Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grażyna Łazowska
Protokolant:	Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2015 r. w Gliwicach

sprawy T. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 31 lipca 2014 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 10 lipca 2015 r.,

2.  zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIIIU 1885/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31.07.2014r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu T. K. ( K. ) prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdyż ubezpieczony: przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie zgromadzonych tam środków na dochody budżetu państwa, a także na dzień 01.01.1999r. nie osiągnął 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie udokumentował żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Decyzją z dnia 30.01.2015r. organ rentowy ponownie odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury na podstawie przepisów powołanych powyżej, gdyż ubezpieczony: przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie zgromadzonych tam środków na dochody budżetu państwa oraz na dzień 01.01.1999r. nie udowodnił wymaganego 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Jednocześnie organ rentowy ustalił, iż ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. udowodnił wymagany 25 - letni staż pracy.

Ubezpieczony w odwołaniach od niniejszych decyzji domagał się ich zmiany przez przyznanie prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych oraz zasądzenia na swoją rzecz od organu rentowego kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 05.12.2014r. pełnomocnik ubezpieczonego oświadczył, iż domaga się zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia ubezpieczonego w firmie (...), kiedy to ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy operatora żurawia oraz w firmie (...), kiedy to pracował jako kierowca samochodu ciężarowego.

Organ rentowy w odpowiedziach na odwołania wniósł o ich oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonych decyzjach.

Sąd połączył sprawy do łącznego rozpoznania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony T. K. urodził się w dniu (...), legitymuje się na dzień 1.01.1999r. 25 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

W dniu 10.07.2015r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i przekazanie do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym.

W okresie od 11.01.1973r. do 31.12.1990r. odwołujący był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w S..

W świadectwie pracy z dnia 02.01.1991r. podano, iż ubezpieczony w tym czasie zajmował stanowisko operatora żurawia samochodowego oraz, że: od dnia 27.10.1973r. do dnia 16.10.1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, od dnia 27.05.1986r. do dnia 26.05.1987r. był oddelegowany z macierzystego zakładu pracy na budowę eksportową, natomiast od dnia 01.09.1989r. do dnia 31.12.1990r. przebywał na urlopie bezpłatnym.

Wyżej wymienione Przedsiębiorstwo świadczyło usługi budowlane dla innych podmiotów i stąd dysponowało sprzętem ciężkim do prac budowlanych m.in. dźwigami.

Ubezpieczony pracował w bazie przedsiębiorstwa w C.. Początkowo - do czasu powołania do wojska, ubezpieczony wykonywał pracę pomocnika operatora żurawia wieżowego i był przygotowywany do samodzielnej pracy. Operator żurawia wieżowego zajmował się wówczas budową bloków mieszkalnych, montażem płyt betonowych. W wojsku ubezpieczony zdobył prawo jazdy kategorii C i po powrocie do Przedsiębiorstwa pracował jako kierowca samochodu J., a następnie został skierowany na kurs operatora żurawia samojezdnego kołowego. W Książce operatora nr (...)-8 ( której kserokopia znajduje się w aktach osobowych ubezpieczonego ) Instytut (...) potwierdził, iż ubezpieczony odbył szkolenie i uzyskał pozytywny wynik sprawdzianu w zakresie: obsługi żurawia samojezdnego kołowego do 10 ton, klasa trzecia - w dniu 13.04.1976r., żurawia samojezdnego kołowego, wielkości - wszystkie, klasa pierwsza – w dniu 06.06.1983r. Po ukończeniu w 1976r. kursu operatora jw. ubezpieczony od maja 1976r. do dnia 31.08.1989r. faktycznie, generalnie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał pracę operatora żurawia samojezdnego, a sporadycznie tylko pracował jako kierowca samochodu ciężarowego. Pracę operatora żurawia ubezpieczony wykonywał również podczas pracy na eksporcie na terenie byłego ZSRR, kiedy to obsługiwał żurawia samojezdnego (...).

Razem z ubezpieczonym pracowali w tym czasie:

- J. G., który zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) od dnia 08.07.1974r. do dnia 31.03.1993r. i pracował jako operator dźwigu samojezdnego, a następnie przez około 3 lata jako kierowca autobusu,

- K. O., który zatrudniony był w Przedsiębiorstwie od dnia 15.02.1978r. do dnia 04.04.1992r. i wykonywał pracę kierowcy wywrotki, kierowcy pogotowia technicznego oraz montażysty żurawi.

W dniu 22.04.2015r. Centrum (...) S.A. ( poprzednia nazwa

(...) S.A. w S. ) wydała ubezpieczonemu świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych za okres zatrudnienia od dnia 01.05.1976r. do 25.05.1986r. oraz od dnia 30.07.1987r. do dnia 02.09.1989r. na stanowisku maszynisty żurawi samojezdnych kołowych wymienionym w wykazie A, dziale V, poz.33, pkt 4 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury i renty. Świadectwo to zostało przedłożone przez pełnomocnika ubezpieczonego do akt sprawy w toku toczącego się postępowania sądowego, znajduje się też w aktach osobowych odwołującego i nie zostało przedłożone organowi rentowemu.

Z dokumentacji akt osobowych ubezpieczonego dotyczących spornego okresu jego zatrudnienia wynika stanowisko ubezpieczonego: operator, operator – kierowca, operator żurawia samochodowego Takie stanowisko zostało wykazane m.in. w karcie obiegowej zmiany, kartach wynagrodzeń, kwestionariuszu osobowym.

W aktach tych znajdują się również:

- życiorys ubezpieczonego z 1985r., w którym odwołujący podał, iż od dnia 11.01.1973r. zaczął pracować w „ E.-u ” jako pomoc operatora, a po odbyciu służby wojskowej powrócił do pracy i pracuje jako kierowca – operator żurawi samochodowych,

- umowa o pracę z dnia 26.05.1986r.o zatrudnieniu ubezpieczonego na budowie eksportowej w ZSRR na stanowisku kierowcy – operatora (...),

- karta obiegowa zmiany (...) oraz karta wyjazdowa skierowanego na budowę: K. w ZSRR z wykazanym stanowiskiem: operatora żurawia samochodowego,

- zaświadczenie z dnia 20.05.1986r. o przydatności ubezpieczonego do pracy na budowach w ZSRR jako kierowcy – operatora.

Następnie od dnia 02.01.1991r. ubezpieczony był zatrudniony kolejno: w Przedsiębiorstwie (...) Spółka z o.o. w G. i w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. (...) V. w Z..

Ubezpieczony na okoliczność tego zatrudnienia przedstawił w organie rentowym świadectwa pracy wystawione przez:

- P.P.Z. (...) Sp. z o.o. z dnia 03.07.1995r. z wykazanym okresem zatrudnienia od dnia 02.01.1991r. do dnia 30.06.1995r. na stanowiskach: kierowcy – mechanika, st. koordynatora do spraw spedycji i transportu,

- Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. (...) V. w Z. z wykazanym okresem zatrudnienia od dnia 01.07.1995r. do dnia 31.01.1999r. na stanowisku zastępcy kierownika do spraw transportu.

Przedsiębiorstwa te zajmowały się usługami transportowymi, a zatrudnieni w nich kierowcy jeździli samochodami ciężarowymi przede wszystkim w trasy międzynarodowe. W firmie nie było samochodów typu N. czy Ż..

Ubezpieczony pracował w bazie tych firm położonej w Z.. Od początku swojego zatrudnienia, to jest od dnia 02.01.1991r. odwołujący faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i pracę taką świadczył do końca 1996r. Od 1997r. przeszedł do spedycji na stanowisko st. koordynatora do spraw spedycji i transportu. Odtąd tylko sporadycznie wyjeżdżał w trasy. Ostatnim zajmowanym przez niego stanowiskiem było stanowisko zastępcy kierownika do spraw transportu.

Razem z ubezpieczonym pracowali:

- B. J., który zatrudniony był w firmie (...) i „ G. – F.

I ” (...) Sp. z o.o. (...) V. od 1992r. do 2000r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego,

- W. K., który zatrudniony był w P.P.Z. (...) od dnia 04.01.1991r. do dnia 31.07.1997r. oraz w (...) Sp. z o.o. (...) V. od dnia 01.08.1997r. do dnia 31.05.2000r. i pracował jako kierowca dużych samochodów ciężarowych typu M., S., I..

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), akt osobowych świadków J. G. i K. O., zeznań świadków J. G., K. O., B. J. i W. K. oraz zeznań ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy z dnia 10.07.2015r. czas 00:13:48 – 01:23:29 ).

Odnośnie rodzaju rzeczywiście wykonywanej pracy przez ubezpieczonego Sąd dał wiarę zeznaniom słuchanych w sprawie świadków oraz ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, szczegółowe, logiczne, zasadniczo zgodne ze sobą. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w spornych okresach jego zatrudnienia i stąd niewątpliwie posiadają szczegółową wiedzę na temat miejsca i charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy. Nadto zeznania te znajdują potwierdzenie w powołanej w sprawie dokumentacji, zwłaszcza, odnośnie pracy ubezpieczonego w firmie (...), w dokumentacji zawartej w aktach osobowych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 748 ) prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po 31.12.1948 roku , który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31.12.1998r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie

Okoliczność sporna w rozpoznawanej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 01.01.1999r. wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W wykazie A, dziale V, poz.3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. wymienione zostały prace – „ prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych ”, natomiast w wykazie A, dziale VIII, poz.2 wyszczególnione zostały prace –

„ prace kierowców samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony ”.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony od dnia 01.05.1976r., czyli po ukończeniu kursu operatora żurawia samojezdnego i zdobyciu uprawnień w tym zakresie, do dnia 31.08.1989r.( gdy po tym czasie korzystał z urlopu bezpłatnego ), wykonywał pracę, która mieści w pracach określonych w powyższym rozporządzeniu.

Odwołujący w tym okresie generalnie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako operator żurawia samojezdnego, sporadycznie tylko wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego. Pracę operatora żurawia jw. ubezpieczony świadczył także w czasie oddelegowania do pracy na budowę eksportową w ZSRR.

Okoliczność tę potwierdzają zeznaniach świadków J. G. i K. O., zeznania ubezpieczonego, dokumentacja osobowa oraz świadectwo pracy w warunkach szczególnych, które ubezpieczony przedłożył w toku niniejszego postępowania.

Zauważyć należy, iż w judykaturze ugruntowany jest pogląd, iż pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym okresie wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach ( wymienione w załączniku do rozporządzenia z dnia 07.02.1983r. – wykaz A ) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.01.2012r. w sprawie o sygn. akt II UK 103/11. LEX nr 1130388 ).

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało także, iż ubezpieczony w kolejnym okresie spornym, to jest podczas zatrudnienia w firmie (...) i

(...) Sp. z o.o. (...) V. od dnia 02.01.1991r. do końca 1996r. wykonywał pracę, która mieści w pracach określonych w powyższym rozporządzeniu

( wykazie A, dziale VIII, poz.2 ).

Ubezpieczony w tym czasie rzeczywiście stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Ustalając to Sąd oparł się na zeznaniach słuchanych w sprawie świadków B. J. i W. K. - współpracowników ubezpieczonego z tego okresu, zeznaniach ubezpieczonego, a także opisanych wcześniej świadectwach pracy.

Bez znaczenia dla rozpoznania sprawy pozostaje fakt, że ubezpieczony nie przedłożył w organie rentowym za okresy sporne świadectw pracy w szczególnych warunkach. Fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10.03.1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21.09.1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07.12.2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

W konsekwencji uznania, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, stwierdzić należy, że spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w pkt 1 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia 10.07.2015r., tj. od dnia złożenia przez ubezpieczonego w organie rentowym wniosku o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i przekazanie do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, gdyż z tym dniem ubezpieczony spełnił wszystkie przewidziane prawem przesłanki przyznania prawa do dochodzonego świadczenia ( art.100 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ).

W pkt 2 wyroku Sąd na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §2 ust.1 i 2, §12 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( tj. Dz.U. z 2013r., poz.461 ze zm. ) zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Grażyna Łazowska