warunków umowy. Pismo to wysłane pod podany przy zawieraniu adres kontaktowy wróciło do powoda niepodjęte. Kolejnym pismem z 29 czerwca 2020 roku powód wypowiedział umowę wzywając pozwanego do spłaty w terminie 14 dni całości zadłużenia wynoszącego 102723,55 zł w tym zadłużenie przeterminowane 6489 zł informując, iż w razie braku spłaty stanie się ono w pełni wymagalne oraz przeterminowane a sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego a następnie egzekucyjnego. Pismo to również nie zostało podjęte. (korespondencja k. 15 – 19, informacja o kliencie k.139, regulamin k.140-145)

Na dzień 28 października 2020 roku wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanego wynosiła łącznie 103 712,96 zł w tym należność główna 86837,04 zł; odsetki umowne od należności głównej za okres 15 sierpnia 2018 – 15 stycznia 2019 3257,21 zł; odsetki przeterminowane od należności głównej za okres 16 października 2018 – 10 lutego 2019 680,89 zł; odsetki umowne od należności głównej za okres 11 lutego 2019 – 5 sierpnia 2020 12504,73 zł; odsetki przeterminowane od należności głównej za okres 9 kwietnia 2020 – 27 października 2020 roku 433,09 zł. Nadto od dnia 28 października 2020 roku powód nalicza odsetki umowne za opóźnienie od kwoty głównej w wysokości naówczas 2% w skali roku, nieprzekraczającej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. (wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda k. 5 – 6, zestawienie transakcji k.30)

Powyższe ustalenia faktyczne poczyniono na podstawie dokumentów podlegających z mocy art. 243 ² kpc zaliczeniu w poczet materiału dowodowego. Ich autentyczność nie została zakwestionowana przez żadną ze stron. W ocenie Sądu rozstrzygnięcie sprawy możliwe było w oparciu o znajdujące się w aktach sprawy dokumenty. Sąd dysponował dokumentem zatytułowanym informacja o kliencie który zawierał wzór podpisu pozwanego. Już pobieżne porównanie podpisu złożonego na tym dokumencie z podpisami złożonymi zarówno na umowie pożyczki oraz umowie ugody nasuwał wniosek, iż jest to podpis złożony przez tą samą osobę a co za tym idzie należało uznać, iż pozwany zawarł obie umowy. W tej sytuacji oddaleniu podlegał wniosek o dopuszczenie oraz przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego grafologa. Pozwany nie podważył przekonująco przedłożonych przez powoda dokumentów. Wniosek o dowód z opinii biegłego złożył kurator pozwanego nie dysponując uzasadnioną informacją czy jakimikolwiek dowodami wskazującymi na to, że podpisów pod umową pożyczki i ugodą nie złożył pozwany. W tej sytuacji sąd uznał, że dopuszczanie dowodu z opinii biegłego grafologa nie jest celowe, nie służy ustaleniu okoliczności istotnych w sprawie a przeprowadzenie dowodu spowodowałoby zbędną zwłokę w postępowaniu i pociągnęłoby za sobą zbędne koszty.

Sąd zważył:

Roszczenie podlegało całkowitemu uwzględnieniu. Pozwany zawarł z powodowym bankiem umowę pożyczki z dnia 23.01.2017r a następnie umowę ugody z 15.02.2019r. Zgodnie z art. 720 par. 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie z art. 78 ustawy prawo bankowe do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu. Zobowiązanie z tytułu umowy pożyczki ma charakter terminowy albowiem z góry określony jest w niej termin końcowy ustania obowiązków dłużnika. Nie oznacza to jednak o, że strony nie mogą w umowie zawartej na czas oznaczony przyznać jednej z nich prawa jej wypowiedzenia. Ponadto prawo do wypowiedzenia takiej umowy uzależnione może być od zajścia okoliczności ściśle określonych w treści czynności.

Pozwany był dłużnikiem osobistym powoda a zatem jego odpowiedzialność należało ocenić przez pryzmat przepisów o odpowiedzialności kontraktowej. Zgodnie z art. 471 kc dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi Domniemuje się odpowiedzialność dłużnika. To na dłużniku spoczywa ciężar dowodów na okoliczność wykonania zobowiązania lub też braku odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

W ocenie Sądu powód wykazał istnienie roszczenia co do zasady. Wysokość dochodzonego roszczenia wynika z kolei z dokumentu prywatnego jakim jest wyciąg z ksiąg bankowych powoda. Pozwany nie wysuwał przeciwko prawdziwości tego dokumentu żadnych argumentów; jednocześnie w ocenie Sądu dokument ten jest sporządzony rzetelnie i oddaje rzeczywistą wysokość zadłużenia pozwanego; oceniając go w świetle zapisów par. 1 ugody z dnia 15.02.2019r oraz w świetle przedstawionego przez powoda zestawienia transakcji (k.30). Z wyciągu z ksiąg bankowych powoda wynika jednocześnie sposób naliczenia przez powoda dochodzonych odsetek oraz ich wysokość. Z kolei pozwany nie przedstawił przekonujących dowodów przemawiających za oddaleniem powództwa w jakimkolwiek zakresie; nie wykazał by spełnił świadczenie. Nietrafne są wysuwane przez stronę pozwaną zarzuty niezawierania umowy sprowadzające się do kwestionowania autorstwa podpisu pozwanego zarówno na umowie pożyczki jak i na ugodzie. Umowa pożyczki nie zawierała autonomicznej procedury wypowiedzenia w związku z czym zastosowanie miała procedura określona w ustawie prawo bankowe. Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 oraz 75c ust. 1 ustawy prawo bankowe jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Strony zawarły również umowę ugody która w niniejszej sprawie stanowi podstawę dochodzenia roszczeń a która przewidywała możliwość jej rozwiązania w drodze wypowiedzenia w przypadku niedotrzymania przez pozwanego jej postanowień w terminie 14 dni (par.8 ugody k. 12). Analiza dokumentów dołączonych do pozwu wskazuje na to, iż tryb wypowiedzenia umowy ugody został również zachowany.

Wypowiedzenie umowy było skuteczne, i nie było działaniem przedwczesnym. Pozwany miał realną możliwość zapoznania się z treścią kierowanych do niego pism. W ocenie Sądu pozwany miał świadomość jakiego rodzaju umowę zawiera i jakie wiążą się konsekwencje z niedotrzymaniem jej warunków. Należało zatem uznać, iż co do zasady ponosi on odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania z tytułu łączącej go z powodem umowy kredytu, które winien był wykonać zgodnie z jego treścią oraz z zachowaniem staranności (art. 354 – 355 k.c.). W szczególności powód wiedział, iż spoczywa na nim obowiązek powiadamiania powoda o zmianie adresu do korespondencji. Zgodnie bowiem z par. 95 ust. 5 i 6 regulaminu ogólnego świadczenia usług bankowych dla osób fizycznych powoda pozwany miał obowiązek powiadamiania powoda o każdej zmianie adresu korespondencyjnego. W przypadku zaniechania tego obowiązku powód nie odpowiadał za wynikłe z tego szkody. Obowiązek zawiadamiania o zmianie adresu został przewidziany również w par. 7 ugody, w którym strony jednocześnie postanowiły, że pisma wysyłane przez bank na ostatnio wskazany przez dłużnika adres uważa się za skutecznie doręczone z dniem pierwszego awiza pocztowego albo zwrotu z powodu niemożności doręczenia.

Żądanie odsetkowe znajdowało oparcie w par.5 pkt 9 umowy pożyczki oraz art. 481 par. 2 kc.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.

.

Kurator składał wnioski o podjęcie czynności poszukiwawczych pozwanego (o dokumenty z USC, o dokumentację od wystawcy dowodu osobistego, z CEPiK, z Wydziału Konsularnego Ambasady w Maroku, z NFZ, Policji, Straży Granicznej, KAS). W ocenie Sądu uwzględnienie tych wniosków nie było celowe; ich uwzględnienie spowodowało zbędne przedłużenie postępowania oraz nie prowadziłoby – w świetle informacji dotyczących pozwanego przedstawionych przez kuratora – do ustalenia aktualnego faktycznego miejsca pobytu pozwanego. Jak wynika z informacji przedstawionych przez kuratora pozwanego, kurator nawiązał kontakt z pozwanym za pośrednictwem internetowych mediów społecznościowych. Według pozyskanych przez kuratora informacji pozwany przebywa w Maroku i odmawia wskazania swego adresu. W tej sytuacji sąd uznał, że postępowanie mogło się toczyć i zakończyć z udziałem kuratora albowiem nie odpadła przyczyna ustanowienia kuratora; miejsce pobytu pozwanego nadal pozostawało nieznane.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 kpc. Na koszty te składają się opłata od pozwu 5186 zł , koszty zastępstwa procesowego 5400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, koszty doręczenia komorniczego 119,28 zł oraz zaliczka na kuratora 2656 zł. łącznie 13 378,28 zł.

Wynagrodzenie kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego przyznano na podstawie par. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 9 marca 2018 r. (dz.u. z 2018 r. poz. 536).

SSO Andrzej Kieć

.