Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący Sędziowie:	SSO Iwona Wańczura (spr.) SO Barbara Przybyła SO Łukasz Malinowski
Protokolant	Katarzyna Bocian

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2018 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa W. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą

w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 24 sierpnia 2017 r. sygn. akt VII GC 1331/16

1)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 300 zł (trzysta złotych), a w pozostałej części oddala powództwo;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu odwoławczym.

SSO Barbara Przybyła SSO Iwona Wańczura SSO Łukasz Malinowski

Sygn. akt X Ga 483/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 24 sierpnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach w sprawie
z powództwa W. D. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. zasądził od pozwanej na rzecz powoda 6 165,77 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 2 maja 2016 r., w pozostałym zakresie oddalił powództwo oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda 3042,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd I instancji ustalił, iż umową przelewu wierzytelności poszkodowany R. C. zbył na rzecz powoda wierzytelności przysługujące mu wobec pozwanej z tytułu odszkodowania za szkodę w pojeździe.

Koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, na podstawie sporządzonej na zlecenie powoda prywatnej kalkulacji, oszacowane zostały na kwotę 14 816,86 zł brutto. Z tego tytułu powód poniósł dodatkowo koszty w wysokości 300,00 zł netto, za zlecenie sporządzenia prywatnej kalkulacji. Uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu przy użyciu części oryginalnych wyniósł 14 854,17 zł, natomiast przy użyciu części oryginalnych i dostępnych zamienników typu Q 14794,05 zł. Dokonanie naprawy przy użyciu części oryginalnych oraz części typu Q umożliwia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Średnia stawka za roboczogodzinę blacharską i lakierniczą na terenie aglomeracji śląskiej wynosi 95,00 zł netto.

Sąd Rejonowy wskazał, że pozwana, co do zasady uznała swoją odpowiedzialność wobec powoda za szkodę w pojeździe marki (...) z 1 kwietnia 2016 r., bezsporna była również kwestia cesji wierzytelności na rzecz powoda. Sporna pozostała więc wysokość należnego odszkodowania z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

W toku postępowania strony powoływały się na własne, odmienne ustalenia co do wysokości kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. Żądanie zasądzenia należności objętej pozwem powód oparł na prywatnej kalkulacji. Celem zweryfikowania twierdzeń stron, co do rzeczywistych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, Sąd Rejonowy dopuścił dowód
z pisemnej opinii biegłego.

Uzasadnione koszty naprawy samochodu uszkodzonego na skutek kolizji z 1 kwietnia 2016 r. wyniosły 14 794,05 zł brutto, przy użyciu do naprawy części oryginalnych oraz częściowo części zamiennych typu Q. Pozwoliłoby to na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Opinia biegłego w tym zakresie nie była kwestionowana przez strony, a zatem Sąd przyjął ustalenia biegłego za własne w tym zakresie. Z tego tytułu pozwana zobowiązana była wypłacić odszkodowanie we wskazanej powyżej wysokości. Dla całościowego wykazania kosztów naprawy pojazdu Sąd I instancji poczynił ustalenia w przedmiocie wysokości przyjętej stawki za roboczogodzinę prac. W tym zakresie również ustalenia swe oparł na dowodzie z opinii biegłego, który wskazał, że średnia stawka za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich wynosiła 95,00 zł dla aglomeracji śląskiej w 2016 r.

Dokonując oceny żądania powoda w zakresie zapłaty kwoty 300,00 zł tytułem kosztów sporządzonej kalkulacji, Sąd I instancji wskazał, że koszty sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy nie pozostawały w związku przyczynowym ze szkodą w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Powód jest bowiem podmiotem profesjonalnie zajmującym się nabywaniem wierzytelności przysługujących pierwotnym wierzycielom z tytułu szkody powstałej na skutek kolizji drogowej z winy innych osób. Prowadzenie działalności we wskazanym zakresie wymaga ocenienia przed zakupem wierzytelności jej potencjalnej wartości w celu podjęcia decyzji, czy dla powódki dana transakcja będzie opłacalna. Mając na uwadze, że kalkulacja sporządzona została 14 maja 2016 r., a umowa cesji wierzytelności zawarta została 11 maja 2016 r., Sąd Rejonowy przyjął, że zlecenie wyceny, na którą powołała się powódka nastąpiło w związku z nabyciem wierzytelności i koszty jej sporządzenia nie pozostawały w związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę i zaliczyły się do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej powoda, wobec czego wydatki powstałe z tego tytułu nie podlegają kompensacji w ramach obowiązku naprawienia szkody.

W związku z powyższym na podstawie art. 34 ust. 1 u.u.o. w związku z art. 436 par. 2 k.c., art. 415 k.c. i art. 362 k.c. Sąd Rejonowy uwzględnił w całości żądanie powódki tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe zasądzając kwotę 6 165,77 zł, o czym orzekł w punkcie
1 wyroku, natomiast oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

O odsetkach Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 817 § 1 i 2 k.c., zasądzając je od dnia 2 maja 2016 r., a o kosztach postępowania Sąd I instancji – na mocy art. 100 k.p.c. i wobec okoliczności, że powód uległ jedynie w niewielkiej części swego żądania obciążył pozwaną kosztami procesu w całości.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód, zaskarżając je w części oddalającej powództwo (pkt 2). Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że:

a. poniesione przez powoda koszty sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy pojazdu nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, w sytuacji, gdy ubezpieczyciel – pomimo wykorzystania w toku postępowania likwidacyjnego sytemu eksperckiego,
z którego również skorzystał rzeczoznawca zatrudniony w spółce (...) oraz pomimo sporządzenia kalkulacji naprawy w oparciu o ten sam materiał dowodowy, którym dysponował rzeczoznawca zatrudniony w spółce (...) – uzyskał diametralnie różny (niekorzystny dla poszkodowanego) wynik kalkulacji kosztów naprawy, zaś przeprowadzony w toku sprawy dowód z opinii biegłego potwierdził zasadność wysokości szkody wyliczonej na zlecenie powoda,

b. koszty sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy nie pozostawały w związku przyczynowym ze szkodą, bowiem powód jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się nabywaniem wierzytelności przysługujących pierwotnym wierzycielom z tytułu szkody powstałej na skutek kolizji drogowej w winy innych osób, w sytuacji, gdy wydruk z CEIDG powoda nie jest dowodem na okoliczność zajmowania się przez powoda rzeczoznawstwem samochodowym, a powód nie dysponuje wiedzą, kwalifikacjami, wykształceniem ani też systemem eksperckim umożliwiającym mu samodzielne wykonywanie ekspertyzy i z tej właśnie przyczyny zmuszony był zlecić spółce (...) wyliczenie kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu,

c. zlecenie wyceny, na która powołuje się powód, nastąpiło w związku z nabyciem wierzytelności i koszty jej sporządzenia nie pozostawały w związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę i zaliczały się do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej powoda, wobec czego wydatki powstałe z tego tytułu nie podlegają kompensacji w ramach obowiązku naprawienia szkody, w sytuacji, gdy nie sposób oczekiwać od powoda, aby zlecał sporządzenie kalkulacji naprawy przed uzyskaniem od poszkodowanego jego praw do dochodzenia dalszej kwoty odszkodowania, co nie oznacza jednocześnie, że powód samodzielnie dokonuje oceny szkody, albowiem ma możliwość wcześniejszej konsultacji z profesjonalnymi rzeczoznawcami zatrudnionymi w (...) sp. z o. o. w zakresie zasadności oraz ceny nabycia danej wierzytelności.

W konsekwencji doszło do naruszenia przez Sąd przepisów prawa materialnego, tj. art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 822 § 1 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania w zaniżonej wysokości z uwagi na uznanie, że koszty sporządzenia prywatnej ekspertyzy w kwocie 300,00 zł netto nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, a ponadto nie były uzasadnione i konieczne.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 300,00 zł tytułem poniesionych przez powoda wydatków związanych
z wykonaniem kalkulacji kosztów naprawy samochodu (...) o nr rej. (...)
w wypadku z dnia 01.04.2016 r. oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi pozwana wniosła o oddalenie apelacji powoda i obciążenie go kosztami postępowania według norm przepisanych przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda zasługuje na uwzględnienie wobec słuszności jej zarzutów.

Powód domagał się w niej uwzględnienia powództwa również w zakresie żądania zwrotu kosztów opinii prywatnej, obejmującej kalkulację kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

W tej materii Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska Sądu I instancji, że zlecenie wyceny, na którą powołał się powód nastąpiło w związku z nabyciem wierzytelności i koszty jej sporządzenia nie pozostawały w związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę i zaliczyły się do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej powoda, wobec czego wydatki powstałe z tego tytułu nie podlegają kompensacji w ramach obowiązku naprawienia szkody.

Zlecenie kalkulacji miało miejsce po zawarciu umowy cesji miedzy powodem
i poszkodowanym jako cedentem. Jej celem nie było zatem rozważenie ekonomicznego sensu zawarcia tej umowy, lecz wyliczenie uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, w szczególności zweryfikowanie ich wartości, określonych przez pozwaną. Powód istotnie, prowadząc warsztat naprawy samochodów powinien posiadać podstawową wiedzę
o zakresie i kosztach naprawy pojazdów, jednakże w ramach przedmiotu jego działalności nie pozostaje ocena wysokości szkody. Takiej wyceny u pozwanej dokonują rzeczoznawcy, którzy określili tę szkodę w znacznie zaniżonej wysokości, na co wskazał biegły w wydanej
w sprawie opinii. Przy takiej różnicy kosztów, powód uprawniony był do skorzystania z usług specjalisty dla oszacowania wartości szkody. Był nim odrębny od powoda przedsiębiorca. Wynik tej wyceny miał znaczenie dla określenia wysokości jego wierzytelności, której zamierzał dochodzić przed sądem, ponosząc w związku z tym określone koszty procesu. Pozew w niniejszej sprawie dotyczył kosztów naprawy pojazdu, które w ramach odpowiedzialności wynikającej z przepisu art., 822 § 1 k.c. powinna pokryć pozwana. Skoro zlecona kalkulacja miała służyć określeniu wysokości szkody, przyjąć należy, że poniesione
z tego tytułu koszty pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, które tę szkodę wywołało. Zgodnie z art. 361 § 1 kodeksu cywilnego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Dokonanie przez pozwaną wypłaty odszkodowania w postępowaniu likwidacyjnym w kwocie znacząco zaniżonej i konieczność (oraz skuteczność) dochodzenia uzupełnienia tego odszkodowania wskazują na celowość określenia wysokości szkody
w ramach zleconej kalkulacji. Wprawdzie nie wszystkie wydatki pozostające w związku
z wypadkiem mogą być refundowane, przy czym różnorodność okoliczności związanych z następstwami wypadku nie pozwala na formułowanie kazuistycznych wskazań, gdyż podlegają one indywidualnej ocenie (tak też: Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11).

W okolicznościach niniejszej sprawy przyjąć należy, że powód w myśl obowiązku dowodowego, wynikającego z art. 6 k.c. wykazał, że również koszt prywatnej kalkulacji stanowi składnik poniesionej przez niego szkody, która powinna zostać naprawiona przez pozwaną w oparciu o przepis art. 822 § 1 k.c.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., uwzględniając w całości apelację, zmienił zaskarżony wyrok, a o kosztach postępowania odwoławczego orzekł na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 1) i § 10 ust.1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym od 27 października 2016 r.

SSO Barbara Przybyła SSO Iwona Wańczura SSO Łukasz Malinowski