I C 60/21 - wyrok Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2021-10-21

Sygn. akt:I C 60/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2021 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Hajduk

Protokolant:

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2021 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. M., M. M. (1), E. M.

przeciwko pozwanemu (...) z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 10.800zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem kosztów procesu

SSO Wojciech Hajduk

IC 60/21 UZASADNIENIE

W ostatecznie sprecyzowanym żądaniu skierowanym przeciwko (...) SA w W. powodowie J. M., E. M. i M. domagali się:

-ustalenie nieważności umowy kredytu hipotecznego nr (...) z 11.07.2007r.zawartej z poprzednikiem prawnym pozwanego (...);

- Ustalenie nieważności hipotek zwykłej na 80.437,52CHF i kaucyjnej na 9.230,21 CHF ustanowionych celem zabezpieczenia spłaty kredytu,

ewentualnie

-ustalenia bezskuteczności pkt 5.2 ppkt1-4 umowy; pkt9.2 umowy, pkt12.2 zd2 umowy §4ust5 Regulaminu; §2 pkt 20 Regulaminu; §17 regulaminu

oraz

zasądzenia od pozwanego na rzecz powodów kwoty 209.556,15zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

od kwoty 2000.695,68zł od dnia 30.09.2020r,

od kwoty 8.860,47zł od dnia złożenia pozwu ,

od kwoty 8.788,36zzł od dni 4.08.2021r. (pismo z dnia 4.08.2021 k-248)

Uzasadnili, że w dniu 11.07.2007 r. zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego, umowę nr (...) na 80.437,52CHF na okres 240 miesięcy. Przyznana kwota kredytu została przeznaczona na zakup na rynku wtórnym spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i refundację wkładu własnego. Bank zarekomendował kredyt w CHF z uwagi na niższe oprocentowanie niż w kredytach w PLN. Zapewniono o stabilności CHF. Nie mieli możliwości negocjowania treści klauzul, mogli jedynie zaakceptować propozycję pozwanego. Nie zostali należycie poinformowani o ryzyku walutowym. Nie wyjaśniono również mechanizmów ustalania kursu waluty przez bank, które powodowały jego dodatkowy zysk. W efekcie nie znali faktycznej wysokości zobowiązania. Kredyt wypłacono 19.07.2007r. w kwocie 169.274,64zł w tym 152.000zł wg. przeliczenia 68.650,92CHF x2,2141zł, 3.000zł refundacji wkładu własnego wg. przeliczenia 1.345,95CHF x 2,141zł; 12.501,98zł tyt. refundacji kosztów wg. przeliczenia 5.646,53CHF x2,2141zł oraz 1.772,66zł tytułem składki ubezpieczeniowej wg. przeliczenia 777,20 CHF x 2,2956zł

Tym samym wypłacono mniej niż zakładano w umowie tj. 76.424,60CHF, a przy przewalutowaniu bank zastosował dwa różne kursy.

Raty były potrącane z rachunku walutowego w CHF. W ocenie powodów tak ukształtowana umowa jest nieważna z mocy art. 58 § 1 i 3 k.c. Bank nie spełnił swego świadczenia bo wypłacił kredyt w PLN, a nie w CHF. Niezależnie od tego powodowie podnieśli, iż stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie doszło do naruszenia obowiązku informacyjnego banku, co implikuje zastosowanie art. 353 1 k.c. w związku z art. 58 § 2 k.c. Powyższe narusza także przepisy art. 69 ust. 1 i 2 prawa bankowego. Powodowie mają interes prawny w dochodzeniu roszczenia, ustalenie nieważności hipotek jest uzasadnione, bowiem są to prawa akcesoryjne związane z umową kredytu. Skoro umowa jest nieważna zasadne jest ustalenie nieważności ustanowionych hipotek.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył aby umowa była nieważna i aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Powodowie sami wybrali kredyt w CHF, nie byli namawiani do jego zawarcia, byli poinformowani o ryzyku kursowym, zaprezentowano im symulacje obrazujące skutki ryzyka, a wbrew twierdzeniom pozwu mogli indywidualnie negocjować warunki wypłaty i spłaty kredytu. Wysokość kursów waluty CHF ustalana przez bank odpowiadała kursom rynkowym i nie naruszały dobrych obyczajów.

SĄD USTALIŁ

W dniu 11.07.2007r.r. roku powodowie zawarli z (...) w W., umowę o kredyt hipoteczny nr (...) denominowany do waluty CHF na kwotę na kwotę 80.437,52 CHF, na okres 240 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR. Celem kredytowania było sfinansowanie zakupu na rynku wtórnym spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i refundacja poniesionego wcześniej wkładu własnego [pkt 1 do4 umowy k-22]§. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min., że bank wypłaci:

- 152.000zł stanowiące różnicę pomiędzy ceną nabycia, a wniesionym wkładem własnym;

-3000zł stanowiące refundację wkładu własnego.

Pozostała część kredytu w wysokości nie większej niż 25% kredytu zostanie wypłacona na wskazany rachunek tytułem refundacji pozostałych kosztów związanych z zakupem, po ich udokumentowaniu [pkt5ust2 ppkt 1-4 umowy k-22v]. Umowa w pkt 12 ust 4 odsyłała w sprawach nieuregulowanych do Regulaminu (...), który stanowi integralną część umowy [k-24v]. Regulamin w §2pkt20, §4ust5 wprowadzał definicje przewalutowania oraz określał, że jeżeli wypłata kredytu następuje w walucie innej niż waluta produktu kredytowego określona w umowie, następuje to po przewalutowaniu po kursie banku sprzedaży/kupna obowiązującym w momencie zaksięgowania. W §17 regulamin upoważniał bank do zmiany regulaminu, w trybie zmian wzorca umowy wg art. 384kc w trakcie umowy, w przypadku wprowadzenia nowych rozwiązań lub produktów kredytowych, modyfikacji systemu informatycznego, zmiany zakresu sposobu lub formy wykonywania czynności objętych regulaminem, konieczności dostosowania do regulacji dotyczących banku, zmiany polityki finansowej banku [k-28].

Zabezpieczeniem spłaty były ustanowione hipoteki: zwykła w kwocie 80.437,52CHF oraz kaucyjna w kwocie 9.230,21CHF na kredytowanej nieruchomości [pkt 9ust1i2umowyk-23v oświadczenia o ustanowieniu hipotek k-153 i 155]. Spłata miała następować z rachunku walutowego w CHF należącego do powoda M. M. (1) poprzez obciążanie tego rachunku przez bank [pt8ust8 umowyk-23v, wniosek o otwarcie rachunku k-149]. Faktycznie jednak spłata następowała z rachunku złotówkowego powoda M. M. (1), który został założony jednocześnie z rachunkiem walutowym, co miało umocowanie w §9 ust 3 i 4 Regulaminu. Potrącanie kwot z rachunku w PLN następowało, gdy na rachunku walutowym nie zapewniono odpowiednich środków na spłatę raty [wniosek k-149, §9 ust 3 i 4 regulamin k-27v]. W umowie w pkt 11.ust 5 zawarto oświadczenie, że kredytobiorcy są świadomi ryzyka zaciągnięcia kredytu w walucie obcej, które wynika z możliwości zmiany kursu waluty wobec PLN lub zmiany oprocentowani waluty obcej, których skutkiem może być zagrożenie zdolności kredytowej spowodowane istotnym podwyższeniem wartości kredytu i odsetek do spłaty [k-24v]. Wszystkie formalności były przeprowadzone w siedzibie banku. Celem umowy był zakup nieruchomości dla powoda M. M. (1), syna powodów J. i E. M.. Załatwieniem formalności ze strony powodów zajmował się powód J. M., który wcześniej rozeznał się w produktach różnych banków i ustalił, że oferta (...) Banku jest najkorzystniejsza. Złożył wniosek o przyznanie kredytu, w którym wskazał, że chce kredyt w kwocie 180.000zł przeliczone na walutę CHF [k-142]. Wcześniej zabrał druki wniosków by je przeanalizować. Po przygotowaniu projektu umowy, a przed jej podpisaniem, zabrał egzemplarz do domu, gdzie razem z synem M. M. (1) analizowali jej treść. Powodowie dysponowali również folderem banku, w którym przedstawiono porównanie wysokości oprocentowania różnych kredytów w zależności od waluty. Na spotkaniu w dniu 11.07.2007r. ustalonym w celu podpisania umowy okazało się, że bank wprowadził modyfikację obniżając kwotę kredytu o równowartość około 10.000zł. Powodom wytłumaczono, że była to decyzja, na którą oddział banku nie miał wpływu. Przekazano do zapoznania się gotową umowę, oświadczenia o poddaniu się egzekucji oraz ustanowieniu hipotek, z którymi powodowie się zapoznali i podpisali. Powód M. M. (1) złożył wniosek o otwarcie rachunku bankowego [zeznania powodów J. M. k-261-263 oraz M. M. (1) k-263, wniosek o otwarcie rachunku walutowego i osobistego k-149, oświadczenia k-151,153,155, umowa k-22-25]. Wypłata kredytu miała miejsce 19.07.2007r. w kwocie 169.274,64zł stanowiącej 76.424,60CHF na kwotę tę składały się:

-152.000zł tytułem kwoty kredytu wg. przeliczenia 68.650,92CHF x2,2141zł

-3.000zł tytułem refundacji wkładu własnego wg. przeliczenia 1.345,95CHF x 2,141zł

-12.501,98zł tyt. refundacji pozostałych kosztów wg. przeliczenia 5.646,53CHF x 2,2141zł

-1.772,66zł tytułem składki ubezpieczeniowej wg. przeliczenia 777,20 CHF x 2,2956zł

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dokumenty, zeznania powodów J. M. i M. M. (1). Sąd nie dał wiary powodowi J. M., że nie wiedział o założonym koncie walutowym do spłaty kredytu, że starał się o kredyt w PLN nie proponowano jej spłaty kredytu w walucie obcej, nie poinformowano o ryzyku walutowym. Jest to sprzeczne z treścią umowy i złożonych wniosków, a fakt, że powód nie pamięta tych okoliczności może być co najwyżej wynikiem upływu czasu. Zeznania powoda M. M. (1) miały drugorzędne znaczenie, nie brał udziału w rozmowach z pracownikiem banku, nie pamięta tych okoliczności.

SĄD ZWAŻYŁ

Sporna umowa jest umową o kredyt denominowany do CHF w rozumieniu art. 69 ust 2 pkt 4a i ust 3 ustawy prawo bankowe w jego obecnym brzmieniu. W czasie jej zawierania mieściła się w zasadzie swobody zawierania umów określonej w art. 353 1kc i zarzut jej sprzeczności z przepisami prawa bankowego jest bezzasadny.

Istotą umów denominowanych do waluty obcej jest wyrażenie kwoty zobowiązania w walucie obcej i jej następcze przeliczenie na złote polskie (lub inną walutę). Analiza treści spornej umowy i okoliczności towarzyszących jej zawarciu wskazuje, że świadczenia stron od początku mogły być wykonane w CHF, przy czym w przypadku wypłata kwoty kredytu miała nastąpić mogło pod warunkami związanymi z celem kredytowania. Wypłata w sytuacji powodów miała co prawda nastąpić w PLN, gdyż kredyt zakupu nieruchomości w PLN i jak zeznał powód J. M. nie był zainteresowany wypłata w CHF ( z pkt 4 regulaminu wynika, że mogła nastąpić w CHF). Nie ma to znaczenia dla oceny sprawy, gdyż powodowie znali wysokość przyznanego kredytu w CHF, a w sytuacji gdy wypłacona równowartość w PLN była niższa od oczekiwanej, np. na skutek stosowania kursu banku, czy z innych przyczyn - mieli możliwość jej kwestionowania i domagania się dopłaty. Wypłacenie kwoty niższej niż wskazana w pkt 1 umowy miało swoje umocowanie w pkt 5 umowy, który określał jakie elementy składają się na kredyt, w jakiej wysokości zostaną wypłacone. Warunkiem wypłacenia pełnej wysokości było udokumentowanie wydatków [pkt5 ust4 umowy]. Wybór sposobu uruchomienia kredytu warunkowany był celem kredytu tj. sfinansowaniem zakupu spółdzielczego lokalu własnościowego. Nie zmienia to jednak faktu, że wybór ten dokonany został przez powodów, albowiem to powodowie decydując się na zaciągniecie kredytu u pozwanego określili jego cel i wskazali rachunek bankowy, na który pozwany miał przelać środki uzyskane przez powodów z kredytu i byli zainteresowani wypłaceniem tylko i wyłącznie PLN. Zarówno cel kredytowania jak i numer rachunku bankowego, na które środki przelano zostały indywidualnie uzgodnione i oczywistym jest, że nie mogły zostać powodom narzucone przez pozwanego. Co do zobowiązania kredytobiorców, to powodowie już w chwili zawierania umowy wybrali spłatę z rachunku walutowego CHF. Wybór waluty CHF w jakiej miała następować spłata rat był zatem przedmiotem indywidualnego uzgodnienia między stronami, a fakt, że faktycznie dokonywali spłat z rachunku osobistego-złotowego był ich wyborem i wynikał z niezapewnienia środków na rachunku walutowym. Zdecydowali się na spłatę w złotych polskich przy wykorzystaniu kursów tabelarycznych stosowanych przez pozwanego z dnia spłaty, co w praktyce oznaczało, że zdecydowali się korzystać z usługi kantorowej świadczonej przez pozwanego. Podkreślenia wymaga, że powodowie zostali pouczeni o stosowaniu w tego rodzaju rozliczeniach kursów ustalanych przez pozwanego. Wynikało to z zapisów regulaminu. Gdyby spłacali kredyt zgodnie z umową w CHF, w ogóle nie dochodziłoby do jakiegokolwiek przeliczenia ich wpłat. Na gruncie niniejszej sprawy nie podzielono prezentowanego czasem poglądu, iż wybór poszczególnych wariantów z wzorca umowy nie stanowi indywidualnego uzgodnienia postanowień umownych. Pogląd ten w niektórych konkretnych sytuacjach może okazać się trafny, niemniej nie ma podstaw do dokonywania w tym zakresie jakichkolwiek generalizacji. Oczywistym jest, że w każdym wypadku możliwość negocjowania warunków umowy ograniczona jest ofertą banku, a prawo konsumenta do indywidualnego uzgadniania postanowień umownych doznaje ograniczenia interesami banku, który wszak jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą ukierunkowaną na osiąganie zysków. Obowiązkiem banku jako podmiotu profesjonalnie działającego w obrocie jest natomiast działanie w taki sposób aby, nie doprowadzić do rażącego naruszenia interesów konsumenta. W realiach spornej umowy wybór jakiego mogli dokonać powodowie był szeroki i obejmował całe spektrum akceptowanych przez bank rozwiązań, z których powodowie mogli wybrać dla siebie najkorzystniejsze. W zakresie sposobu spłaty kredytu wzorzec przewidywał w zasadzie wszystkie dostępne możliwości, w tym takie, w wypadku których w ogóle dochodziło do zastosowania kwestionowanych w pozwie klauzul przeliczeniowych, co przesądza o tym, że dokonanie wyboru spośród oferowanych przez pozwanego wariantów spełniało przesłanki indywidualnego uzgodnienia warunków umownych. Sąd nie podzielił więc prezentowanych przez stronę powodową zarzutów co do sprzeczności umowy z prawem (art. 58 k.c.). Chybione też są wywody pozwanego co braku oznaczenia kwoty i waluty udzielonego kredytu. Cechą kredytów denominowanych (inaczej niż indeksowanych) jest ich wyrażenie w walucie, do której nastąpiła denominacja. Wbrew twierdzeniom powodów zarówno kwota jak i waluta kredytu była znana i jednoznacznie określona od chwili zawarcia umowy i wynosiła 80.437,52 CHF (wypłata mogła być niższa w sytuacji określonej w pkt 5 ust 4 umowy – nieudokumentowania wydatków). Stanowiła ona jednocześnie kapitał zadłużenia, który nie podlegał i nie podlega żadnym zmianom poza tymi, które wynikają ze spłaty rat. Okoliczność, że po przeliczeniu na złotówki jest to kwota wyższa niż w chwili zawierania umowy jest skutkiem niezależnych od pozwanego zamian kursowych, a negatywne konsekwencje tych zmian rekompensowane są częściowo spadkiem oprocentowania wynikającym z zastosowania stawki LIBOR. Sposób spłaty został jednakże indywidualnie uzgodniony.

Indywidualne uzgodnienie warunków umownych, udzielenie powodom informacji na temat ryzyka związanego ze zmianą kursu waluty powodują, że postanowień umownych dotyczących tych kwestii nie można uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Przyjęte przez strony rozwiązania nie stanowią nadużycia dominującej pozycji pozwanego, a są wyrazem zgodnej woli stron. Powodowie dokonali wyboru kredytu denominowanego do CHF spośród innych możliwości przedstawianych im w ramach oferty pozwanego Banku. Wybór ten motywowany był korzystną wysokością raty i a także nieuzasadnionym przekonaniem powodów, co do ograniczonej możliwości zmiany kursu franka. Wyboru tego powodowie dokonali po uzyskaniu szczegółowej analizie produktów bankowych i pouczeniu pozwalającym im na ocenę skutków tej decyzji i szczegółowym pouczeniu o ryzyku związanym z zaciąganiem długoterminowych zobowiązań w walucie innej niż pobierane dochody. [pouczenie znajdowało się w samej umowie, którą analizowali przed podpisaniem- pkt 11ust5 ]. Zawarcie kredytu denominowanego do CHF objęte było zatem ich wolą, bo właśnie to odniesienie gwarantowało niższą ratę kredytu, a to z uwagi na zastosowanie do oprocentowania stawki referencyjnej LIBOR. Żadne okoliczności sprawy nie wskazują aby powodowie zostali nakłonieni do zawarcia umowy kredytu denominowanego poprzez jakiekolwiek nierzetelne praktyki Banku. W szczególności Sąd nie dopatrzył się w działaniach pozwanego nieuczciwych praktyk rynkowych Posiadając informacje dotyczące ryzyka związanego z zawarciem umowy o kredyt denominowany do innej waluty mieli obowiązek dochowania należytej staranności przy zawieraniu umowy i rozważenia konsekwencji wynikających z zaciągnięcia zobowiązania o określonej treści. Obowiązek informacyjny jaki spoczywa na bankach w ramach zawierania umów z konsumentami nie zwalnia tych ostatnich z obowiązku działania z należytą starannością. Okoliczność, że obecnie powodowie uznają, że dokonany przez nich wybór co do rodzaju umowy i sposobu jej spłaty nie był korzystny, nie ma wpływu na ważność umowy. Można wspomnieć, że powódka ma wykształcenie ekonomiczne i bez wątpienia już z tej racji powinna dołożyć należytej staranności przy przewidywaniu skutków finansowych umowy.

Z powyższych przyczyn nietrafne są też zarzuty dotyczące abuzywności klauzul przeliczeniowych dotyczących wypłaty kwoty kredytu w PLN przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłaconej kwoty z CHF według kursu kupna walut dla CHF ustalanego przez pozwanego i przy jednoczesnym przeliczaniu wpłat pozwanej po odmiennym kursie sprzedaży CHF ustalanego przez pozwanego w dniu spłaty tj. zarzuty dotyczące § 4 ust. 5 Regulaminu i § 2pkt20 Regulaminu. W przypadku kredytu denominowanego mają znaczenie drugorzędne. Zgodnie z art. 3 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich warunki umowy, które nie były indywidualnie uzgadniane mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikająca z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, Warunki umowy zawsze zostaną uznane za niewynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał w związku z tym wpływu na ich treść, zwłaszcza jeżeli zostały przedstawione konsumentowi w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej. Zgodnie z art. 4 ust 2 dyrektywy ocena nieuczciwego charakteru warunków nie dotyczy ani określenia głównego przedmiotu umowy, ani relacji ceny i wynagrodzenia do dostarczonych w zamian towarów lub usług, o ile warunki te zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem. Na gruncie przepisów kodeksu cywilnego istotę klauzul niedozwolonych określa art. 385 ( 1) § 1 k.c., zgodnie z którym postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Art. 385 ( 1) § 3 precyzuje, iż nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał żadnego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. W pierwszym rzędzie należy więc dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron. Powodowie w pierwszej kolejności zarzucili, że zawarte w umowie, klauzule ryzyka walutowego (klauzule ustalania kursu wymiany) są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe. W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Dokonując zatem oceny spornej umowy należy zauważyć, że ustalenie umowne polegające na wyrażeniu kwoty kredytu we franku szwajcarskim stanowi postanowienie określające główne świadczenia stron. Jednakże zostało sformułowane jednoznacznie, a tym samym nie może być uznane za klauzulę niedozwoloną (art. 385 ( 1) § 1 zd. 2 k.c., art. 4 ust 2 dyrektywy ). Umowa jest umową denominowaną do CHF, co oznacza, że wysokość świadczeń stron od początku była wyrażona w CHF i nie uległa żadnym zmianom (inaczej niż przy umowach indeksowanych, gdzie wysokość zobowiązania wyrażona jest w PLN, a następnie odniesiona do kursu CHF, co może powodować wątpliwości co do wysokości zobowiązania). Zarzuty powodów dotyczyły abuzywności klauzul umownych zawierających klauzule przeliczeniowe. Postanowienia te zostały już szczegółowo ocenione przy rozważaniu przesłanek nieważności umowy i nie mogą zostać uznane za abuzywne z uwagi na to, że zostały indywidualnie uzgodnione. Nawet gdyby uznać, że zapisy umowy w zakresie sposobu wypłaty kredytu (pkt 5 umowy ) nie były przedmiotem negocjacji stron, a to z uwagi na fakt, że waluta wypłaty kredytu determinowana była celem kredytu, a powodowie zaciągając zobowiązanie na zakup nieruchomości w Polsce nie mieli możliwości dokonania wyboru wypłaty kredytu w CHF, a co za tym idzie wypłata kapitału kredytu przy zastosowaniu przeliczenia na złote polskie wedle tabeli kursów kupna dewiz obowiązującej w pozwanym Banku została im narzucona wzorcem umownym, to w warunkach tej konkretnej umowy okoliczność ta nie może być podstawą do stwierdzenia jej nieważności. Powodowie byli bowiem zainteresowani tylko wypłatą w PLN, a nie wpływała ona na ustalenie wysokości świadczenia głównego, które było znane i określone w CHF, zaś jak już wspomniano wyżej, w sytuacji wypłaty kredytu w PLN w wysokości nieodpowiadającej przeliczeniu wg kursu rynkowego lub NBP, powodowie mogli domagać się stosownej dopłaty. W orzecznictwie jednoznacznie ukształtował się pogląd, iż abuzywność klauzul umownych oceniać należy wedle brzmienia zapisów umowy, a nie wedle sposobu jej wykonania. Pogląd ten co do zasady Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela. Niemniej oceniając konkretne okoliczności stosunku prawnego łączącego strony w tej sprawie nie można nie zauważyć, że zobowiązanie banku w zakresie w jakim powodowie kwestionują obecnie skuteczność umowy, zostało wykonane, a sposób jej wykonania nie doprowadził do pokrzywdzenia powodów, pomimo że mogli to nie kwestionowali wcześniej tych okoliczności. W tej sytuacji powoływanie się, po upływie 14 lat od wykonania umowy przez pozwanego, na abuzywność zapisów o sposobie wypłaty kredytu i zastosowanej do niego klauzuli przeliczeniowej, a następnie konstruowanie w oparciu o te zarzuty, jako jedyne znajdujące pokrycie w rzeczywistej treści umowy (wszelkie inne zarzuty powodów okazały się niezasadne), jest nadużyciem prawa w rozumieniu art. 5 k.c.

Zarzut, że §17 regulaminu, zezwalający na zmianę regulaminu zawiera postanowienia abuzywne jest bezzasadny. Takie ukształtowanie treści jest uzasadnione wymogiem elastycznej polityki finansowej, uzależnionej od aktualnych mechanizmów rynkowych. W §17pkt 2 zastrzeżono możliwość wypowiedzenia umowy przez konsumenta w wypadku zmian nieodpowiadających jego interesowi. Podobnie zarzut abuzywności pkt 9 pkt 1 do 3 umowy jest niezasadny. Bank ponosi ryzyko związane z niewypłacalnością kredytobiorcy. Zabezpieczenie spłaty jest dopuszczalne łącznie z ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego konsumenta. Jest to adekwatne do ryzyka związanego z zawarciem umowy i dozwolonym zabezpieczeniem interesu banku. Powodowie dobrowolnie podpisali umowę, mogli uniknąć części zabezpieczeń zaciągając niższe zobowiązanie. Skoro nie posiadali odpowiedniego wkładu własnego zasadnym było wymaganie od nich dodatkowego zabezpieczenia.

Nie znajdując podstaw do stwierdzenia nieważności umowy ani uznania jej postanowień za niedozwolone Sąd uznał, że umowa jest dla stron wiążąca, co skutkowało oddaleniem powództwa w całości tj. zarówno głównego jak i ewentualnego.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c., zasądzając od powodów na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego, obliczone w oparciu o wskazaną przez powodów wartości przedmiotu sporu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Bandyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Hajduk
Data wytworzenia informacji: