Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 maja 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa R. K., R. T., K. K., B. T. (1)

przeciwko (...)

o ustalenie i zapłatę

1.  ustala, że umowa o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF z dnia 4.08.2008r. zawarta pomiędzy powodami R. K., K. K., B. T. (1) i R. T. a (...) SA w W. jest nieważna;

2.  zasądza od pozwanego (...) na rzecz powodów K. K. i R. K. jako wierzycieli solidarnych kwotę 170.222,04 (sto siedemdziesiąt tysięcy dwieście dwadzieścia dwa tysiące 4/100) złote z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 maja 2023 roku;

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów jako wierzycieli solidarnych kwotę 6.400 (sześć tysięcy czterysta) złotych tytułem kosztów postępowania.

SSO Wojciech Hajduk

IC 1557/22 UZASADNIENIE

Powodowie R. K., K. K., R. T. i B. T. (1) domagali się ustalenia, że umowa o kredyt hipoteczny nr (...) z dnia 4.08.2008. indeksowany do waluty obcej CHF zawarta z (...) SA w W. jest nieważna, nadto zasądzenia na rzecz powodów R. K. i K. K. kwoty 170.222,04zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12.06.2022r.

Uzasadnili, że zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) SA w W., umowę o kredyt hipoteczny, indeksowany do waluty obcej CHF na kwotę 155.000zł na okres 480 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR 3M. Kwota kredytu została wyrażona w złotówkach. Spłata opierała się na przeliczeniu przez kurs sprzedaży ustalony wg Tabeli kursowej banku na koniec dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu. Raty spłaty kredytu pobierane były z rachunku bankowego Kredytobiorców. Bank w sposób dowolny ustalał kursy walut, nie poinformowano powodów w sposób rzetelny i wyczerpujący o ryzyku kursowym. Zarzucili naruszenie art. 69 ust. 1 prawa bankowego poprzez brak określenia kwoty i waluty kredytu oraz abuzywność postanowień umownych §2 pkt 12 regulaminu; §7 ust 4 regulaminu; § 9 ust 2 pkt 1 i 2 regulaminu i §13 ust7 regulaminu. Wg powodów umowa nie tylko nie określa wysokości kredytu w złotych polskich, ale także nie precyzuje mechanizmu dokonania przeliczenia, co daje bankowi możliwość jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania co powoduje jej nieważność. Niezależnie od tego powodowie podnieśli, iż stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie naruszono obowiązek informacyjny banku. Powoduje to nieważność umowy w rozumieniu art. 58kc i uzasadnia żądanie ustalenia nieważności oraz zasądzenie nienależnie spełnionego świadczenia.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył również aby umowa była nieważna i zaprzeczył aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Interesy konsumentów nie zostały naruszone, zostali pouczeniu o ryzyku kursowym, bank stosował rynkowe kursy waluty CHF, a postanowienia umowy uzgodniono indywidualnie. Zarzucił przedawnienie roszczenia oraz zarzut zatrzymania

USTALENIA FAKTYCZNE

Powodowie R. K., K. K., R. T. i B. T. (1) w dniu 4.08.2008r. zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego tj. (...) SA w W., umowę o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF na kwotę 155.000zł na okres 480 miesięcy oprocentowany stawką LIBOR 3M. Celem kredytowania był zakup lokalu mieszkalnego na rynku wtórnym, spłata kredytów i zobowiązań konsumpcyjnych. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu jest indeksowana do CHF, spłata nastąpi w równych miesięcznych ratach [umowa § 2 pkt 1-3, §6 pkt 2 i 4 k-29]. Z „Regulaminu kredytu hipotecznego udzielanego przez (...) stanowiącego wg § 1pkt 2 umowy integralną jej część wynika, że wypłata kredytu następowała wg kursu nie niższego niż kurs kupna zgodnie z tabelą obowiązującą w momencie wypłaty środków, saldo zadłużenia wyrażone jest w walucie obcej i obliczane wg kursu stosowanego przy uruchomieniu kredytu, a w przypadku wypłaty w transzach, saldo jest obliczane wg kursów stosowanych przy wypłacie poszczególnych transz, raty kredytu pobierane są w dniu ich wymagalności z rachunku bankowego kredytobiorcy prowadzonego w złotych, wyrażone są w walucie obcej wg kursu sprzedaży zgodnie z tabelą obowiązującą w banku na koniec ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty [ §7 pkt4; § 9 pkt2 ppkt1 regulaminu k-30]. Razem z wnioskiem o kredyt, w dniu12.06.2008r. powodowie R. K. i K. K. podpisali oświadczenie, wg którego min. „ zostali zapoznani przez pracownika banku z kwestią ryzyka kursowego, będąc świadomi ryzyka rezygnują z możliwości zaciągnięcia kredytu w PLN i dokonują wyboru kredytu indeksowanego do waluty obcej, znane są postanowienia Regulaminu kredytu hipotecznego udzielanego przez (...), ….. są świadomi, że ryzyko kursowe związane jest z wahaniami kursów waluty do której indeksowany jest kredyt, ma wpływ na wysokość zobowiązania i raty kredytu, saldo wyrażone jest w walucie obcej…” Takie samo oświadczenie zostało podpisane przez powodów R. T. i B. T. (1) w dniu 10.07.2008r. Dodatkowo wszyscy powodowie w dniu 10.07.2008r. podpisali oświadczenie, że zostali zapoznani z ryzykiem zmiennej stopy procentowej [oświadczenia powodów k-114-115 oraz 117-118]. Po podpisaniu umowy złożyli analogiczne oświadczenie jak 12.06.2008 i 10.07.2008r. [oświadczenie z 06.08.2008 k-141-142]. Warunkiem udzielenia kredytu było zawarcie umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych oraz cesja polisy na bank, w razie nieprzedłużenia umowy bank miał prawo zawrzeć umowę i opłacić składkę ubezpieczenia oraz doliczyć te wydatki do salda zadłużenia [§7 ust3 umowyk-27].

Wszystkie formalności zostały przeprowadzone w Oddziale banku w C.. Kredytem byli zainteresowani R. i K. K. i tylko oni załatwiali formalności. Rozeznawali możliwość zaciągnięcia kredytu w różnych bankach, lecz nie mieli zdolności kredytowej do uzyskania kwoty, która ich satysfakcjonowała. W oddziale P. w C. poinformowano ich, że mają zdolność i mogą zaciągnąć kredyt. W trakcie spotkań z doradcą kredytowym przedstawiono ofertę kredytu złotowego i indeksowanego do CHF. Powodowie zdecydowali się na kredyt indeksowany do CHF jako korzystniejszy. Doradca wyjaśnił jedynie, że wysokość kredytu może się wahać tak jak wahania kursowe CHF. Nie przekazał jednak szczegółowej informacji o ryzyku kursowym i nie wyjaśnił długofalowych zagrożeń związanych z wahaniami kursowymi, nie przedstawił symulacji obrazujących takie zmiany, nie poinformował o możliwości spłaty w walucie kredytu. Powodowie nie mieli świadomości o możliwości jakiegokolwiek negocjowania warunków umowy, nie zostali o tym poinformowani, nie poinformowano także o dotychczasowym kształtowaniu się kursu CHF, ani o stosowaniu przez bank własnych tabel kursowych. Żadne postanowienia umowne nie były indywidualnie uzgadniane z wyjątkiem tych, które dotyczyły wysokości kredytu i czasu spłaty. Poinformowano ich, że otrzymają kredyt w złotówkach i będą spłacali w złotówkach oraz umówiono na kolejne spotkanie celem podpisania umowy. Przed wyznaczonym spotkaniem otrzymali od doradcy kredytowego telefoniczną informację, że jednak nie mają zdolności kredytowej. Powodowie wywnioskowali z rozmowy, że konieczni są poręczyciele. Poprosili rodziców K. K. tj. R. i B. T. (1) by poręczyli kredyt. Przekazali doradcy kredytowemu wszystkie potrzebne dane osobowe. Powodowie byli przekonani, że zostaną poręczycielami zobowiązania R. i K. K..

Na spotkaniu wyznaczonym w celu złożenia podpisów okazało się, że w przygotowanej umowie o kredyt R. i B. T. (2) zostali wpisani również jako kredytobiorcy. Powodowie nie rozumieli różnicy i po pobieżnym zapoznaniu się z umową, przy udziale doradcy kredytowego, podpisali ją. R. i B. T. (1) poinformowano, że kredyt jest indeksowany do CHF, nie udzielono jednak ustnej informacji o ryzyku kursowym, o stosowaniu tabel kursowych. Kredyt spłacali powodowie R. i K. K.. Do dnia 25.02.2022 spłacili 170.222,04zł [zeznania powodów: K. K. k-239-241,R. K. k-241, R. T. k-241 i B. T. (1) k-241 , wnioski o kredyt hipoteczny k-103-107 i 108-112, umowa k-26-28, regulamin k-29-33, zaświadczenie k-34-43].

Powyższy stan faktyczny ustalono przede wszystkim w oparciu o powołane wyżej dokumenty i częściowo na podstawie zeznań powodów. Sąd nie dał wiary, że w ogóle nie zostali pouczeni o ryzyku kursowym. Stoi to w sprzeczności z podpisanymi oświadczeniami. Zeznania świadków D. M. [k-197-199] i A. S. [k-202-208] mają dla sprawy drugorzędne znaczenie, świadkowie nie mieli kontaktu z powodami, nie brali udziału przy sporządzaniu umowy. Byli i są pracownikiem pozwanego. Zeznania dotyczyły min. obowiązków pracowników banku w zakresie udzielania informacji klientom, w okresie gdy zawierana była umowa, w oderwaniu od konkretnej sytuacji powodów, sposobu przedstawienia im oferty i okoliczności zawarcia umowy

ROZWAŻANIA PRAWNE

Okoliczność, że pozwany jest następcą prawnym (...) SA (...) pozostaje poza sporem, została przyznana przez pozwanego. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyt indeksowany do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ¹ kc.

Analiza spornej umowy kredytu przez pryzmat art. 385 ¹ §1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powodów jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ¹ §1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron.

Powodowie w pierwszej kolejności zarzucili, że zawarte w regulaminie, stanowiącym integralną część umowy, klauzule ryzyka walutowego są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii). Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ¹ §1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego [§7 pkt4; § 9 pkt2 ppkt1 §13 pkt7 regulaminu] zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Umowa kredytowa w §1 pkt 2 odsyłając do §7 pkt4; § 9 pkt2 ppkt1i2, §13 pkt7 regulaminu zastrzega warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursów walut obcych obowiązującej w banku." Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Powodowie jako konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować całości kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywali się dopiero w związku z podjęciem odpowiedniej sumy z ich rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza ich interesy w rozumieniu art. 385 ¹kc. Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów pozwanych jako konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego. Należy wskazać również, że nie jest wystarczające odebranie pisemnych oświadczeń, że powodowie „ zostali zapoznani przez pracownika banku z kwestią ryzyka kursowego, będąc świadomi ryzyka rezygnują z możliwości zaciągnięcia kredytu w PLN i dokonują wyboru kredytu indeksowanego do waluty obcej, są świadomi, że ryzyko kursowe związane jest z wahaniami kursów waluty do której indeksowany jest kredyt, ma wpływ na wysokość zobowiązania i raty kredytu, saldo wyrażone jest w walucie obcej” [oświadczenia powodów k-114-115, 117-118 oraz k-141-142]. Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumentów. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahana kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, co nie miało miejsca. Powodowie nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione. Argumentacja odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nie odbiegających od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena jest niezależna od sposobu wykonywania umowy. Powoduje to, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy.

Powodowie poinformowani przez Sąd na rozprawie w dniu 05.05.2023. o możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 189kpc powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny w ustaleniu występuje tylko wówczas gdy istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, interes prawny nie istnieje, gdy możliwe jest wytoczenie powództwa dalej idącego w swych skutkach. W niniejszej sprawie powodowie mają interes prawny w żądaniu ustalenia. Umowa została zawarta na 32 lat, okres ten nie upłynął. Żądanie ustalenia jej nieważności, niezależnie od żądania zapłaty tytułem wzbogacenia, gwarantuje im pewność swojej sytuacji prawnej na przyszłość. Samo żądanie zapłaty nie gwarantowałoby takiej pewności prawnej.

Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodowie R. i K. K. domagali się zasądzenia kwoty 170.222,04zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12.06.2022r. Żądanie obejmuje świadczenia uiszczone na rzecz pozwanego od zawarcia umowy do lutego 2022r. i jest uzasadnione. Tylko ci powodowie spłacali kredyt, więc jedynie względem nich bank jest bezpodstawnie wzbogacony. Żądanie zapłaty obejmuje również uiszczone pozwanemu kwoty tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia nieruchomości [§ 7ust3 umowy]. Umowa ubezpieczenia była warunkiem udzielenia kredytu i stanowiła element kredytu powiększając jego saldo. Było to świadczenie przekazane pozwanemu, który był beneficjentem ubezpieczenia podlega więc zwrotowi. W sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 411 pkt 1 kc według którego nie można żądać zwrot świadczenia nienależnego jeżeli spełniający je wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Kredyt był spłacany w przekonaniu, że umowa jest prawidłowa i nie zawiera niedozwolonych postanowień umownych, powodowie nie wiedzieli więc, że nie byli zobowiązani do spełnienia, a w efekcie spełnili świadczenie z warunkowo bezskutecznej czynności prawnej, więc miała charakter umowy ważnej. Również art. 411pkt 4 kc nie ma zastosowania. Według tego przepisu nie można żądać zwrotu świadczenia nienależnego, jeżeli zostało spełnione zanim wierzytelność stała się wymagalna. Przypadki, w których podstawa świadczenia jest nieważna, nie są objęte zakazem unormowania art. 411 pkt 4 k.c., co pozwala na zwrot kwot nienależnie wpłaconych. Przepis art. 411 pkt 4 k.c. nie ma w ogóle zastosowania do świadczenia nienależnego, gdyż dotyczy zobowiązań istniejących, acz niewymagalnych (min. SN postanowienie z 6.07.2021 IIICZP 41/20; SA w Gdańsku w wyroku z 30.11.2021 IACa 625/21).

Zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia jest bezzasadny. W sytuacji żądania ustalenia nieważności umowy konsumenckiego kredytu indeksowanego do waluty obcej i zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia z tytułu nienależnie uiszczonych rat, całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Tym samym dopiero z tym momentem można mówić o wymagalności roszczenia i rozpoczęciu biegu przedawnienia.

Pozwany złożył zarzut zatrzymania zasądzonego świadczenia do czasu zaoferowania zwrotu wypłaconego świadczenia tytułem kredytu. Zarzut nie został jednak skutecznie zgłoszony. Ma charakter materialnoprawny i żeby odniósł procesowy skutek musi zostać zgłoszone przez odpowiednio (materialnoprawnie) umocowaną osobę bezpośrednio powodowi bądź jego pełnomocnikowi, o ile pełnomocnik posiada umocowanie do przyjęcia oświadczenia o charakterze materialnoprawnym i dokonywania czynności o charakterze materialnoprawnym. Pełnomocnik banku nie był umocowany do złożenia takiego oświadczenia, również pełnomocnik powodów, któremu zgłoszono w odpowiedzi na pozew powyższe zarzuty nie miał umocowania do dokonania czynności materialnoprawnych [pełnomocnictwa k-23 i 98].

Na zasadzie art. 235 ² §1 pkt 2kpc pominięto dowód z opinii biegłego z zakresu rchunkowości finansowej . Wniosek ten jest bezzasadny wobec ustalenia związania stron umową.

Na rozprawie w dniu 5.05.2023r. sprawdzono wartość przedmiotu sporu i ustalono ją na kwotę 170.222,04zł. Podzielono pogląd, że przy kumulacji roszczeń z jednej umowy o ustalenie jej nieważności i zapłatę, wartość przedmiotu sporu stanowi kwota wyższa.

W związku z powyższym na mocy art. 189kpc w pkt 1 ustalono, że umowa o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF z dnia 4.08.2008r. zawarta pomiędzy powodami i (...) SA w W. jest nieważna, w pkt 2 na mocy art. 405kc uwzględniono żądanie zapłaty w zakresie żądania głównego (na rzecz R. i K. K.). O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc, zasądzono je od dnia wyrokowania. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodów poinformowano na rozprawie 05.05.2023r. Tym samym odsetki należą się od wyrokowania. W pkt 3 w pozostałej części oddalono powództwo jako bezzasadne co do odsetek, w kpt 4 w na zasadzie art. 98 kpc zasądzono koszty postepowania opłatę od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki.