Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Krystyna Wiśniewska-Drobny

Sędzia SR (del.) Anna Hajda

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa G. F., J. F. i P. F.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 13 listopada 2013 r., sygn. akt I C 911/12

1  oddala apelację;

2  zasądza od pozwanej na rzecz powodów: G. F. i J. F. kwoty po 702 zł (siedemset dwa złote) oraz na rzecz powoda P. F. kwotę 396 zł (trzysta dziewięćdziesiąt sześć złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym.

SSR (del.) Anna Hajda SSO Leszek Dąbek SSO Krystyna Wiśniewska-Drobny

Sygn. akt III Ca 306/14

UZASADNIENIE

Powodowie G. F., J. F. i P. F. żądali zasądzenia

na ich rzecz od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej

w W. odpowiednio zadośćuczynień w kwotach po 60.000zł i w kwocie 55.000zł, z ustawowymi odsetkami od dnia 23 08 2011r. oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie twierdzili, że w dniu 18 05 2011r. w G. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w wyniku którego śmierć poniósł D. F. – syn powodów G. F. i J. F. oraz brat powoda P. F.. Sprawca wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Powodowie zgłosili swoje roszczenie u pozwanej, która w następstwie przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego wypłaciła powodom zadość-uczynienie: G. F. i J. F. w kwotach po 40.000zł, a P. F.

w kwocie 25.000zł. Przyznane im zadośćuczynienia nie zrekompensowały im w pełni poniesionych krzywdy i obecnie dochodzą oni pozostałej ich części.

Pozwana (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powodów zwrotu kosztów procesu. Nie kwestionowała - co do zasady – swej odpowiedzialności za skutki wypadku oraz zarzuciła, iż wypłacając zadośćuczynienie w pełni skompensowało powodom ich krzywdę. Ponadto pozwana kwestionowała datę początkową naliczania odsetek ustawowych.

Sąd Rejonowy w Gliwicach w wyroku z dnia 13 11 2013r. zasądził

od pozwanej na rzecz powodów G. F. i J. F. kwoty po 60.000zł,

a na rzecz powoda P. F. kwotę 35.000zł, z ustawowymi odsetkami od dnia 7 10 2011r. oddalił powództwa w pozostałym zakresie oraz orzekł o kosztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulacje art. 822

§ 1 k.c. w zw. z art. 436 § 1 k.c. oraz art. 446 § 4 k.c. Wskazał, że pozwana nie kwe-stionowała swej odpowiedzialności za skutki wypadku, a następstwie którego zmarł D. F.. Ocenił charakter relacji i więzi łączących powodów ze zmarłym i biorąc pod uwagę ich zażyłość, bliskość relacji osobistych wynikającą ze wspólnego zamieszkania, wspólnych zainteresowań oraz wiek zmarłego i spowodowany jego śmiercią rozmiar cierpienia powodów wynikających z długotrwałego okresu i intensyw-nością trwania żałoby, poczuciem pustki i osamotnienia, zaś odnośnie rodziców – negatywnymi prognozami co do ich stanu psychicznego w przyszłości i zmianami w ich zachowaniach, uznał że zasądzone zadośćuczynienie w połączeniu z zadośćuczy-nieniem przyznanym w postępowaniu likwidacyjnym w pełni kompensuje krzywdę powodów. O należnych powodom od pozwanej odsetkach za opóźnienie się pozwanej w spełnieniu zasądzonych świadczeń orzekł na podstawie art. 481 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 05 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.

z 2013, poz. 392), uznając, że należą się one powodom za okres po upływie 30 dni

od dnia zgłoszenia szkody.

O kosztach procesu orzekał stosując regulacje art. 100 k.p.c.: w przypadku powodów G. F. i J. F. zasądzając na ich rzecz od pozwanej całość poniesionych przez nich kosztów, biorąc pod uwagę, że ulegli oni tylko co do nieznacznej części żądań. a w przypadku powoda P. F. stosunkowo je rozdzielił orzekł

na podstawie art. 100 k.p.c., mając na uwadze, że wygrał on sprawę w około 60%.

Orzeczenie zaskarżyła pozwana (...) Spółka Akcyjna w W. , w części uwzględniającej powództwa: G. F. i J. F. ponad kwotę 30.000zł, a P. F. ponad kwotę 17.500zł oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Wnosiła zmianę wyroku przez oddalenie powództw w zaskarżonej części oraz zasądzenie na jej rzecz od powodów zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Zarzuciła, że przy ferowaniu orzeczenia rażąco zawyżono kwoty zasądzonego zadośćuczynienia, gdyż nie mają one odzwierciedlenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. W uzasadnieniu apelacji podnosiła, że pomimo, iż z opinii biegłego wynika, że u powodów nadal utrzymują się objawy związane z procesem nie-dokończonej żałoby, to żaden z nich nie widziała potrzeby skorzystania z pomocy psychologicznej i końcowe wnioski opinii nie dają podstaw do uznania, że doznana przez powodów krzywda w szczególny sposób odbiega od innych podobnych tragicznych przypadków.

PowodowieGabriela F., J. F. i P. F. wnieśli o oddalenie apelacji oraz zasądzenie na ich rzecz od pozwanej zwrotu kosztów postępowania odwoławczego (k. 218).

Sąd Odwoławczy ustalił i zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powodów, przyjmując że mają one źródło w reżimie odpowiedzialności deliktowej za szkodę

oraz w postanowieniach umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej przez sprawcę wypadku drogowego z pozwaną.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia nie były kwestionowane w apelacji, mają podstawę w informacjach zawartych w przywołanych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia źródłach dowodowych, których ocena mieści w granicach swobodnej oceny dowodów.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Odpowiedzialność pozwanej za skutki przedmiotowego wypadku drogowego wypadku nie była przez pozwaną - co do zasady - kwestionowana.

Ma ona źródło w regulacji art. 415 k.c. w związku z art. 436 § 2 k.c.

i w postanowieniach umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej

przez pozwaną ze sprawcą wypadku drogowego oraz w regulacji art. 822 § 4 k.c., uprawniającej powodów do dochodzenia roszczeń bezpośrednio od pozwanego zakładu ubezpieczeń.

Na zasadach ogólnych rodzi ona po stronie pozwanej z mocy regulacji art. 446

§ 6 k.c. obowiązek zapłaty powodom stosownego zadośćuczynienia za doznaną przez nich krzywdę na skutek śmierci ich syna i brata D. F., które – jak słusznie podnosi apelacja - z uwagi na jego kompensacyjny charakter nie może być nadmierne do doznanej krzywdy, co oznacza, że przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego musi ono być utrzymane w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. orzecz. S.N. z dnia 24 czerwca 1965r. I PR 203/65 - OSPiKA 1966r. poz. 92).

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna tego zagadnienia jest prawidłowa, a Sąd odwoławczy ją podziela i w całości przyjmuje za własną (orz. SN

z dn. 26 04 1935r. C III 473/34, Zb U. z 1935r. poz. 496).

W szczególności nie ma znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonego orzeczenia przywołana w apelacji okoliczność niekorzystania obecnie przez powodów

z pomocy psychologicznej.

Takiego obowiązku nie nakłada bowiem na nich wprost żadna z obowią-zujących regulacji prawnych.

W obowiązującym stanie prawnym skorzystanie z takiej pomocy jest zatem ich suwerennym prawem i zaniechanie tego samo w sobie nie może rodzić dla nich negatywnych skutków, chyba że w toku postępowania podniesiono by formalny zarzut, który następnie wykazano, że nieskorzystanie przez nich

z pomocy psychologa potęgowałoby lub wydłużałoby w czasie występowanie u nich negatywnych skutków psychicznych spowodowanych śmiercią D. F. (art. 362 k.c.), czego jednak w niniejszej sprawie nie uczyniono.

Wbrew temu - do czego również zmierza apelacja – nie skorzystanie z takiej pomocy przez poszkodowanego nie świadczy o tym, że doznana przez niego krzywda

„nie odbiega w szczególny sposób od innych podobnych tragicznych przypadków”.

O tym bowiem jaki jest zakres krzywdy poszkodowanego każdorazowo decydują bowiem okoliczności konkretnego wypadku i tak kategoryczne uogólnienie jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym, które wskazuje, na to, iż nie skorzystanie przez poszkodowanych z pomocy psychologa może wynikać z różnych obiektywnych

i subiektywnych przyczyn, takich np. jak niechęci do skorzystania z takiej pomocy, braku czasu, trudności z dojazdem do psychologa, odczuwanego skrępowania

w kontaktach z nim, czy też przeświadczenia o bezcelowości takiej pomocy.

Dlatego ustalone przez Sąd Rejonowy globalne wysokości zadośćuczynień należnych powodom od pozwanej spełniają wskazane na wstępie kryteria i wbrew temu co zarzuca apelacja nie są one niewspółmiernie nieodpowiednie do doznanej przez powodów krzywdy psychicznej, wobec czego brak jest podstaw do ich skorygowania przez Sąd odwoławczy ( OSN 9 07 1970r. III PRN 39/70, OSNCP 1971, Nr 3, poz. 53).

Rozstrzygnięcia o odsetkach ustawowych za opóźnienie się pozwanej

w zapłacie zasądzonych należności oraz o kosztach procesu mają oparcie w regulacjach odpowiednio art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 100 k.p.c.

Reasumując zaskarżone wyrok jest prawidłowy i dlatego apelację pozwanej jako bezzasadną oddalono w oparciu o przepis art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na mocy regulacji

art. 98 § 1 i 3 k.p.c. biorąc pod uwagę, że pozwana w całości uległa w tym postępowaniu i powinna zwrócić powodom poniesione przez nich wspólnie koszty zastępstwa przez fachowego pełnomocnika w stosunku odpowiadającym stopniowi ich zainteresowania w wyniku postępowania odwoławczego (w sprawie zachodzi przedmiotowa kumulacja powództw lecz po stronie powodów nie występuje solidarność wierzycieli, a wobec tego, że zwrot kosztów postępowania odwoławczego ma postać świadczenia pieniężnego i co za tym idzie podzielnego, należy się każdemu z nich od pozwanej zwrot poniesionych przez nich wspólnie kosztów zastępstwa procesowego w części odpowiadającej stopniowi ich zainteresowania w wyniku postępowania odwoławczego).

SSR del. Anna Hajda SSO Leszek Dąbek SSO Krystyna Wiśniewska-Drobny