Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

V Wydział Karny Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Sędziowie: SO Janusz Chmiel

SR del. Katarzyna Gozdawa-Grajewska (spr.)

Protokolant: Anna Mańka

w obecności Prokuratora Prokuratury Okręgowej Magdaleny Szymańskiej

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2014 r.

sprawy: M. O. /O./,

córki M. i J.,

ur. (...) w B.

oskarżonej o przestępstwo z art. 191 §1 kk, art. 157 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Żorach

z dnia 24 lipca 2014r. sygn. akt II K 141/14

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej adwokata K. S. kwotę 420,00 złotych (czterysta dwadzieścia złotych) oraz 23% podatku VAT w kwocie 96,60 złotych (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy), łącznie kwotę 516,60 złotych (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżycielkę posiłkową D. B. od ponoszenia kosztów za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt V Ka 601/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 24 lipca 2014 r., wydanym w sprawie II K 141/14, Sąd Rejonowy w Żorach uznał oskarżoną M. O. za winną tego, że w dniu 20 lipca 2013r. w miejscowości D. woj. (...) przy ul. (...) dom bez numeru, stosowała przemoc fizyczną wobec D. B. szarpiąc ją i popychając w celu zmuszenia jej do określonego zachowania w postaci umożliwienia jej wejścia na piętro budynku czym wyczerpała dyspozycję art. 191 § 1 kk i za to na podstawie art. 191 § 1 kk wymierzył jej karę 9 miesięcy pozbawienia wolności. Jednocześnie uznał oskarżoną za winną występku z art. 157 § 2 kk polegającego na tym, że w tym samym miejscu i czasie poprzez szarpanie za ręce oraz odzież trzymanym w ręce nożem spowodowała u D. B. obrażenia ciała w postaci powierzchownej rany długości 15 cm na plecach w dolnej części kręgosłupa okolic L-5 oraz stłuczenia głowy, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na czas poniżej 7 dni i za to przestępstwo Sąd wymierzył jej karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce orzeczonych kar jednostkowych Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonej karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, którą na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt. 1 kk warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat.. Na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej D. B. w punkcie 5 wyroku kwotę 900 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przestępstwem z pkt. 1 a w punkcie 6 wyroku kwotę 1200 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przestępstwem z pkt. 2.

Zasądził również Sąd Rejonowy od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. K. S. kwotę 442,80 złotych tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej w sprawie oskarżycielce posiłkowej.

Na podstawie art.624§1 k.p.k. zwolnił oskarżoną w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej D. B. zaskarżając orzeczenie w części dotyczącej wysokości orzeczonego na podstawie przepisu art. 46 kk zadośćuczynienia tj. co do pkt. 5 i 6 wyroku zarzucając na podstawie przepisu art. 438 pkt. 4 kpk rażącą niewspółmierność zastosowanego środka karnego. W oparciu o powyższy zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie w pkt. 5 wyroku od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej kwoty 3000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przestępstwem z punktu I wyroku oraz zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 6 poprzez orzeczenie od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej kwoty 5000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną przestępstwem z pkt. II wyroku. Nadto pełnomocnik wniósł o zasadzenie od Skarbu państwa na rzecz pełnomocnika zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm przypisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej nie zasługiwała na uwzględnienie, a podniesiony w niej zarzut czyniły złożony środek odwoławczy bezzasadnym w stopniu oczywistym.

Sąd Rejonowy w prawidłowy sposób określił wysokość obu zadośćuczynień, które orzekł od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonej. Wskazał i uwypuklił powody, dla których uznał taką, a nie inną kwotę za adekwatną i do wagi cierpień doznanych przez pokrzywdzoną. Słusznie Sąd Rejonowy wskazał, że ustalenie wysokości zadośćuczynienia zasądzonego na podstawie art. 46 § kk za doznaną krzywdę leży w gestii uznania sędziowskiego i zależy od konkretnych okoliczności sprawy, oraz osoby oskarżonego i pokrzywdzonego. Niepodobna przecież wycenić bólu, cierpienia moralnego, strachu. W tej materii prawo karne odwołuje się do art. 445 § 1 kc, który to przepis reguluje kwestię przyznania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Krzywda jest to zespół ujemnych przeżyć związanych z cierpieniem psychicznym i fizycznym osoby poszkodowanej, wynikających z naruszenia dóbr osobistych polegających na uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia. Słusznie Sąd Rejonowy uznał, że mimo iż zadośćuczynienie stanowi formę rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej to jednak nie można tracić z pola widzenia faktu że jest to przede wszystkim środek karny. Pełni on zatem w pierwszym rzędzie rolę represyjną wobec sprawcy czynu, a dopiero w drugim funkcję kompensacyjną względem osoby pokrzywdzonej. Zatem ustalając wysokość zadośćuczynienia jako środka karnego Sąd winien mieć na uwadze wszystkie dyrektywy wymiaru kary i baczyć, by orzeczona kwota nie stanowiła dla oskarżonej nadmiernej represji. Sąd meriti zatem słusznie wziął pod uwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynień stan zarobkowy, rodzinny i majątkowy oskarżonej, bacząc by nie ustalić zadośćuczynienia w wysokości , której nie byłaby ona w stanie udźwignąć i by ustalona wysokość nie przekraczała stopnia jej zawinienia. Uzasadnienie Sądu Rejonowego w przedmiocie wysokości orzeczonych zadośćuczynień jest wszechstronne i wyczerpujące. Sąd Rejonowy w logiczny i przekonujący sposób wskazał dlaczego ustalił zadośćuczynienie za pierwszy z czynów na kwotę 900 zł, a zadośćuczynienie za drugi z czynów na kwotę 1200 zł.

Sąd II instancji w pełni podziela tę argumentację i uważa ją za słuszną. Orzeczone kwoty są wyważone, uwzględniają zarówno sytuację majątkową oskarżonej jak i rozmiar cierpień moralnych i fizycznych doznanych przez D. B.. Wyrok w tej części nie może ulec zmianie zgodnie z żądaniem skarżącego gdyż wówczas zasadzone zadośćuczynienie byłoby zbyt wygórowane , obarczałoby nadmiernym ciężarem oskarżoną, a zarazem nie byłoby współmierne do cierpień pokrzywdzonej.

Należy w tym miejscu nadto przywołać zasady zmiany orzeczonej kary i środków karnym przez instancję odwoławczą. Sąd II instancji zmienia orzeczoną karę (środek karny) tylko wówczas gdy razi on łagodnością lub surowością i w odczuciu społecznym uchodziłby za represją niesprawiedliwą. Dla przykładu należy wymienić chociażby Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 28 maja 2010r. II Aka 82/10, KZS 2010, nr 6 poz 45, LEX POLONICA nr 2461396 : „Ustawodawca obostrzył pojęcie niewspółmierności kary uzasadniającej zmianę orzeczenia o karze w ramach czwartej podstawy odwoławczej, zawężającym znamieniem „rażącej” po to, by pewne różnice w ocenie łagodności lub surowości kary między sądem a stroną skarżącą (skądinąd naturalne) nie prowadziły w każdym takim wypadku do zmiany w drugiej instancji wysokości kary, a nawet do wnoszenia odwołania od oceny Sądu I instancji. Pojęcie „rażącej niewspółmierności” zostało sprecyzowane w praktyce jako różnica „wyraźna”, „bijąca w oczy” czy „oślepiająca”.

Niewątpliwie tezę w/w orzeczenia można i należy odnieść również do ustalania wysokości zadośćuczynień wymierzanych jako środki karne.

Stąd też Sąd II instancji nie znajdując powodów do zmiany zaskarżonego wyroku utrzymał go w mocy uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

W związku z tym, że oskarżycielka posiłkowa korzystała z pomocy obrońcy z urzędu, zasądzono na rzecz wyznaczonego pełnomocnika adw. K. S. zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej w instancji odwoławczej. Z uwagi na trudną sytuację materialną D. B., Sąd Okręgowy uznał, iż zachodzą przesłanki do zwolnienia oskarżonej od ponoszenia kosztów sądowych, przewidziane w art.624§1 k.p.k. w zw. z art.634 k.p.k.