Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca:	SSR del. Katarzyna Sztymelska
Protokolant:	sekr. sądowy Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2017 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w K.

przeciwko M. M. (1), M. M. (2)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego M. M. (1) na rzecz powoda kwotę 154 230,79 złotych (sto pięćdziesiąt cztery tysiące dwieście trzydzieści złotych 79/100),

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego M. M. (1) na rzecz powoda kwotę 9 206,70 złotych (dziewięć tysięcy dwieście sześć złotych 70/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej M. M. (2) kwotę 7200 złotych (siedem tysięcy dwieście) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 7/17

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w K. wniósł o zasądzenie od pozwanych M. M. (2) oraz M. M. (1) solidarnie kwoty 157 560,97 złotych. Ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów. Uzasadnił, że należność ta powstała w wyniku zawartej przez pozwanych z Bankiem (...) S. A. w W. w dniu 31.05.2012r. umowy kredytu numer (...), wypowiedzianej przez bank dnia 05.08.2013r., z której prawa przeszły na powoda na podstawie umowy cesji z dnia 13.11.2015roku. Wskazał, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 19.09.2013 roku. Powód wyjaśnił, że wskazana kwota odsetek karnych, tj. 26 907,91 zł nie pokrywa się z kwotą odsetek karnych wynikających z załącznika nr 2 do umowy cesji wierzytelności, tj. kwotą 23 577,73 zł, gdyż powód doliczył dalsze odsetki karne za okres po sporządzeniu ww. załącznika , tj. od dnia 11 lipca 2015r. do dnia zawarcia umowy cesji 13 listopada 2015 roku.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych. Podnieśli, iż powód nie wykazał, że nabył wymagalne wierzytelności z tytułu umowy bankowej, bowiem nie wykazał, kiedy pozwani mieli zaprzestać spłaty zobowiązania na rzecz pierwotnego wierzyciela, co pozwoliłyby ustalić termin przedawnienia i w związku z tym podnieśli zarzut przedawnienia. Pozwani zarzucili, że powód nie wykazał roszczenia, nie przedłożył wiarygodnych dowodów w postaci dokumentów, w tym kompletnej umowy cesji wraz z podpisami przez upoważnione osoby załącznikiem stanowiącym wykaz wierzytelności. Zakwestionowali skuteczne nabycie przez powoda dochodzonej wierzytelności. Ponadto zakwestionowali wysokość roszczenia, podnosząc że powód nie przedłożył dowodów, z których wynika obecna wysokość zadłużenia.

Ustosunkowując się do stanowiska pozwanych, powód wyjaśnił, że złożył do Sądu potwierdzone za zgodność z oryginałami przez profesjonalnego pełnomocnika lub poświadczone przez notariusza dowody w postaci dokumentów, z których wynika zarówno legitymacja czynna powoda, jak i wysokość wierzytelności. Dodał, że pozwani nie sprecyzowani zarzutu przedawnienia, jednakże wobec daty wypowiedzenia umowy (5.08.2013r.), a nadto nadania BTE klauzuli wykonalności postanowieniem z dnia 24.02.2014r. powództwo wniesione w maju 2016 roku nie jest przedawnione.

Sąd ustalił:

W dniu 31 maja 2012r. pozwany M. M. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w P. zawarł jako kredytobiorca z Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W. „Umowę o kredyt na działalność gospodarczą – (...) Nr (...) , na mocy której bank udzielił pozwanemu kredytu w wysokości 130 000 złotych. W paragrafie 3.05 umowy ustalono, że przypadku niewywiązania się przez kredytobiorcę z terminowej spłaty , zapłaci on bankowi odsetki karne od kredytu przeterminowanego, który oprocentowany jest wg stawki zmiennej, odpowiadającej trzykrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Zgodnie z paragrafem 3.05.1 umowy odsetki od kredytu przeterminowanego są niezwłocznie wymagalne. Spłata kredytu miała nastąpić w 60 ratach w wysokości 2 166,66 złotych, w dniu 27 każdego kolejnego miesiąca. Zgodnie z paragrafem 4.01.2 kredytobiorca w związku z udzielonym kredytem w celu zabezpieczenia roszczeń banku udzielił prawnego zabezpieczenia w postaci jednego weksla in blanco z wystawieniem kredytobiorcy wraz z deklaracją wekslową oraz poręczenia wekslowego małżonki kredytobiorcy M. M. (2) na wekslu własnym kredytobiorcy (k.90v). Pozwana jako małżonka kredytobiorcy podpisała się w Umowie pod oświadczeniem, że niezależnie od udzielonego przez nią poręczenia wyraża zgodę na zaciągnięcie przez kredytobiorcę zobowiązania wynikającego z Umowy na warunkach w niej określonych (k. 91v).

(dowód: umowa kredytu na działalność gospodarczą z dnia 31 maja 2012r. - k. 88-91)

Pozwana M. M. (2) podpisała w dniu 31 maja 2012 roku Deklarację Poręczyciela Wekslowego, w treści której poręczyła za zobowiązania wekslowe „ M. T. w R. ul. (...)” zwanego dalej kredytobiorcą będącym wystawcą jednego weksla złożonego w celu zabezpieczenia kredytu zaciągnięte w Banku (...) S.A. na podstawie umowy na działalność gospodarczą nr (...) z dnia 31.05.2012r. i wyraziła zgodę na treść deklaracji wystawcy weksla.

(dowód: deklaracja poręczyciela wekslowego - k. 93)

Pismem datowanym na 5.08.2013r., zaadresowanym na (...) i doręczonym w dniu 8.08.2013r., bank poinformował pozwanego o wypowiedzeniu umowy kredytu, wzywając do zapłaty całej wierzytelności w ciągu 30 dni od otrzymania wypowiedzenia. W treści pisma wyjaśniono, że bank wzywał ostatecznie pismem z dnia 15.07.2013r. do spłaty zadłużenia przeterminowanego z umowy kredytu nr (...) z dnia 31.05.2012r. i informował o zamiarze jej wypowiedzenia w przypadku niespłacenia zadłużenia w terminie 14 dni. Wskazano, że wg stanu na dzień 5.08.2013r. zadłużenie wynosi łącznie 124 113,95 zł i codziennie wzrasta o dalsze odsetki karne. Analogiczne pismo stanowiące wypowiedzenie umowy kredytu bank skierował do M. M. (2) jako poręczyciela.

(dowód: wypowiedzenia umowy kredytu wraz dowodami doręczenia - k. 94-97)

W dniu 10.10.2013r. Bank (...)wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...), stwierdzający istnienie solidarnego zobowiązania M. M. (1) z tytułu umowy kredytowej nr (...) oraz M. M. (2) z tytułu poręczenia wekslowego umowy nr (...) zawartej pomiędzy bankiem a (...). Wskazano w BTE, że wysokość zobowiązania wynosi: należność główna 126 465,49 zł , na którą składają się kapitał 114 833,38 zł i odsetki umowne w kwocie 11 632,11 zł liczone za okres od 27.01.2013r. do 09.10.2013 roku oraz kwota kosztów i upomnień – 100 złotych. Bank oświadczył, że roszczenie jest wymagalne i podlega egzekucji po opatrzeniu BTE klauzulą wykonalności przez właściwy Sąd wraz z odsetkami liczonymi od dnia wystawienia tytułu do dnia rzeczywistej zapłaty, wg stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego, tj. od kwoty kapitału 114 833,38 zł wg zmiennej stopy procentowej w wysokości trzykrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP oraz od kwoty odsetek 11 632,11 zł według ustawowej stopy procentowej.

(dowód : Bankowy Tytuł Egzekucyjny z dnia 10 października 2013r. - k. 98)

Bank wystąpił do Sądu Rejonowego w Gliwicach o nadanie BTE z dnia 10.10.2013r. klauzuli wykonalności, co nastąpiło postanowieniem z dnia 24 lutego 2014 roku w sprawie o sygn. akt II Co 275/14.

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 24 lutego 2014r. - k. 99)

Bank złożył wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikom M. M. (1) i M. M. (2). Postanowieniem z dnia 26.11.2014r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. G. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 3380/14 – na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc, uzasadniając że egzekucja jest bezskuteczna, gdyż w toku postępowania nie ustalono żadnego majątku, z którego można skutecznie przeprowadzić egzekucję.

(dowód: postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 26 listopada 2014r. prowadzonego z wniosku poprzednika prawnego powoda - k. 100)

W dniu 13 listopada 2015r. powód - działając pod poprzednią nazwą, tj. (...) - zawarł z Bankiem (...) we W. Umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której bank przelał na rzecz powoda wszystkie wierzytelności z tytułu należności głównej (kapitał), opisane w Załączniku nr 2 do Umowy, a nabywca przyjął przelew tych wierzytelności na zasadach i warunkach określonych w przepisach k.c., w szczególności art. 509 k.c. oraz w Umowie. Na stronie 18tej „Załącznika nr 2 - wykaz wierzytelności wchodzących w skład Portfela” widnieje zapis: rodzaj klienta: kredytobiorca (...), PESEL/REGON (...), adres zamieszkania: ul. (...) (...)-(...) P., data umowy: 2012-05-31, numer umowy: (...), produkt: kredyt na działalność gospodarczą, kwota zadłużenia łącznie: 150 454,51, kapitał: 114 733,38, odsetki umowne: 11 632,11, odsetki karne: 23 577,73, koszty: 511,29. Kolejna rubryka zawiera dane: rodzaj klienta: poręczyciel: M. M. (2), PESEL/REGON (...), adres zamieszkania: ul. (...) (...)-(...) P., data umowy: 2012-05-31, numer umowy: (...), produkt: j.w., kwota zadłużenia łącznie: j.w., kapitał: j.w., odsetki umowne: j.w., odsetki karne j.w., koszty: j.w.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 13 listopada 2015r. wraz z załącznikami i aneksami - k. 44-61 , k. 125-147; wyciąg z rejestru funduszy z dnia 20 maja 2016r. - k. 30 - 32, akt notarialny z dnia 11 marca 2016r. - k. 35-43)

Bank (...) wystosował do pozwanych w dniu 10.12.2015r. zawiadomienie, że dokonał przelewu wierzytelności z tytułu umowy kredytu numer (...), wraz z wszelki prawami związanymi z tą wierzytelnością oraz przypisanymi jej zabezpieczeniami na rzecz powoda, informując że wszelkich wpłat na poczet wierzytelności należy odtąd dokonywać wyłącznie na rachunek wskazany przez nabywcę wierzytelności. Pismami z tego samego dnia powód poinformował pozwanych o nabyciu wierzytelności i wezwał do zapłaty kwoty 154 463,66 zł, wyliczając że składają się na nią: kwota należności głównej 114 733,28 zł, odsetki 39 218,99 zł oraz koszty 511,29 złotych. Wyżej wskazana korespondencja została nadana do pozwanych listami poleconymi w dniu 11 grudnia 2015 roku.

(dowód: zawiadomienia o przelewie wierzytelności - k. l01- 107)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody, uznając je za wiarygodne i wystarczające do merytorycznego rozpoznania sprawy. Strona pozwana nie zdołała podważyć wartości dowodowej przedłożonych przez powoda dowodów w postaci dokumentów, załączono do pozwu kopie prawidłowo potwierdzone za zgodność z oryginałami przez reprezentującego powoda radcę prawnego, w szczególności umowę cesji z dnia 13.11.2915r., wraz z załącznikami i wyciągiem z załącznika nr 2 (w którym zanonimizowano dane osobowe klientów banku niebędących stronami procesu, niemające znaczenia w niniejszej sprawie), BTE z dnia 10.10.2013r., postanowienie o nadaniu BTE klauzuli wykonalności i postanowienie o umorzeniu egzekucji. Umowa kredytu z dnia 31.05.2012r. oraz Deklaracja poręczyciela wekslowego zostały złożone jako kserokopie, ale strona pozwana nie podnosiła zarzutów co do treści zapisów samej umowy. Nie przedłożyła także żadnego dowodu, który podważałby zgodność z oryginałem przedłożonej do pozwu przez powoda kopii umowy kredytu.

Strona pozwana nie przedstawiła w toku procesu żadnych dowodów. Sąd oddalił wniosek pozwanych o przedłożenie wykazu, z którego będzie wynikać kiedy pozwani dokonali ostatniej spłaty na rzecz pierwotnego wierzyciela, albowiem ciężar udowodnienia ww. okoliczności spoczywa na stronie pozwanej, która – podnosząc zarzut przedawnienia - winna wskazać datę oraz przestawić dowody na wykazanie owej okoliczności. Strona pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów na okoliczność przedawnienia roszczenia.

Sąd zważył:

Powód wnosił o zasądzenie od pozwanych jako dłużników solidarnie odpowiedzialnych z umowy kredytu kwoty 157 560,97 zł, w tym 26 907,91 zł tytułem odsetek karnych. Na żądaną sumę odsetek karnych składa się kwota 23 577,73 zł wynikająca z załącznika nr 2 do umowy cesji wierzytelności oraz doliczona przez powoda za okres od 11.07.2015r. do 13.11.2015r. kwota 3 330,18 złotych.

Artykuł 509 § 1 i 2 k.c. stanowi, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 511 k.c., jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Po myśli art. 512 k.c. dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych między dłużnikiem a poprzednim wierzycielem.

W ocenie Sądu roszczenie jest zasadne w stosunku do pozwanego M. M. (1) do kwoty 154 230,79 złotych. W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił. Powód oparł swoje roszczenie o umowę kredytu, podając że kredyt ów został w dniu 31.05.2012r. zawarty przez pozwanych, tj. M. M. (1) oraz przez M. M. (2). Na wykazanie powyższej okoliczności złożył kopię rzeczonej umowy kredytu. Jednakże z umowy kredytu, nazwanej „Umowa o kredyt na działalność gospodarczą – (...) wynika, że został on zawarty jedynie przez M. M. (1). Umowa stanowi, że jej stronami są M. M. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w P., zwany dalej kredytobiorcą oraz Bank (...) S.A. Tym samym powództwo przeciwko pozwanej jest niezasadne. Z treści umowy kredytu nie wynika również, aby była ona poręczycielem kredytu. Z zapisów umowy wynika jedynie, ze kredytobiorca udziela prawnego zabezpieczenia w postaci weksla in blanco oraz poręczenia w e k s l o w e g o małżonki kredytobiorcy M. M. (2). Pozwana zatem nie poręczyła samego kredytu, a jedynie weksel będący jego zabezpieczeniem, który nie został przedłożony w sprawie i na który powód się nie powołuje uzasadniając roszczenie. Pozwana podpisała deklarację wekslową, z której wynika , iż poręczyła za weksel, który stanowił zabezpieczenie kredytu numer (...), zaciągniętego w Banku (...) S.A. Zapisy deklaracji w tym pojawienie się nazwiska M. T. z R. są niejednoznaczne (k. 93). Jednakże strona powodowa nie podnosiła tych okoliczności, nie wywodziła roszczenia przeciwko pozwanej z tytułu jej zobowiązania jako poręczyciela, nie przedstawiła weksla jako podstawy powództwa. Niezgodnie z prawdą twierdziła, że pozwana zawarła umowę kredytu i traktowała pozwaną jako kredytobiorcę na równi z pozwanym M. M. (1). Z powyższych względów roszczenie przeciwko pozwanej zostało w całości oddalone jako niewykazane.

Powód sprostał natomiast - wbrew twierdzeniu strony pozwanej - ciężarowi dowodu roszczenia przeciwko pozwanemu M. M. (1). Dokumenty przedłożenie przez powoda potwierdzają, że powód w drodze cesji skutecznie nabył wymagalną wierzytelność w stosunku do pozwanego, wynikającą z w umowy kredytu, której wysokość potwierdza wyciąg z załącznika nr 2, będącego wykazem przelanych wierzytelności. Z żadnego dowodu nie wynikało, jakoby wierzytelność ta przedawniła się, co podnieśli pozwani, nie wykazując jednakże powyższej okoliczności, ani nie precyzując nawet, z jaką datą przedawnienie miałoby nastąpić.

W ocenie Sądu jednakże nie zasługuje na uwzględnienie roszczenie o zapłatę kwoty 3 330,18 zł, doliczonej przez powoda jako odsetki karne za okres od 11.07.2015r. do 13.11.2015roku. W ocenie Sądu doszło bowiem do przelewu wierzytelności, której przedmiotem były także odsetki karne, ale w wysokości 23 577,73 zł – co wynikało wprost z załącznika do umowy cesji. Powód nie wykazał, jakoby pierwotny wierzyciel naliczał dalsze odsetki karne przewyższające tą kwotę.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. W zakresie roszczenia przeciwko pozwanej powód przegrał powództwo, w związku z czym zasądzono na jej rzecz kwotę 7 200 zł tytułem zwrotu kosztów na zasadzie § 2 pkt. 6 Rozporządzenia z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (wg stanu sprzed nowelizacji). Natomiast wobec przegrania procesu przez pozwanego w przeważającej części, obciążono go zwrotem kosztów procesu poniesionych przez powoda, w tym kosztów jego zastępstwa.