VIII U 224/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2014-04-15
Sygn. akt VIII U 224/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 kwietnia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Mariola Szmajduch |
Protokolant: |
Katarzyna Stefańczyk |
po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2014 r. w Gliwicach
sprawy J. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
o prawo do emerytury
na skutek odwołania J. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
z dnia 9 stycznia 2014 r. nr (...)
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu J. K. prawo do emerytury poczynając od 17 stycznia 2014r.
(-) SSO Mariola Szmajduch
Sygn. akt. VIII U 224/14
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 9 stycznia 2014. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z., powołując się na ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) odmówił ubezpieczonemu J. K. prawa do emerytury w niższym wieku w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 6 lat i 3 miesiące takiej pracy.
W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu wykonywania pracy
w warunkach szczególnych. Podniósł, iż pracę w warunkach szczególnych wykonywał
w latach 1976r. – 1992r. Nadto wskazał, iż taki charakter jego pracy wynika z zeznań świadków, o przesłuchanie których wniósł.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Dodatkowo wskazał, że odwołujący nie spełnia warunków do emerytury wcześniejszej z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, gdyż na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie osiągnął wieku 60 lat. Równocześnie organ rentowy poinformował, iż nie uznał ubezpieczonemu za pracę w warunkach szczególnych okresu pracy od 7 kwietnia 1976r. do 31 sierpnia 1992r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. ponieważ nie przedłożył on stosownego świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Równocześnie ZUS wskazał, że do pracy w warunkach szczególnych zaliczył odwołującemu, z wyłączeniem okresów pobierania zasiłku chorobowego, zatrudnienie od 1 września 1992r. do 31 grudnia 1998r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w G..
Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Gliwicach poczynił następujące ustalenia:
W dniu 29 listopada 2013r. ubezpieczony J. K., urodzony (...) złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.
Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego fundusz emerytalnego. Do 31 grudnia 1998r. udokumentował ponad 25 letni okres składkowy i nieskładkowy – okoliczności te były niesporne pomiędzy stronami.
Na postawie złożonych przez ubezpieczonego świadectw pracy organ rentowy uwzględnił mu do 31 grudnia 1998r., okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 6 lat i 3 miesiące, tj. zatrudnienie w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w G. w latach 1992 - 1998. Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 7 kwietnia 1976r. do 31 sierpnia 1992r. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.
W okresie od 7 kwietnia 1976r. do 31 sierpnia 1992r. ubezpieczony J. K. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...)
w G.. Przedsiębiorstwo to zajmowało się pracami budowlanymi. Zakład ten
w głównej mierze wykonywał prace związane z początkowym etapem budowy, jak prace ziemne, fundamentowa, a także uzbrojenie terenu pod budowę. W ramach tego przedsiębiorstwa wydzielona była baza sprzętowo – transportowa, gdzie był zlokalizowany ciężki sprzęt budowlany taki, jak: dźwigi, spychy, koparki oraz samochody ciężarowe o ładowności powyżej 12 ton w ilości około 300 jednostek. W tym zakładzie byli zatrudnieni głównie kierowcy i operatorzy sprzętu ciężkiego oraz dyspozytor. Był również wydzielony odrębny warsztat remontowy, zajmujący się wyłącznie naprawami i remontem uszkodzonego sprzętu. W bazie transportowej nie było samochodów osobowych, a jedynie kilka mniejszych samochodów jak ŻUK, które były używane wyłącznie przez służby zaopatrzeniowe i dyspozytora. Z końcem sierpnia 1992r. przedsiębiorstwo to uległo likwidacji. Na bazie majątku bazy transportowej od 1 września 1992r. powstało Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w G., które, tak jak poprzednio baza transportowa świadczy usługi sprzętem ciężkim i transportowe przy użyciu samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 12 ton.
Ubezpieczony w trakcie zatrudnienia w tej bazie transportowej, zarówno
w okresie kiedy była częścią Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) w G., jak i w okresie, kiedy stanowiła odrębny podmiot, tj. Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w G., pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 12 ton, gdyż tylko takie samochody ciężarowe były na terenie tej bazy. W praktyce były to tzw. ciągniki siodłowe, tj. samochody ciężarowe służące do przewozu różnego rodzaju materiałów i maszyn na naczepach, jak cysterny do przewozu cementu i innych materiałów pylistych, wywrotki do przewozu żwiru, piachu i innych materiałów sypkich, czy też tzw. lawety do przewozu maszyn budowlanych o masie kilkudziesięciu ton. Pracował co najmniej 8h dziennie, ale często również w godzinach nadliczbowych, nawet po 16 - 20h na dobę, bo takie były potrzeby zakładu i niewystarczająca liczba kierowców ze stosownymi uprawnieniami. Z tego też względu nie zajmował się naprawami samochodu, w razie jego awarii. Takimi naprawami zajmował się warsztat mechaniczny, w którym mechanicy naprawiali uszkodzone maszyny, zatem kierowcy nie wykonywali prac mechanicznych. Jako że kierowców było mniej niż samochodów ciężarowych, odwołujący w razie awarii samochodu odstawiał go do warsztatu i przesiadał się na inny samochód ciężarowy i dalej świadczył pracę.
Sąd ustalił również, że po zmianie pracodawcy we wrześniu 1992r. charakter
i wymiar jego pracy nie uległ zmianie. Natomiast ZUS zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia u nowego pracodawcy.
Razem z ubezpieczonym w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...)
w G., jak i w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o.
w G. pracowali Z. G. – dyspozytor, przełożony odwołującego
i T. M. – kierowca-operator.
Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, zeznań świadków Z. G. i T. M. (zapis nagrania protokołu z rozprawy
w dniu 15 kwietnia 2014r. minuty od 3:54 i nast.), a także w oparciu o akta osobowe ubezpieczonego (koperta k.18). Zgromadzona w sprawie dokumentacja została sporządzona w sposób rzetelny i nie budzący wątpliwości, a zeznania świadków są spójne, wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają, dając łącznie pełny obraz przebiegu
i charakteru zatrudnienia odwołującego w spornym okresie. Nadto zeznania świadków korelują z zapisami w dokumentacji osobowej ubezpieczonego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2009r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:
1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat
2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym
co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.
Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:
1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.
W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.
Kwestie posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie przystąpienia do OFE nie były sporne.
Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył do takiej pracy okres 6 lat i 3 miesiące.
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału Sąd uznał, że ubezpieczony J. K., będąc zatrudnionym w okresie spornym w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G., wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracę w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton, co po doliczeniu tego okresu do dotychczas uwzględnionych przez organ rentowy, pozwala na uznanie że legitymuje się co najmniej 15 latami takiej pracy.
Zgodnie z wykazem A, dział VIII poz. 2 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów jest pracą w szczególnych warunkach, uprawniającą do niższego wieku emerytalnego.
Sąd uznał, że w okresie spornym odwołujący pracował w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym czasie nie wykonywał innych czynności niż związane z pracą kierowcy samochodu ciężarowego.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadków potwierdzającym charakter pracy ubezpieczonego, uznając te dowody za spójne logiczne i wzajemnie się uzupełniające. Nadto zeznania świadków korelują z zapisami w dokumentacji osobowej ubezpieczonego.
Należy podkreślić, że okres zatrudnienia może być zaliczony do pracy
w warunkach szczególnych, gdy pracownik faktycznie wykonywał prace objęte wykazem prac uprawniających do wcześniejszej emerytury, pomimo że stanowisko jakie mu formalnie przypisano nie jest wymienione w wykazie. Wymieniony wyżej wykaz A nie określa bowiem stanowisk pracy, ale definiuje rodzaj prac, które są uważane za wykonywane w szczególnych warunkach. Decydujące znaczenie dla zakwalifikowania pracy jako realizowanej w szczególnych warunkach ma nie nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj, charakter i warunki pracy.
Bez znaczenia pozostaje także fakt, że odwołujący nie przedłożył za ten okres świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia - w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).
Na marginesie wypada zauważyć, że po zmianie pracodawcy charakter i wymiar pracy odwołującego nie uległ zmianie, a ZUS uwzględnił mu ten okres do pracy w warunkach szczególnych, bowiem odwołujący przedłożył za ten okres świadectwo pracy w warunkach szczególnych.
Mając na względzie powyższe Sąd uznał, że ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 - letnim okresem pracy w szczególnych warunkach. Nadto Sąd uznał, że z momentem osiągnięcia 60 lat, tj. z dniem (...) odwołujący spełnił wszystkie warunki uprawniające go do otrzymania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, z tytułu pracy w warunkach szczególnych.
W związku z powyższym Sąd z mocy art. 477 ( 14) § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji, przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia (...) (...) tj. od ukończenia 60 lat.
SSO Mariola Szmajduch
(...)
1.
1. (...)
2. (...)
3. (...).
G. (...)
(...)
(...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Mariola Szmajduch
Data wytworzenia informacji: